مراحل رشد کودک ۴ ساله، جسمی، ذهنی و اجتماعی

ستاره | سرویس مادر و کودک – فرزند شما در حال رشد است. همان طور که تاکنون متوجه شده‌اید کودک ۴ ساله شما مستقل‌تر و با اعتماد به نفس بیشتری شده است.
کودکان در این سن مستقل‌تر و خلاق‌تر هستند و کنترل بیشتری روی خود دارند. اکنون مدت بیشتری با اسباب بازی‌های خود سرگرم می‌شوند و مشتاق انجام کار‌های جدید هستند؛ هنگامی که خسته و درمانده می‌شوند، قادر به بیان احساساتشان هستند.
اگر چه هر کودکی با سرعت منحصر به فرد خود رشد می‌کند، اما معمولا تا پیش از ۶ سالگی، کودکان قادر به انجام کار‌های زیر هستند.

رشد کودک ۴ ساله از لحاظ گفتاری و شناختی

• به طور واضح و با استفاده از جملات پیچیده‌تر صحبت کند.
• اعداد را تا ده یا بیشتر بشمارد.
• چهار رنگ و سه شکل را به درستی نام ببرد.
• برخی از حروف و احتمالا نام خود را تشخیص دهد.
• مفهوم زمان و نظم فعالیت‌های روزانه را بهتر درک کند، مانند خوردن صبحانه در صبح، ناهار در ظهر، و شام در شب.
• توجه بیشتری به کارها و اجسام نشان دهد.
• دستورات دو تا سه بخشی را بفهد و دنبال کند. برای نمونه، “کتابت را بگذار، دندان هایت را مسواک بزن، برو در رختخواب “.
• علائم و تابلو‌های آشنا، مانند تابلو “ایست”، را تشخیص دهد.
• در صورت آموزش آدرس و شماره تلفن به او، آن را یاد می‌گیرد.

برای شکل گیری ذهنی خلاق در کودک، پیشنهاد می‌کنیم مطلب  خلاقیت در کودکان؛ چگونه خلاقیت را در کودکمان پرورش دهیم؟ را مطالعه کنید.

رشد کودک ۴ ساله از لحاظ مهارت‌های حرکتی درشت و ظریف

بچه‌ها از طریق بازی مهارت‌های مختلف را کسب می‌کنند. در این سن کودک به راحتی می‌دود، می‌پرد، توپ را پرتاب می‌کند و به آن لگد می‌زند، از وسایل بالا می‌رود و تاب می‌خورد.
سایر مهارت‌های حرکتی که فرزندتان در سال آینده به آن دست می‌یابد، شامل موارد زیر است:

• می‌تواند بیش از ۹ ثانیه روی یک پا بایستد.
• کله معلق می‌زند.
• بدون کمک از پله‌ها بالا و پایین می‌رود.
• به راحتی به سمت جلو و عقب حرکت می‌کند.
• سه چرخه را رکاب می‌زند.‌
• می‌تواند مثلث، دایره، مربع و اشکال دیگر را بکشد.‌
• می‌تواند یک آدم را نقاشی کند.
• برجی با ۱۰ بلوک یا بیشتر می‌سازد.
• از چنگال و قاشق به درستی استفاده می‌کند.
• لباس خود را می‌پوشد و در می‌آورد، دندان هایش را مسواک می‌کند و کار‌های شخصی خود را بدون کمک انجام می‌دهد.

رشد کودک ۴ ساله از لحاظ عاطفی و اجتماعی

کودک خود محور شما به تدریج متوجه می‌شود که همه چیز در مورد او نیست. در این سن، کودکان شروع به درک احساسات دیگران می‌کنند. کودک شما در این سن در مقابل بحران‌ها بهتر عمل می‌کند و احساسات خود را تا حدودی کنترل می‌کند. رشد عاطفی و اجتماعی فرزند شما در ۴ سالگی شامل موارد زیر است:

• لذت بردن از بازی با کودکان دیگر و گذراندن وقت با دوستان
• رعایت نوبت و مشترک شدن با دیگر کودکان در بازی
• درک قوانین و پیروی از آن‌ها (با این حال، کودک شما گاهی اوقات ناسازگاری می‌کند)
• استقلال بیشتر
• بیان خشم و عصبانیت به روش‌های غیر فیزیکی

مراقب باشید!

هر کودکی با سرعتی مخصوص به خود رشد می‌کند و مهارت به دست می‌آورد. اگر فرزند شما در این زمان به تمام این مهارت‌ها نرسیده است، نگران نباشید. اما در صورتی که فرزند شما بزرگتر شد، باید پیشرفت تدریجی رشد او قابل تشخیص باشد. اگر این گونه نباشد، ممکن است نشانه‌ای از تاخیر در رشد باشد. در این صورت، نگرانی خود را با پزشک در میان بگذارید.
نشانه‌های تاخیر در رشد در کودک ۴ ساله شامل موارد زیر است:

• بسیار ترسو، خجالتی یا تهاجمی است.
• زمانی که از پدر یا مادر جدا می‌شود، بسیار نگران و مضطرب می‌شود.
• به راحتی حواسش پرت می‌شود و نمی‌تواند بیش از ۵ دقیقه بر روی یک کار تمرکز کند.
• تمایلی به بازی کردن با دیگر کودکان ندارد.
• به هیچ کاری علاقه نشان نمی‌دهد.
• تماس چشمی با افراد برقرار نمی‌کند و نمی‌تواند به دیگران پاسخ دهد.‌
• نمی‌تواند نام کامل خود را بگوید.
• به ندرت بازی‌های تخیلی یا فانتزی می‌کند.
• بیشتر اوقات ناراحت و ناراضی به نظر می‌رسد و طیف وسیعی از احساسات را نشان نمی‌دهد.‌
• نمی‌تواند برجی با بیش از هشت بلوک بسازد.‌
• نمی‌تواند مداد شمعی را در دست بگیرد.
• مشکل در غذا خوردن، خوابیدن و یا استفاده از دستشویی دارد.‌
• نمی‌تواند بدون کمک لباس هایش را به تن کند، دندان هایش را مسواک بزند، دست هایش را بشوید و خشک کند.

اگر فرزند شما در انجام کار‌هایی که پیش از این می‌توانست انجام دهد، دچار مشکل شده و به عقب برگشته است، حتما این موضوع را با پزشک کودک خود در میان بگذارید. این امر می‌تواند نشانه‌ای از اختلال در رشد کودک باشد که با روش‌های درمانی موجود، قابل حل است. و در آخر بازی کردن با کودکان ۴ ساله را فراموش نکنید!

برگرفته از: webmd