راه های درمان واریس چیست؟

ستاره | سرویس سلامت – رگ‌های واریسی، رگ‌هایی بزرگ و برجسته‌ای هستند که معمولا در پا و مچ پا و به علت ایستادن و راه رفتن و افزایش فشار بر روی رگ‌های پایین تنه ایجاد می‌شوند؛ ولی با این حال هر گونه رگی ممکن است به واریس تبدیل شود.
در برخی از افراد، وجود رگ‌های واریسی و عروق عنکبوتی (نوعی عارضه شایع و خفیف از رگ‌های واریسی) می‌تواند باعث ایجاد نگرانی در خصوص زیبایی‌شان شود. در برخی دیگر، این رگ‌ها می‌تواند موجب بروز درد و ناراحتی شود و در موارد حاد رگ‌های واریسی ممکن است مشکلات جدی تری را نیز موجب شود. در ادامه مطلب بطور خلاصه به علت، علائم و عوارض جانبی این بیماری خواهیم پرداخت و در ادامه به راه های درمان واریس اشاره خواهیم کرد.

 

علائم واریس

رگ‌های واریسی ممکن است باعث بروز درد نشوند ولی علائم دیگری از خود بروز دهند؛ از جمله:

• بروز رگ‌های آبی رنگ یا بنفش تیره
• ایجاد رگ‌های پیچ خورده و برآمده که شبیه به طناب هستند

زمانی که علائم و نشانه‌های دردناک ایجاد شوند، ممکن است علائم زیر ایجاد شوند:

• احساس درد مداوم در پا‌ها
• احساس سوزش، گزگز، گرفتگی عضلات و ورم در پا‌ها
• بدتر شدن درد پس از نشستن یا ایستادن به مدت زمان طولانی
• خارش در اطراف رگ‌ها
• خونریزی رگ‌های واریسی
• تغییر رنگ، سفت شدن رگ‌ها، التهاب پوست در نزدیکی مچ پا که می‌توانند نشانه‌ای از بیماری عروقی بوده و به مراقبت‌های پزشکی نیاز دارد

 

 

رگ‌های عنکبوتی مشابه رگ‌های واریسی بوده، اما کوچکتر هستند. رگ‌های عنکبوتی بیشتر نزدیک به سطح پوست بوده و اغلب قرمز یا آبی هستند. این رگ‌ها بر روی پا و گاهی بر روی صورت نیز ظاهر می‌شوند. رگ‌های عنکبوتی در اندازه‌های مختلف وجود داشته و اغلب شبیه به تار عنکبوت هستند.

 

زمان مراجعه به پزشک

روش‌های مراقبت از خود، مانند ورزش، بالا بردن پا‌ها یا پوشیدن جوراب‌های واریس می‌توانند به کاهش درد و پیشگیری از بدتر شدن رگ‌های واریسی کمک کنند. اما اگر نگران ظاهر رگ‌ها هستید و یا اقدامات مراقبت از خود، به بهبود رگ‌ها کمک نکردند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

 

علت ایجاد واریس

علاوه بر مواردی که در ابتدا به آن‌ها اشاره شد (ایستادن، راه رفتن و فشار بر رگ‌ها)، علت بروز رگ‌های واریسی ممکن است ناشی از دیگر مشکلات مرتبط با گردش خون باشد. شریان‌ها خون را از قلب به سایر بافت‌های بدن منتقل می‌کنند. رگ‌ها خون را از بافت‌های بدن به قلب منتقل می کنند، بنابراین خون مدام در حال گردش است. برای بازگشت خون به قلب، رگ‌های موجود در پا باید در برابر نیروی گرانش، فائق آیند.
انقباض عضلانی در پا‌ها همانند یک پمپ عمل کرده و به دیواره‌های ارتجاعی رگ‌ها به برگشت خون به قلب کمک می‌کنند. در زمان عبور جریان خون به سمت قلب، دریچه‌هایی کوچک در رگ‌ها باز شده و پس از عبور خون، دوباره بسته می‌شوند. به توضیحات داده شده در خصوص فرایند جابجایی خون در بدن، حال می‌توانید علت بروز این عارضه را بهتر درک کنید.

علل ایجاد رگ‌های واریسی عبارتند از:

• سن. با افزایش سن، رگ‌ها قابلیت کشسانی خود را از دست می‌دهند. دریچه‌های موجود در رگ‌ها ممکن است ضعیف شده و باعث اختلال در خون رسانی به قلب شوند. در نتیجه، خون در رگ‌ها تجمع کرده و رگ‌ها بزرگ و تبدیل به واریس خواهند شد.
• بارداری. برخی از زنان باردار ممکن است به رگ‌های واریسی مبتلا شوند. بارداری باعث افزایش حجم خون در بدن شده، اما جریان خون از پا‌ها به لگن را کاهش می‌دهد. این تغییر در گردش خون برای حمایت از رشد جنین بوده، اما می‌تواند باعث بروز عوارض جانبی مانند بزرگ شدن رگ‌های پا نیز شود.
  رگ‌های واریسی ممکن است در اواخر دوران بارداری بدتر شوند، زیرا رحم فشار بیشتری بر روی رگ‌های پا وارد خواهد آورد. همچنین تغییرات هورمونی در دوران بارداری نیز ممکن است در این میان نقش داشته باشند. رگ‌های واریسی ناشی از حاملگی، عموما بدون درمان پزشکی، سه تا ۱۲ ماه بعد از زایمان بهبود پیدا می‌کنند.

 

 

عوامل خطرزا

عوامل زیر احتمال ابتلا به رگ‌های واریسی را افزایش می‌دهند:

• سن. احتمال ابتلا به واریس با افزایش سن، بیشتر می‌شود. پیری باعث تضعیف دریچه‌های موجود در رگ‌ها شده که به تنظیم جریان خون کمک می‌کنند. در نهایت این تضعیف، سبب برگشت خون به درون رگ‌ها به جای انتقال به قلب می‌شود.
• جنسیت. زنان بیش از مردان در معرض ابتلا به واریس قرار می‌گیرند. تغییرات هورمونی در دوران بارداری، پیش از قاعدگی و دوران یائسگی یکی از عوامل بروز این شرایط است. زیرا هورمون‌های زنانه تمایل به سست کردن و تضعیف دیواره‌های رگ‌ها دارند. هورمون درمانی یا مصرف قرص‌های ضد بارداری ممکن است خطر ابتلا به واریس را افزایش دهند.
• سابقه خانوادگی. اگر دیگر اعضای خانواده به واریس مبتلا باشند، احتمال ابتلای شما بیشتر خواهد شد.
• چاقی. اضافه وزن باعث فشار بیشتر بر روی رگ‌ها می‌شود.
• ایستادن یا نشستن برای مدت زمان طولانی. اگر به مدت زمان طولانی در یک حالت قرار بگیرید، خون نمی‌تواند به خوبی جریان پیدا کند.

 

عوارض جانبی واریس

عوارض رگ‌های واریسی عبارتند از:

زخم. ممکن است زخم‌های دردناکی در اطراف رگ‌های واریسی، به ویژه در نزدیکی مچ پا به وجود آیند. این زخم‌ها ناشی از تجمع طولانی مدت مایع در بافت‌های بدن بوده که به علت افزایش فشار خون به رگ‌ها ایجاد شده است. معمولا قبل از بروز زخم، قسمتی از پوست، تغییر رنگ پیدا می‌کند. در صورت مشاهده زخم، حتما به پزشک مراجعه کنید.

لخته شدن خون. گاهی اوقات رگ‌های عمیق موجود در پا‌ها بزرگ می‌شوند. در چنین مواردی، پای آسیب دیده به طور قابل توجهی، متورم می‌شود. هر گونه تورم ناگهانی پا، نیاز به فوریت‌های پزشکی دارد. زیرا ممکن است نشانه‌ای از لخته شدن خون باشد. به این حالت در پزشکی، ترومبوفلبیت گفته می‌شود.

خونریزی. گاهی اوقات رگ‌های بسیار نزدیک به پوست ممکن است پاره شوند. این حالت، معمولا باعث خونریزی کمی می‌شود. اما هر گونه خونریزی نیاز به توجه پزشکی داشته، زیرا ممکن است دوباره این اتفاق روی دهد.

 

 

پیشگیری از ابتلا به واریس

هیچ راهی برای پیشگیری کامل از ابتلا به واریس وجود ندارد. اما بهبود گردش خون و تون عضلانی ممکن است احتمال ابتلا به رگ‌های واریسی را کاهش دهند. اقدامات زیر می‌توانند به پیشگیری از ابتلا به رگ‌های واریسی کمک کنند، از جمله:

• ورزش
• حفظ وزن سالم
• خوردن غذا‌های غنی از فیبر و کاهش مصرف نمک
• اجتناب از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند و جوراب‌های تنگ
• بالا بردن پا‌ها
• به طور منظم، حالت نشستن یا ایستادن خود را تغییر دهید

 

نحوه تشخیص واریس

برای تشخیص رگ‌های واریسی، پزشک، شما را معاینه فیزیکی کرده و به دنبال ورم در پا‌ها خواهد گشت. همچنین پزشک ممکن است یک آزمایش اولتراساوند برای بررسی دریچه‌های موجود در رگ‌ها و وجود لخته خون، تجویز کند.

 

راه‌ های درمان واریس

۱. خود مراقبتی

انجام کار‌هایی مانند ورزش، کاهش وزن، نپوشیدن لباس‌های تنگ، بالا بردن پاها و اجتناب از ایستادن یا نشستن به مدت زمان طولانی می‌توانند به کاهش درد و پیشگیری از بدتر شدن رگ‌های واریسی کمک کنند.

 

۲. جوراب واریس

استفاده از جوراب‌های واریس، اغلب اولین روش برای درمان واریس است. این جوراب‌ها به طور پیوسته و یک نواخت، پا‌ها را تحت فشار قرار داده و کمک می‌کنند تا رگ‌ها و عضلات پا به صورت موثرتری، خون را به گردش درآورند.

 

 

اگر روش‌های خود مراقبتی و استفاده از جوراب واریس موثر نباشند، ممکن است پزشک یکی از درمان‌های زیر را پیشنهاد کند:

 

۳. اسکلروتراپی

رگ‌های واریسی بزرگ توسط اسکلروتراپی درمان نمی‌شوند. در این روش با استفاده از یک سوزن کوچک، نوعی محلول (معمولا یک محلول نمک) را به داخل رگ تزریق می‌کنند. از آنجایی که این سوزن، بسیار کوچک است، بیمار به بیهوشی نیاز ندارد و معمولا درد کمی را احساس می‌کند. برای اطمینان از تزریق دقیق، اغلب از اولتراساوند نیز استفاده می‌شود.
محلول تزریق شده، دیواره داخلی رگ را تحریک کرده و سبب ورم و بسته شدن رگ می‌شود. با گذشت زمان، رگ به تدریج به جوشگاه تبدیل شده و جذب بافت‌های اطراف می‌شود. دیگر رگ‌های سالم پا، خون را به قلب منتقل خواهند کرد.
در این روش ممکن است به چند بار تزریق نیاز باشد. درمان تعداد رگ‌ها در یک جلسه، به اندازه، محل رگ‌ها و همچنین سلامت کلی بیمار بستگی دارد. پس از درمان، به مدت چند روز باید جوراب واریس بپوشید. راه رفتن به پیشگیری از لخته شدن خون کمک خواهد کرد. اما فعالیت‌های زیر را تا چند روز پس از درمان، انجام ندهید: ورزش‌های هوازی، حمام داغ و بیش از حد قرار گرفتن در معرض نور خورشید.

 

 

۴. فوم اسکلروتراپی

تزریق محلول فوم به درون یک رگ بزرگ، نوعی درمان دیگر برای بستن رگ است. این تکنیک جدیدتر است.

 

۵.جراحی لیزر

پزشکان با استفاده از لیزر می‌توانند رگ‌های واریسی و عنکبوتی کوچک را ببندند. در این روش از هیچ برش یا سوزنی استفاده نمی‌شود.

 

۶. فرکانس رادیویی یا انرژی لیزری به همراه استفاده از کاتتر

در هر یک از این درمان ها، پزشک یک کاتتر را درون یک رگ بزرگ وارد می‌کند و نوک کاتتر را با استفاده از فرکانس رادیویی یا انرژی لیزری حرارت می‌دهد. با خارج کردن کاتتر، حرارت باعث بسته شدن رگ خواهد شد. این روش درمان ترجیحا برای رگ‌های بزرگ واریس مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

۷. انعقاد و بستن رگ

در این روش، رگ را قبل از اتصال به رگ عمیق‌تر بسته و با ایجاد برش‌های کوچکی در پوست، آن را خارج می‌کنند. این روش یک روش سرپایی است. حذف رگ بر روی گردش خون در پا تاثیر نخواهد گذاشت، زیرا رگ‌های عمیق‌تر پا، مراقب حجم خون خواهند بود.

 

۸. فلبکتومی آمبلیوپاتی

پزشک، واریس‌های کوچک را از طریق ایجاد یک سری سوراخ‌های کوچک در پوست، خارج می‌کند. در این روش، تنها قسمت‌های سوراخ شده بی حس خواهند شد.

 

۹.جراحی آندوسکوپی ورید

این روش زمانی صورت می‌گیرد که فرد دچار زخم‌های پا شده و دیگر روش‌ها موثر نباشند. جراح یک دوربین ویدئویی کوچک را وارد پا کرده و سپس از طریق برش‌های کوچک، رگ‌های مورد نظر را خواهد بست. این روش به صورت سرپایی انجام می‌شود.

برگرفته از: mayoclinic.org