نویسنده: لیدا محمودی
بروزرسانی: 21 دی 1400
ستاره | سرویس مادر و کودک – در این دوران توانایی روز افزون کودک در تعامل با پیرامون خود بیشتر شده و کاملا مشهود است. همان طوری که مهارت‌های جسمی و ذهنی او افزایش می‌یابد، از هر فرصتی برای کشف و بررسی محیط خود استفاده می‌کند. توانایی جدید او که می‌تواند در محیط خود حرکت کند، گاهی خواسته‌های او را در تقابل با شما قرار می‌دهد! محیط امنی برای او فراهم کنید تا فرصت کشف توانایی‌های خود را بیابد.
کودک شما در حال حاضر یک کودک نوپاست. در این سن احساسات خود را در هنگام برقراری ارتباط با دیگران بیان می‌کند و این یک گام بزرگ در پایه ریزی شخصیت عاطفی او در آینده است.
رشد کودک ۱۴ ماهه از لحاظ ذهنی
اولین کلماتی که کودک ادا می‌کند، نشان دهنده رشد ذهنی اوست. همچنین آغاز یک مرحله جدید و حیرت آور است. او با کلام با دیگران ارتباط می‌گیرد و اطلاعاتش پیرامون کارکرد اشیا هر روز کامل‌تر می‌شود.
اگر در این سن میان محرک‌ها و زمان جذب تجربیات جدید برای کودک توازن مناسبی برقرار باشد، رشد ذهنی او بیشتر می‌شود. این رشد بر مبنای آنچه که در سال گذشته جذب کرده استوار است.
اگر در این سن میان محرک‌ها و زمان جذب تجربیات جدید برای کودک توازن مناسبی برقرار باشد، رشد ذهنی او بیشتر می‌شود. این رشد بر مبنای آنچه که در سال گذشته جذب کرده استوار است.
فعالیت‌هایی در جهت رشد ذهنی
- با کودک مکالمه تلفنی داشته باشید. کودک در این سن با تلفن اسباب‌بازی‌اش درست مانند یک تلفن واقعی رفتار می‌کند. گوشی را برداشته و به سمت گوش خود می‌برد و صدایی شبیه الو از خود در می‌آورد. سپس آن را به زمین می‌گذارد. برای درک بهتر کارکرد تلفن اجازه دهید به صدای کسی از پشت تلفن واقعی گوش کند.
- لمس یک جسم برای کودک نوپا فرصتی فراهم می‌کند تا بداند که دست فقط برای حرکت دادن یک جسم نیست. بلکه می‌توان به چگونگی آن نیز پی برد.
تمرین
- با تلفن اسباب بازی با کودک بازی کنید. اجازه دهید کودک با تلفن اسباب‌بازی‌اش بازی کند و با او یک مکالمه تلفنی به صورت سوال و جواب داشته باشید. حتی اگر کودک در پاسخ شما صدایی هم از خود در نمی‌آورد، دلسرد نشده و به مکالمه ادامه دهید.
- تابلوی لامسه برای کودک درست کنید. بر روی یک مقوا یا تابلو، اشیایی با جنس‌های مختلف مانند صدف، سنگ، پارچه مخمل، پنبه، کلید و چیز‌های دیگر بچسبانید و اجازه دهید کودک آن‌ها را لمس کند.
تذکر مهم: مراقب باشید کودک چیزی در دهانش نگذارد!
رشد کودک ۱۴ ماهه از لحاظ جابجایی حرکتی
در این سن کودک شما می‌تواند به تنهایی بایستد و اولین قدم خود را به تنهایی بردارد.
فعالیت‌هایی در جهت رشد جابجایی حرکتی
- برای اینکه از موفقیتی که به دست آورده است، احساس غرور کند، کاری کنید بداند شما تا چه اندازه از اینکه او می‌تواند بایستد و یک قدم به تنهایی بردارد، خوشحال هستید. با تشویق‌های فراوان همراه با او شادمانی کنید.
- به منظور اینکه او را تشویق کنید به تنهایی بایستد، یک اسباب بازی محکم سرپایی که بتواند به آن تکیه کند برای او فراهم کنید.
- برای کفش پوشاندن به او عجله نکنید. تا زمانی که شروع به راه رفتن در بیرون از منزل نکرده است به کفش نیازی ندارد.
تمرین - سرپا ایستادن را به او تمرین دهید. اسباب بازی‌های محکم یا اثاثیه ثابت با لبه‌های گرد برای تکیه دادن جهت قدم برداشتن مستقل ایده آل هستند. از زمانی که کودک شروع به حرکت می‌کند باید دائما مراقب او باشید.
رشد کودک ۱۴ ماهه از لحاظ مهارت‌های دستی
کودک شما هر چه بیشتر به تنهایی غذا می‌خورد و مقدار کمتری از غذا را می‌ریزد. او می‌تواند دستش را برای رساندن غذا به دهان بچرخاند. او از پرتاب کردن اشیا لذت می‌برد. می‌تواند با مداد خط بکشد و قادر است دو مکعب را در دستش بگیرد. چون بر رها کردن اشیا تسلط یافته است می‌تواند برجی با دو مکعب بسازد.
فعالیت‌هایی در جهت رشد مهارت‌های دستی
- برای اجتناب از سرخوردگی ناشی از ریختن غذا، فقط بگذارید، غذا‌های نیمه مایع را به تنهایی بخورد.
- یک مداد یا مداد رنگی کوتاه و کلفت و مقدار زیادی کاغذ ارزان قیمت برای خط خطی کردن در اختیار وی بگذارید. نقاشی‌هایش را در معرض دید او قرار دهید.
تمرین - غذا‌هایی بدهید تا با قاشق بخورد. اگر بیشتر اوقات غذا‌های جامدی به کودک بدهید که به قاشق می‌چسبند و به سادگی نمی‌ریزند، او تشویق می‌شود مستقل غذا بخورد.
رشد کودک ۱۴ ماهه از لحاظ اجتماعی
کودک شما گردهمایی‌های اجتماعی را دوست دارد و گفتگو‌ها را تعقیب و در فواصل گفتگو سر و صدا می‌کند. او می‌تواند یک یا دو کلمه بامعنی به زبان بیاورد، از شما چیزی بخواهد، تشکر خود را نشان دهد و با شنیدن کلمه “نه” از انجام کاری خودداری کند. سعی می‌کند در فعالیت‌ها شرکت کند. او دوست دارد دست شما را برای احساس امنیت و آرامش در دست بگیرد.
فعالیت‌هایی در جهت رشد اجتماعی
- امکان شرکت در وقایع اجتماعی را برای کودک فراهم کنید. صندلی مخصوص او را در کنار میز غذا، روروک او را در مرکز اتاق و محل نشستن او در اتومبیل را در بین دیگران قرار دهید.
- کودک شما ممکن است از غریبه‌ها بترسد یا آن‌ها را دوست نداشته باشد. برای تقویت احساس استقلال وی، او را به ماندن با دیگران عادت دهید.
- آموزش تشکر کردن را آغاز کنید.
- هر وقت نیاز به پشتیبانی دارد، دست او را بگیرید و حمایتش کنید.
تمرین - او را در مرکز امور قرار دهید. کودک خود را تا حد ممکن در فعالیت‌ها شرکت دهید و او را در نزدیک‌ترین مکان به جمع بنشانید. مراقب باشید!
وظیفه شما به عنوان پدر و مادر کودک ۱۴ ماهه
- به یاد داشته باشید، همانطور که شغل کودک کشف محیط اطراف او است، وظیفه شما دور کردن وسایل شکننده و خطرناک از دسترس اوست.
- به طور کامل خانه خود برای کودک ایمن کنید، به طوری که نخواهید هر حرکت او را متوقف کنید. اگر او را از انجام هر کاری بازدارید، بیشتر تحریک می‌شود.
- شما می‌توانید بازی‌های ایمن و سرگرم کننده با کودک خود کنید، مانند ایجاد کوهی از پوشک. اجازه دهید او آن‌ها را بریزد و دوباره روی هم بچیند.
- کودک شما عاشق این است که در کار‌های منزل به شما کمک کند. اجازه دهید با پهن کردن لباس‌ها و یا جمع آوری آن‌ها و چیدن در کمد به شما کمک کند.
- گریه کردن همیشه بد نیست. در این سن کودک شما، خشم، غم و ناامیدی را با گریه بیان می‌کند. هنگام گریه او را در آغوش بگیرید و با او همدردی کنید. او هنگامی که احساس کند از سوی شما درک می‌شود، آرام‌تر می‌شود.
بازی‌های مناسب رشد کودک ۱۴ ماهه
- اسباب بازی چیدنی. کودک با این نوع اسباب بازی‌ها اندازه را یاد می‌گیرد و می‌فهمد چگونه آن‌ها را در کنار هم قرار دهد. در عین حال تمرینی برای برداشتن و گذاشتن با دست است. به او نشان دهید چگونه دو تکه را روی هم قرار دهد. سپس او از شما تقلید می‌کند. در آغاز فقط می‌تواند دو قطعه را هم بگذارد. اما پس از مدتی تمرین یاد می‌گیرد بدون هیچ مشکلی سه یا چهار قطعه را روی هم قرار دهد.
- اسباب بازی‌های پایین کشیدنی و بالا کشیدنی. این گونه اسباب‌بازی‌ها علاوه بر هماهنگ کردن چشم و دست به کودک کمک می‌کنند علت و معلول را یاد بگیرد: وقتی من این کار را می‌کنم (آن را پایین می‌کشم)، بعد این اتفاق می‌افتد (مثلا بالا می‌رود).
این عمل توجه او را جلب می‌کند. چون او در حال یادگیری این موضوع است که هر اتفاقی پس از اتفاق دیگری خواهد افتاد. اما هنوز نمی‌داند هربار همان اتفاق تکرار می‌شود. کار اسباب بازی را به او نشان دهید و سپس بگذارید خود امتحان کند. مثلا بفهمد با کل دست آن را پایین بکشد یا فقط از یک انگشت استفاده کند. - لمس اجناس متفاوت. مواد مختلفی مثل تخم مرغ، جعبه، لگو، کاغذ‌های براق، پارچه و اسباب بازی‌های نرم در اختیار کودک بگذارید و به او اجازه بدهید به خصوصیات متفاوت آن‌ها پی ببرد. البته بر کار او نظارت کنید. به این ترتیب او به نرمی و قابلییت‌های دیگری مانند مچاله شدن و چسبندگی آن‌ها پی می‌برد.
- کتاب خوانی. کودک را در بغل خود بنشانید. کتاب را جلوی او باز کنید به طوری که بتواند تصاویر آن را به راحتی ببیند و برایش بخوانید. به او وقت کافی بدهید که هر صفحه را به دقت ببیند. به واکنش‌هایش در مقابل عکس‌ها و داستان کتاب پاسخ بدهید. از لذت او لذت ببرید و از تعجب‌های او تعجب کنید.
فضای امنی برای کودک فراهم کنید و اوقات خوشی در روز با او بگذرانید. کودک در پناه این فضای امن عاطفی است که به رشد و یادگیری خود ادامه می‌دهد.
در آخر توصیه می کنیم مطالب غذای کودک یک ساله تا دو ساله و دیر حرف زدن کودک را نیز در ستاره بخوانید.
برگرفته از: momjunction، همه کودکان تیزهوشند اگر / دکتر میریام استاپرد، کودک از یک تا دو سالگی / هریت گریفی
