کودک چشیدن طعمهای مختلف و مواد غذایی گوناگون را دوست دارد. او از کشف پیامدهای پرخوری خودش هیجان زده میشود و همراه با این تجربیات جدید، گاز گرفتن و جویدن را یاد میگیرد. عملکرد زبان و قابلیتهای آن را کشف میکند و سرانجام شیوه استفاده از قاشق و فنجان را میآموزد.
هیچ کس دوست ندارد که مدتها برای غذا انتظار بکشد. پس برای شنیدن فریادهای ناامیدانه کودکی که گرسنه است ولی نمیتواند سریع غذا بخورد، آماده باشید. شاید در ابتدای کار، این تجربه ملال آور باشد. اما طولی نمیکشد که کودک در مییابد غذا خوردن با شما و دیگر افراد خانواده چقدر سرگرم کننده و لذت بخش است.
نشانههای آمادگی برای شروع غذای کمکی نوزاد
- کنترل سر. کودک شما باید بتواند سر خود را راست و ثابت نگه دارد.
- توانایی نشستن وقتی که تکیه میدهد. کودک شما باید بتواند در صندلی غذای نوزاد به راحتی بنشیند و تکیه دهد.
- از دست دادن ریفلاکس اکستروژن. دهان و زبان کودک بایستی هماهنگ با سیستم گوارش او شود. برای شروع غذای کمکی نوزاد، او باید بتواند غذا را به پشت دهان خود ببرد و آن را ببلعد، به جای آنکه غذا را با زبان به بیرون پرت کند.
- افزایش وزن قابل توجه. اگر کودک وزن تولد خود را دو برابر کند، یا وزن او بیش از ۶، ۵ کیلوگرم شود و سنش بیش از ۴ ماه باشد، آمادگی پذیرش غذای جامد را دارد.
- علاقه و کنجکاوی در مورد غذای شما. اگر یک قاشق غذا نزدیک او ببرید، دهانش را برای رسیدن غذا باز میکند و با هیجان به غذا خوردن شما نگاه میکند، آماده پذیرش غذای جامد است.
مواد غذایی مناسب برای شروع غذای کمکی نوزاد
نیازهای تغذیهای هر کودکی متفاوت است، بنابراین با پزشک فرزندتان درباره اینکه کدام مواد غذایی را برای کودک در چه زمانی آغاز کنید، مشورت کنید. بیشتر نوزادان میتوانند با هر نوع ماده غذایی خالص بدون افزودنی نمک یا شکر شروع کنند. اگر چه در بسیاری از خانوادههای آمریکایی شروع غذای کمکی به نوزاد با غلات است، اما هیچ شواهد پزشکی نشان نمیدهد که مزایای خاصی در دادن غلات به عنوان اولین غذا به کودک وجود داشته باشد.
انجمن پزشکان امریکا به نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میکنند، دادن گوشت به نوزاد را به عنوان اولین غذا، توصیه میکنند. به دلیل اینکه آهن موجود در گوشت گاو، مرغ و بوقلمون جایگزین کمبود آهن موجود در شیر مادر (از ۶ ماهگی ذخیره آهن در بدن نوزاد کاهش مییابد) میشود.
غذاهای دیگری که برای شروع غذای کمکی به نوزاد پیشنهاد میشود، عبارتند از: فرنی آرد برنج، حریره بادام، پوره سیب زمینی شیرین، کدو، سیب، موز، هلو، و گلابی.
راههای کاهش احتمال ابتلای نوزاد به آلرژی
غذاهای اصلی، مانند غلات سبوس دار حاوی آهن، انواع سرلاک، سبزیجات خالص، میوهها و گوشت، به طور معمول باعث واکنشهای آلرژیک نمیشوند، اما در موارد خاص، بهتر است علائم حساسیت نوزاد را به خاطر داشته باشید.
هنگامی که چند مورد از این غذاها را به نوزاد دادید و نوزاد آنها را به خوبی هضم کرد، میتوانید انواع غذاهای آلرژیک بیشتری مانند سویا، تخم مرغ، گندم، ماهی و کره بادام زمینی را به او معرفی کنید. آکادمی آلرژی آسم و ایمونولوژی آمریکا (AAAAI) اعلام کرده است که آشنا کردن نوزاد با غذاهای آلرژیک در حدود ۴ تا ۶ ماهگی به نوزاد، ممکن است موجب پیشگیری از ابتلا به آلرژیهای غذایی در آینده شود.
البته جانب احتیاط را رعایت کنید. اگر نوزاد شما شامل یکی از موارد زیر میشود، پیش از شروع غذای کمکی نوزاد، با پزشک او یا یک متخصص آلرژی مشورت کنید تا برنامه تغذیهای مطابق شرایط نوزاد را دریافت کنید:
- خواهر یا برادر نوزاد شما به بادام زمینی آلرژی دارد.
- نوزاد شما، علیرغم درمان پزشکی، دچار التهابات پوستی و اگزمای شدید است.
- نوزاد شما قبلا یک واکنش آلرژیک شدید به یک غذای تازه داشته است.
- آزمایش خون نوزاد برای آلرژی به یک غذای خاص مثبت بوده است.
چگونگی شروع غذای کمکی نوزاد
راههای مختلفی برای شروع غذای کمکی نوزاد وجود دارد. میتوان به وسیله قاشق فرنی، سرلاک و غلات را در دهان نوزاد گذاشت و یا تکههایی از غذای نرم را روی سینی یا صندلی غذای کودک قرار داد و اجازه داد کودک غذا را با دست بگیرد و به دهان بگذارد.
برای شروع غذای کمکی نوزاد، در ابتدا تنها ۱ یا ۲ قاشق غذاخوری فرنی یا سرلاک تک غله را پس از شیردهی به نوزاد بدهید.
از قاشق پلاستیکی (سیلیکونی) نرم برای تغذیه کودک استفاده کنید تا از آسیب زدن به لثه او جلوگیری شود. مقدار کمی از مواد غذایی را روی نوک قاشق قرار دهید و آن را به او بدهید. اگر کودک شما خیلی علاقهمند به نظر نمیرسد، فقط بگذارید آن را بو کند و مدتی بعد دوباره امتحان کنید.
بهتراست غذای کودک را در ظرفی کوچک برای او بکشید و به او بدهید. در صورت باقی ماندن غذا در ظرف آن را دور بریزید و هرگز مجددا به کودک ندهید. اگر قاشق کودک را به داخل ظرف غذای اصلی ببرید، باکتریهای موجود در دهان او وارد غذا شده و در آن رشد و تکثیر مییابند. غذای کودک را بیش از ۲۴ ساعت در یخچال نگه ندارید و برای او غذای تازه تهیه کنید.
اگر میخواهید شروع غذای کمکی نوزاد با غلات باشد. یک سرلاک تک غله انتخاب کنید. ۱ تا ۲ قاشق چای خوری از آن را با آب، شیر یا شیر خشک رقیق کنید و به کودک بدهید. در ابتدا غذای کودک بایستی رقیق و نیمه جامد باشد. اما با رشد کودک میتوانید غذاهای غلیظتر و سفتتر نیز به او بدهید.
و نکته آخر اینکه…
سعی کنید زمانی را برای غذا دادن به نوزاد انتخاب کنید که خسته، عصبانی و خوابآلود نباشد. با یک تا دو وعده در روز تغذیه را شروع کنید. در ابتدا ممکن است کودک تمایلی به خوردن نداشته باشد، اما به او فرصت بدهید. برخی از نوزادان برای خوردن و بلعیدن غذا نیاز به تمرین دارند.
برگرفته از: babycenter و تر و خشک کردن کودک/ شارلوت پریستون