نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 11 آذر 1400
ستاره | سرویس عمومی – همانگونه که از عنوان این جدایی پیداست، شرایط و مراحل طلاق توافقی به توافق بین زن و مرد بستگی داشته و نیازی به شرایط و دلایل محکمه پسند وجود ندارد؛ در واقع آن‌ها با توجه به شرایط و وضعیت موجود در زندگی مشترک خود، به این نتیجه می‌رسند که دیگر نمی‌توانند با هم زندگی کنند و پس از توافق، اقدام به جدایی می‌کنند، توافق در خصوص مواردی از جمله جهیزیه، اجرت المثل، حضانت فرزند یا فرزندان، ملاقات فرزند پس از طلاق، مهریه و نفقه ایام عده.
در واقع زوجین پس از توافق در خصوص این موارد به دادگاه خانواده مراجعه کرده و با تنظیم دادخواست صدور گواهی عدم امکان سازش اقدام به جدایی می‌کنند.
مراحل طلاق توافقی
همانگونه که در بالا اشاره شد، پس از انجام توافق در خصوص موضوعات مطروحه، زوجین با به دست داشتن شناسنامه و عقدنامه به دادگاه خانواده مراجعه و با پر کردن فرم‌های مربوطه، درخواست طلاق خود را به دادگاه تقدیم می‌کنند. پس از تنظیم و تقدیم دادخواست، مطابق روال معمول، دادخواه از آن‌ها می‌خواهد که هر یک از زوجین، از میان بستگان خود، فردی را به عنوان داور انتخاب و معرفی کنند. داوران انتخاب شده وظیفه دارند که با انجام مذاکره، سعی در مصالحه و آشتی زوجین داشته باشند. در صورتی که داوران نیز در این خصوص به نتیجه‌ی مثبت و مطلوبی دست نیابند، گزارش خود را به دادگاه خانواده اعلام کرده و دادگاه بر اساس توافق زوجین، گواهی عدم سازش میان آن‌ها را صادر می‌کند. پس از آن زن و شوهر می‌توانند با ارائه گواهی صادر شده به دفاتر طلاق مراجعه و صیغه‌ی طلاق را جاری کنند.
نکته: گواهی عدم سازش به مدت سه ماه دارای اعتبار می‌باشد و در صورت عدم جدایی در این مدت، گواهی از درجه اعتبار ساقط است.
مورد دیگر در خصوص مراحل طلاق توافقی، بررسی عدم بارداری زن است. در واقع دادگاه برای صدور گواهی عدم امکان سازش باید اطمینان حاصل کند که زن از مرد خود باردار نیست؛ برای اطمینان در این خصوص، زن برای انجام معاینه و صدور گواهی به پزشک مورد اعتماد دادگاه معرفی می‌شود. در برخی موارد نیز دادگاه بر اساس اقرار زن به عدم بارداری، گواهی را صادر می‌کند.
حال که با مراحل طلاق توافقی آشنا شدید، بهتر است در خصوص موارد قابل توافق نیز اطلاعات دقیقی داشته باشید. در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.
- مهریه: در خصوص بحث مهریه، نوع برخورد با آن کاملا با توافق طرفین در ارتباط است؛ طی توافق، زن می‌تواند تمام مهریه یا بخشی از آن را ببخشد و حتی می‌تواند تمام آن را طلب کند که این به توافق بین زن و مرد بستگی خواهد داشت. مثلا زن می‌تواند ۵۰ سکه از مهر خود را ببخشد تا در قبال آن مرد حاضر به طلاق دادن شود. همچنین در خصوص نحوه پرداخت آن، ممکن است بدین شکل توافق شود که یکجا یا بصورت اقساط پرداخت شود.
- نفقه: در نظر داشته باشید که زن و شوهری پنج سال با هم زندگی می‌کنند و زن در این مدت هیچ نفقه‌ای دریافت نکرده است. زن می‌تواند برای دریافت نفقه پنج سال از شوهر خود اقدام کند، ولی زمانیکه زن و شوهر قصد داشته باشند تا طلاق توافقی بگیرند به دلیل اینکه مردان در اکثر مواقع راضی به طلاق نمی‌شوند، زن می‌تواند مقداری از نفقه خود و یا تمام نفقه را نسبت به شوهرش ببخشد تا شوهر طلاق توافقی راضی شود.
- اجرت المثل: به مزدی است که زن بابت کار‌های منزل انجام می‌دهد، اجرت المثل می‌گویند؛ اجرت المثل زمانی به زن تعلق می‌گیرد که طلاق از طرف مرد باشد و یا زن قصد نداشته باشد که اینکار‌ها را بطور مجانی انجام دهد؛ بنابراین طی انجام مراحل طلاق توافقی، زن و مرد باید در این خصوص توافق کنند.
- جهیزیه: به اسباب و اثاثی که زن برای شروع زندگی مشترک به منزل همسر خود می‌آورد، جهیزیه می‌گویند. زن می‌تواند جهیزیه خود را در لیستی نوشته و نزد خود نگهداری کند. این لیست زمانی اعتبار دارد که شوهر آنرا امضا کرده باشد. طی طلاق توافقی زن و مرد باید در خصوص جهیزیه‌ای که زن به خانه آورده است توافق کنند و معمولا زن جهیزیه خود را با خود می‌برد. اگر هم زن و مرد توافقی در خصوص جهیزیه نکنند زن می‌تواند با استناد به آن لیست، برای گرفتن جهیزیه خود اقدام کند.
- نگهداری و نفقه فرزندان: در این مورد نیز زن و مرد در خصوص نگهداری از فرزندان با یکدیگر توافق می‌کنند؛ مثلا زن و مرد می‌توانند توافق کنند که بعد از طلاق، نگهداری از فرزند دختری که هشت سال سن دارد با مادر باشد. ولی با این حال نفقه فرزندان ربطی به شرایط توافق نداشته و در هر صورت نفقه باید توسط پدر پرداخت شود و مادر فرزندان، در این خصوص مسئولیتی نخواهد داشت.
در ادامه‌ی انجام مراحل طلاق توافقی، برگه دادخواست صدور گواهی عدم سازش باید با اطلاعات زیر تکمیل شود:
مشخصات طرفین: نام، نام‌خانوادگی، نام پدر، شغل، محل اقامت خواهان و خوانده
مشخصات وکیل یا نماینده قانونی (در صورت وجود)
تعیین خواسته و بهای آن: تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق توافقی)
مشخصات وکیل یا نماینده قانونی (در صورت وجود)
تعیین خواسته و بهای آن: تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق توافقی)
دلایل و منظمات دادخواست: فتوکپی مصدق عقدنامه ازدواج
شرح تقاضای دادخواست به این صورت است:
ریاست محترم دادگاه عمومی…
سلام علیکم
احتراما، با تقدیم این دادخواست به استحضار عالی می‌رساند نظر به این که اینجانبان… و… (زن و شوهر) از هر جهت برای جدایی به توافق رسیده‌ایم، لذا با عنایت به ماده واحده مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام، هر زمان که دادگاه محترم مقرر بدارد، داوران خود را معرفی نموده و تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق توافقی) را داریم.
با تشکر و تجدید احترام
نام و نام‌خانوادگی (زوج)
نام و نام‌خانوادگی (زوجه)
امضاء
نقش شورا‌های حل اختلاف در مراحل طلاق توافقی
در صورتی که طرفین تمایل داشته باشند، شورا‌های حل اختلاف خانوادگی می‌توانند برای اصلاح ذات البین مابین زوجین دخالت نمایند؛ در واقع این موضوع زمانی پیگیری می‌شود که افراد با وجود صحبت در خصوص طلاق و با به توافق رسیدن در مورد آن، باز تمایل داشته باشند که جلساتی برای سازش و مذاکره بگذارند؛ در این شرایط زوجین با ارجاع به شورا‌های حل اختلاف فرصت دوباره‌ای برای سازش خواهند داشت.
مشکلات طلاق توافقی چیست؟
به لحاظ قانونی، طلاق توافقی الزامی را برای طرفین جهت مراجعه به محضر برای جاری کردن صیغه‌ی طلاق ایجاد نمی‌کند؛ بنابراین شوهر هیچ اجباری برای آمدن به محضر ندارد! برای حل این مشکل، بهترین راهکار، قید ” الزام رفتن به محضر جهت جدایی” در دادخواست صدور گواهی عدم امکان سازش است تا در نهایت این موضوع در حکم دادگاه منعکس شود. در این صورت می‌توان الزام شوهر را به آنچه خود تعهد داده است، از دادگاه درخواست کرد.
در صورتی که با وجود صدور حکم عدم امکان سازش، مرد به دفترخانه مراجعه نکند، زن می‌تواند به دفترخانه مراجعه کرده و دفترخانه نیز موظف است اقدام به صدور احضاریه برای شوهر کند. در صورت عدم مراجعه شوهر به دفترخانه در زمان مقرر، زن باید برای گرفتن وکالت در توکیل به دادگاه مراجعه کند. (وکالت در توکیل بدین معنا است که قاضی با انتقال این وکالت به زن به او حق می‌دهد به جای شوهر نسبت به طلاق خود اقدام کند. زیرا در قانون طلاق دهنده مرد است و بدین ترتیب زن می‌تواند به وکالت از شوهر این کار را انجام بدهد.)
در صورتی که با وجود صدور حکم عدم امکان سازش، مرد به دفترخانه مراجعه نکند، زن می‌تواند به دفترخانه مراجعه کرده و دفترخانه نیز موظف است اقدام به صدور احضاریه برای شوهر کند. در صورت عدم مراجعه شوهر به دفترخانه در زمان مقرر، زن باید برای گرفتن وکالت در توکیل به دادگاه مراجعه کند. (وکالت در توکیل بدین معنا است که قاضی با انتقال این وکالت به زن به او حق می‌دهد به جای شوهر نسبت به طلاق خود اقدام کند. زیرا در قانون طلاق دهنده مرد است و بدین ترتیب زن می‌تواند به وکالت از شوهر این کار را انجام بدهد.)
مزایای طلاق توافقی چیست؟
۱. درگیری کمتر و کاهش تنش بین خانواده‌های زوجین.
۲. مدت‌دار بودن این گواهی به مدت ۳ ماه که سبب حفظ دوام عقد است. در حالی که در حکم طلاق که بدون مدت اجرایی است، دوام زندگی مشترک هر لحظه تهدید می‌شود.
۳. دخالت طرفین در طلاق و صدور گواهی عدم امکان سازش
۴. جلوگیری از رجوع مکرر زوجین به محل دادگستری
۵. عدم تشکیل پرونده‌های متعدد در دادگستری
۲. مدت‌دار بودن این گواهی به مدت ۳ ماه که سبب حفظ دوام عقد است. در حالی که در حکم طلاق که بدون مدت اجرایی است، دوام زندگی مشترک هر لحظه تهدید می‌شود.
۳. دخالت طرفین در طلاق و صدور گواهی عدم امکان سازش
۴. جلوگیری از رجوع مکرر زوجین به محل دادگستری
۵. عدم تشکیل پرونده‌های متعدد در دادگستری
چند پرسش و پاسخ در خصوص طلاق توافقی
سوال ۱: طلاق توافقی چند روز طول میکشد؟
جواب: انجام این فرایند معمولا بین ۳ الی ۹ روز کاری طول خواهد کشید.
جواب: انجام این فرایند معمولا بین ۳ الی ۹ روز کاری طول خواهد کشید.
سوال ۲: هزینه طلاق توافقی چقدر است؟
جواب: در حال حاضر هزینه طلاق توافقی ۸۵۰ هزار تومان است؛ این هزینه متشکل از هزینه‌ی ثبت دادخواست به مبلغ ۳۰۰ هزار تومان و هزینه ثبت و اجرای صیغه طلاق در دفترخانه ازدواج و طلاق به مبلغ ۵۵۰ هزار تومان خواهد بود.
سوال۳: در صورتی که خارج از کشور باشیم، چگونه می‌توان برای انجام مراحل طلاق توافقی اقدام کرد؟
جواب: برای انجام این کار می‌توانید به سفارت یا حافظ منافع ایران در کشور مربوطه مراجعه کرده و وکالت خود را به وکیل مورد نظر خود در ایران در خصوص طلاق توافقی تنظیم و ارسال کنید. جهت هماهنگی در خصوص متن وکالتنامه بهتر است از قبل با یک وکیل مشورت کنید.
