اکو قلب جنین؛ راهی برای تشخیص نقایص قلبی مادرزادی

ستاره | سرویس مادر و کودک – اکو قلب جنین می‌تواند به تشخیص اختلالات قلبی، پیش از تولد و اینکه جراحی یا درمان مورد نیاز پس از تولد نوزاد، در اولین فرصت انجام شود،‌ کمک کند.  این امر باعث می‌شود که شانس زنده ماندن نوزادانی که مبتلا به نقایص قلبی شدید هستند، بالا برود.

اکو قلب جنین چگونه انجام می‌شود؟

• سونوگرافی شکمی: این رایج‌ترین نوع سونوگرافی برای ارزیابی قلب کودک است. روی شکم مادر را با ژل می‌پوشانند، سپس پروب اولتراسوند به آرامی روی شکم مادر قرار می‌گیرد و تصاویر گرفته می‌شوند. این روش دردناک نیست و به جنین آسیبی نمی‌رساند. بسته به ساختار قلب جنین، اکوی قلب به طور متوسط ۴۵ تا ۱۲۰ دقیقه طول می‌کشد.
• سونوگرافی واژینال: این سونوگرافی معمولا در اوایل بارداری استفاده می‌شود. یک فرستنده اولتراسوند کوچک به واژن وارد شده و در پشت واژن قرار می‌گیرد. سپس تصاویری از قلب نوزاد گرفته می‌شود.

آیا آمادگی خاصی لازم است؟

بر خلاف سونوگرافی‌های معمول، داشتن مثانه پر برای اکو قلب جنین لازم نیست. اما داشتن اطلاعات و مدارک کافی لازم است. باید بدانید که دلیل انجام این آزمایش چه بوده و متخصص زنان و زایمان چرا این آزمایش را برای شما تجویز کرده است. اگر دلیل آن مشکل قلبی خود شماست، کلیه مدارک پزشکی خود را به همراه داشته باشید. این آزمایش با توجه به شرایط جنین، ممکن است از ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت طول بکشد. به همین دلیل اگر فرزندان دیگری در منزل دارید، بهتر است آن‌ها را نزد کسی بسپارید تا خیالتان آسوده باشد.

انجام اکو قلب جنین در چه شرایطی ضروری است؟

انجام این آزمایش برای همه زنان در طول بارداری لازم نیست. سونوگرافی‌های منظم در طول بارداری، مادر را از تشکیل کامل قلب و کارکرد صحیح آن مطمئن می‌کند و نیازی به انجام اکو قلب جنین نیست.
اما انجام این آزمایش در شرایطی لازم می‌شود؛ این شرایط عبارتند از:

• اگر دیگر فرزندان شما با نقص قلبی مادرزادی متولد شده‌اند.
• سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی مادرزادی وجود داشته باشد.
• یک اختلال کروموزومی یا ژنتیکی در جنین تشخیص داده شود.
• اگر مادر داروی خاصی را مصرف کرده باشد که باعث نقص مادرزادی در جنین می‌شود، مانند دارو‌های ضد انعقاد خون یا درمان آکنه
• اگر مادر در دوران بارداری سوء مصرف الکل یا مواد مخدر داشته باشد.
• اگر مادر مبتلا به دیابت، لوپوس، فنیلکتونوری یا بیماری بافت همبند باشد.
• اگر مادر در دوران بارداری به سرخجه مبتلا شود.
• در سونوگرافی اختلالات احتمالی قلب دیده شود.
• در سونوگرافی سایر ناهنجاری‌های مادرزادی، مانند نارسایی کلیه، مغز یا استخوان، دیده شود.

اکو قلب جنین معمولا در سه ماهه دوم بارداری، در حدود : هفته هجدهم بارداری تا ۲۴ بارداری انجام می‌شود.

نتیجه اکو را چگونه اعلام می‌کنند؟

سایر آزمایش‌ها و مشاوره‌هایی که در صورت وجود نقص در قلب جنین مورد نیاز است، عبارتند از:

• سونوگرافی جنین با کیفیت بالا: یک سونوگرافی دقیق از تمامی اندام جنین برای پیگیری رشد جنین، نظارت بر سلامت جنین و ارزیابی کامل اندام‌ها برای آگاهی از اختلالات احتمالی در دیگر اعضای بدن جنین است.
• MRI جنین: این تست که امروزه به طور گسترده انجام می‌شود، اطلاعات اضافی در مورد سلامت عمومی جنین و مشکلات مربوط به اندام‌های مختلف او می‌دهد.
• تست آمنیوسنتز: این تست برای تعیین اختلالات کروموزومی و ژنتیکی و نقایص خاص است. تست آمنیوسنتز شامل قرار دادن یک سوزن از راه دیواره شکم و رحم به کیسه آمنیوتیک برای کشیدن یک نمونه از مایع آمنیوتیک و انجام آزمایش روی آن است.
• مشاوره ژنتیکی: مشاوران ژنتیک احتمال ابتلا به سندرم‌های ژنتیکی و سایر اختلالات احتمالی در اعضای بدن را بر اساس اکو قلب جنین و سایر یافته‌ها محاسبه می‌کنند.
• مشاوره زنان و زایمان: متخصص زنان و زایمان درباره مدیریت حاملگی و گزینه‌های موجود برای تصمیم گیری درباره ادامه حاملگی و برنامه ریزی نحوه تولد نوزاد، به شما مشاوره می‌دهد.
• مشاوره پرستاری: کسی که با بیماری قلبی در کودکان آشناست و می‌تواند اطلاعات مفیدی در مورد مراقبت از کودک با بیماری قلبی مادرزادی به شما ارائه دهد.
• مشاوره تخصصی: بسته به تشخیص بیماری جنین ممکن است به سایر متخصصین شامل جراحان عمومی، جراحان اعصاب، جراحان ارتوپد و اورولوژیست‌ها مراجعه کنید.

نکته آخر

آگاهی از مشکل احتمالی قلب جنین پیش از تولد، به خانواده فرصت می‌دهد تا خود را از لحاظ روانی برای رویارویی با این مشکل آماده کنند. هم چنین تیم پزشکی متشکل از متخصصان قلب و عروق، مشاوران ژنتیک، متخصص زنان و زایمان، متخصص کودکان و پرستاران با آمادگی کامل در لحظه تولد، نهایت همکاری را با خانواده و نوزاد بیمار خواهند داشت.