ستاره | سرویس هنر – حتما تا به حال از زبان یک نوازندهی گیتار شنیدهاید که میگوید من سبک فلامنکو کار میکنم یا مثلا سبک مورد علاقه من سبک پاپ است. نوازندگی گیتار سبکهای مختلفی دارد که هرکدام دارای ویژگیها و تکنیکهای مخصوص به خود است و هر سبک مخاطب و علاقمندان خاص خود را دارد. همچنین هرکسی که بخواهد نوازندگی گیتار را شروع کند لازم است که با انواع سبک های گیتار آشنا باشد. برای آشنایی با سبک های گیتار و تفاوتهایشان با ما همراه باشید. در ابتدا مختصری از ساز گیتار و انواع آن را خواهیم گفت و در ادامه به معرفی سبکهای اصلی و فرعی میپردازیم.
سبک چیست؟!
معرفی مختصر از ساز گیتار
گیتار یک ساز زهی زخمهای است. یعنی تولید صدا از آن توسط ارتعاش سیم (یا زه) به کمک زخمه زدن انجام میشود. گیتار قدمتی دیرنه دارد و امروزه در موسیقی مدرن نیز نقش به سزایی ایفا میکند.
برای نواختن گیتار از دو شیوه استفاده میکنند:
۱. شیوه فینگر استایل: با انگشت و ناخن
۲. شیوه پیک استایل: با پیک و مضراب
انواع گیتار
- الکتریک
- آکوستیک
- گیتارهای با سیمهای نایلونی که به آنها گیتارهای کلاسیک و فلامنکو میگویند.
- گیتارهای با سیمهای فلزی که به آنها گیتارهای آکوستیک میگویند و در خارج از ایران بیشتر کاربرد دارد.
معرفی انواع سبک های گیتار
نواختن گیتار سبکهای مختلفی دارد. انواع سبکهای گیتار عبارتند از: سبک کلاسیک، سبک فلامنکو، سبک پاپ، سبک راک، سبک جز که سبکهای کلاسیک، پاپ و فلامنکو در ایران کاربرد بیشتری دارند. در ادامه به معرفی هریک از این سبکها میپردازیم.
سبکهای اصلی گیتار
سبک فلامنکو
یکی از سبکهای اصلی و مادر گیتار سبک فلامنکو است که ریشهی آن را در موسیقی اسپانیایی میتوان جستجو کرد. آهنگهای اسپانیایی را در ابتدا رقص و آواز تشکیل میداد و گیتار یک همراهی کنندهی جزئی به حساب میآمد. ولی رفته رفته گیتار نقش اصلی و تاثیرگذاری را پیدا کرد و سبک فلامنکو به جود آمد. به گونهای که قطعاتی بی کلام در سبک فلامنکو ساخته شد. برخی معتقدند که این سبک را از فرهنگ مردم آندلس (منطقهای در جنوب اسپانیا) در قرنهای ۸ تا ۱۵ الهام گرفتهاند. سبک فلامنکو تلفیقی از ریتم و ملودی است که برای هر کدام از تکنیکها و ریتمها اسامی مخصوص به خود را دارد. سبک فلامنکو همانند موسیقی سنتی ایران دارای دستگاههای موسیقیایی است و یکی از ملزومات آن شناخت دستگاهها و ساختار موسیقیایی آنهاست.
فلامنکو مشخصا دارای سه ویژگی اساسی است:
- کانته یا آواز: مشخص کنندهی هارمونی این نوع موسیقی است. بسیاری از نوازندگان گیتار فلامنکو معتقدند که جوهرهی اصلی فلامنکو در کانته نهفته است.
- بایله یا رقص: نشان دهندهی هیجانات ریتمیک این سبک است.
- گیتارا یا گیتارنوازی
هنرمندان مشهور سبک فلامنکو
- رامون مونتایا (Ramon Montoya)
- نینوریکاردو (Nino Ricardo)
- سابیکاس (Sabicas)
و از نوازندگان برجستۀ معاصر
- پاکودلوسیا (Paco De Lucia)
- ویسنته آمیگو (Vicente Amigo)
شیوهی نواختن سبک فلامنکو
باید از چهار انگشت دست راست (برای راست دستان) برای ضربه زدن به سیمها استفاده کنند. از تکنیک بسیار زیبای راسگوادو در این سبک استفاده میشود. این سبک بسیار حرفهای و تکنیکی است و نیاز به تمرین و تمرکز زیادی دارد.
کلیپ زیر نوازندگی در سبک فلامنکو را نشان میدهد:
سبک کلاسیک
یکی دیگر از سبک های گیتار، سبک کلاسیک است؛ این سبک مربوط به دورهی ۱۷۵۰ تا ۱۸۲۰ میلادی است. در این دوران وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم رفته رفته پیشرفت کرد و مردم میل و رغبت بیشتری نسبت به موسیقی و یادگیری آن نشان دادند. همین امر موجب شد که موسیقیشان مردمیتر و باب میل طرفداران باشد. قطعات ساخته شده در سبک کلاسیک دارای ملودی زیبا و سبک است. به گفتهی صاحب نظران کلیهی تکنیکها از جمله آرپژها، نواختنهای چند سیمه و … را از سبک فلامنکو گرفته است. قطعات مربوط به این سبک قطعا از ساختار و قوانین موسیقی کلاسیک بهره بردهاند.
هنرمندان مشهور سبک گیتار کلاسیک
- فرناندو سور Fernando Sor
- مائورو جولیانی Mauro Giuliani
- فردیناندوکارولی Ferdinando Carulli
- فرانسیسکوتارگا Fransisco De Asis Tarrega
- آندره سگوویا Andres Segovia
و نوازندگان برجستۀ معاصر این سبک
- جان ویلیامز (John Williams)
- په په رومرو (Pepe Romero)
- جولیان بریم (Julian Bream)
- نارسیسو یه پز (Narciso yepes)
شیوهی نواختن سبک کلاسیک
نحوهی نواختن و ضربه زدن با به سیمها توسط انگشت انجام میشود؛ و افراد راست دست باید ساز را روی پای چپ شان بگذارند. از تکنیک ملودی نوازی و آرپژ در این سبک استفاده میشود. طی کردن دورههای آموزشی منظم و اصولی برای بدست آوردن مهارتهای تکنیکی نوازندگی در این سبک الزامی است. نواختن گیتار در این سبک را هم میتوان به صورتهای تک نوازی، دو نوازی و … و هم به صورت ارکستر انجام داد. استفاده از متدهای آموزشی نوازندگی گیتارکلاسیک برای کسانی که قصد نواختن گیتار در سایر سبکها را دارند، دراغلب موارد ضروری است.
کلیپ زیر نوازندگی در سبک کلاسیک را نشان میدهد:
سبک پاپ
پاپ مخفف شده و گرفته شده از لغت popular است. popular هم به معنای مردمی و محبوب است. دلیل نامگذاری پاپ این است که قطعات این سبک، احساسات را به گونهای ساده و صمیمی به مخاطب انتقال میدهد. همین صمیمیت و مردمی بودن باعث محبوب شدن این سبک شده است.
شیوهی نواختن سبک پاپ
در این سبک هم میتوان از انگشت و هم پیک یا مضراب برای ضربه زدن به سیمها استفاده کرد. در این سبک از سبک های گیتار، از تکنیک خاص و ویژهای استفاده نمیکنند به همین دلیل یادگیری آن نسبت به دیگر سبکها کمی راحتتر است؛ و هر نوازندهای که دیگر سبکها را کار کرده باشد به راحتی از پس این سبک بر میآید. نکتهی قابل توجه در این سبک ریتم نوازی و آواز خوانی است. مرسومترین و پرکاربردترین ریتم در این سبک ریتم رومبا است که از سبک فلامنکو گرفته شده است.
کلیپ زیر نوازندگی در سبک پاپ را نشان میدهد:
سبکهای فرعی گیتار
سبک جاز، راک، متال، بلوز و کانتری از سبک های گیتار هستند که نیاز به گیتارهای آکوستیک فلزی و گیتار الکتریک دارند و با پیک نواخته میشوند و اصول مختص به خودشان را دارند.
سبک جاز یا جز
در این سبک بداهه نوازی اهمیت دارد و نوازنده میتواند احساسات خود را آزادانه و بدون محدودیت بیان کند. سبکی پربار و تاثیرگذار است. جز را سرچشمهای از سبکهای موسیقی جدید مثل متال و راک مینامند.
از بنیانگذاران و پیشگامان این سبک
- چارلزبادی بولدن (Charles Buddy Bolden) (۱۸۷۷-۱۹۳۱)
- جوکینگ اولیور (Joe King Oliver) (۱۸۸۵-۱۹۳۸
- لوئیاستاچ موآرمسترانگ (Louis Satchmo Armestron) (۱۹۰۱-۱۹۷۱)
سبک بلوز
این سبک از سبک های گیتار، مختص سیاه پوستان آفریقایی است که به آمریکا مهاجرت کردهاند. این سبک سرشار از احساسات است که با گیتار به خوبی به مخاطب انتقال داده میشود.
سبک کانتری
این سبک مختص موسیقی محلی یا فولک آمریکا است که اخیرا هم طرفداران زیادی پیدا کرده است.
برای آشنای با سبکهای موسیقی به مقالهی “معرفی انواع سبک های موسیقی در دنیا” مراجعه کنید و اگر سوال یا نظری در این زمینه دارید آن را در بخش “ارسال نظر” با ما در میان بگذارید.
سینا دادرسان
برای سبک پاپ گیتار c70 مناسبه برای شروع؟ راستش من فقط خریدمش اصلا تحقیق نکردم. تو سازکالا آف خورده بود منم رو هوا زدمش :)) ممنون میشم راهنماییم کنید🙏
سوال
براي سبك تلفيقي چگونه گيتاري خوب است
ساغر شفیعی
سلام دوست عزیز
برای شروع کار گیتار کلاسیک انتخاب خوبیه( البته ممکنه هر استادی نظر متفاوتی داشته باشد) و همه ی سبک ها را در حد ساده با هر نوع گیتاری می توان زد ، ولی قطعا بعد از یادگیری مطالب پایه و برای مقطع حرفه ای باید یک سبک را انتخاب کرد و با گیتار مخصوص خودش نواخت.
چون گیتارها دارای رنگ صدایی متفاوت هستن و همین تفاوت رنگ صدا ، سبک ها را از هم جدا میکند.
به همین دلیل از گیتارهای مختلف برای سبک های مختلف استفاده می شود.