انواع خاک گلدانی که برای کاشت بیشتر گیاهان کاربرد دارند شامل خاک شنی، خاک رسی، خاک لومی، خاک سیلتی، پیت ماس، کوکوپیت، پرلیت، خاک برگ، هوموس و ورمی کمپوست می‌شود.
ستاره |سرویس گیاهان و حیوانات – امروزه در مراکز تولید گل و گیاه انواع خاک گلدانی و کود در بسته‌بندی‌های مختلف و متنوع به فروش می‌رسد که انتخاب بهترین و مناسب‌ترین خاک بر اساس نوع گیاه و محصولی که قصد کاشت و پرورش آن را دارید، ضروری است. مهمترین انواع خاک گلدانی و بستر کاشت به طور خالص یا مخلوط با دیگر انواع به شرح زیر است:
انواع خاک گلدانی و بستر کاشت
۱. خاک شنی یا ماسه
این نوع خاک از ذرات شن (ماسه) نرم تشکیل شده است و به دلیل درشت بودن ذرات خاک، دارای زهکشی و تخلخل بالایی است. قابلیت نگهداری آب در این خاک‌ها کم است و بیشتر برای کاشت بذر و قلمه‌زنی استفاده می‌شود. به طور کلی استفاده از ماسه به تنهایی به دلیل حاصلخیزی و قابیلت کم نگهداری آب به جز برای برخی گیاهان خاص توصیه نمی‌شود و بهتر است با دیگر خاک‌ها و بستر‌های کاشت مخلوط شود.
۲. خاک رسی
خاک رسی به طور کامل از ذرات دانه ریز رس تشکیل شده است. تهویه این خاک کم است و استفاده از آن به تنهایی در گلدان باعث خفگی ریشه گیاه خواهد شد. همچنین خاک‌های رسی در مخلوط با آب حالت متراکم پیدا کرده و ایجاد کلوخه‌های سفت و سخت می‌کند که برای کاشت گیاه اصلا مناسب نیست و بنابراین توصیه می‌شود همواره از خاک رس به عنوان ترکیبی با دیگر خاک‌ها و بستر‌های کاشت استفاده شود.
۳. خاک لومی
خاک لومی از مناسب‌ترین انواع خاک گلدانی برای کاشت انواع گیاهان آپارتمانی و کاشت سبزیجات است. خاک لوم ترکیبی از ۴۰ درصد شن، ۴۰ درصد سیلت و ۲۰ درصد رس همراه با مواد هوموسی است. در این خاک ریشه گیاه به راحتی به عناصر غذایی، آب و هوا دسترسی دارد.
۴. خاک سیلتی
خاک‌های سیلتی انواع دیگری از خاک هستند که از لحاظ اندازه بین ذرات رس و شن قرار می‌گیرند و برحسب اینکه درصد رس و ماسه آن چقدر باشد، با نام خاک رسی سیلتی و خاک ماسه سیلتی نامیده می‌شوند. استفاده از خاک سیلتی به تنهایی نیز برای کاشت گیاه توصیه نمی‌شود و بهتر است با دیگر انواع خاک گلدانی یا بستر کاشت مخلوط شود.
۵. پیت ماس یا تورب
پیت ماس یا تورب نوعی بستر کاشت مخلوط با خاک است و متشکل از بقایای خزه‌ای به نام اسفاگنوم، جلبک‌ها و برگ‌هایی است که پوسیده شده‌اند. پیت ماس‌ها به دلیل دربرداشتن بقایای گیاهی، حاصلخیزی بالایی دارند. رنگ این بستر کاشت سیاه است و دانه بندی درشتی دارد که باعث تهویه مناسب و زهکشی خوب آن می‌شود و از این رو ترکیب آن با هر نوع خاک، باعث به وجود آمدن یکی از بهترین انواع خاک گلدانی برای کشت و رشد گیاهان آپارتمانی خواهد شد. استفاده از پیت ماس‌ها در خاک سنگین رسی باعث بهبود تهویه و سبک شدن خاک می‌شود و در خاک ماسه‌ای باعث افزایش حاصلخیزی و بالا رفتن قدرت نگهداری آب خواهد شد. این بستر در کشور ما فقط در جنگل‌های شمال کشور یافت می‌شود، ولی واردات آن از کشور‌های اروپایی و جنوب شرق آسیا به مقدار کافی صورت می‌گیرد.
۶. کوکو پیت
کوکوپیت یکی از انواع بستر کاشت گیاهی است که از الیاف و پوست درخت نارگیل به دست می‌آید. استفاده از کوکوپیت برای بسیاری از گیاهان به تنهایی توصیه نمی‌شود، مگر اینکه کشت به روش هیدروپونیک باشد و گیاه عناصر غذایی مورد نیاز خود را از محلول غذایی دریافت کند. کوکوپیت بیشتر در ترکیب خاک گیاهان و گل‌های آپارتمانی و به‌ویژه برای صادرات گل‌ها و کاکتوس‌ها و پرورش قارچ استفاده می‌شود. این بستر کاشت، به صورت قالبی و فشرده در بازار موجود است که با اضافه کردن آب از حالت فشرده خارج می‌شود.
۷. پرلیت
نوعی سنگ معدنی آتشفشانی سفید رنگ است که برای بهبود ساختمان فیزیکی خاک و افزایش خلل و فرج و اکسیژن‌رسانی به خاک استفاده می‌شود و در کشاورزی و صنعت کاربرد دارد. پرلیت در ترکیب خود، دارای ۲ الی ۶ درصد آب است و تبادلات هوایی و گازی را در خاک برای ریشه گیاه به سهولت فراهم می‌آورد، همچنین مانع شسته شدن مواد غذایی خاک می‌شود.
۸. خاک برگ
خاک برگ از پوسیده شدن برگ درختان و بقایای چمن حاصل می‌شود و ارزش غذایی چندانی ندارد و تنها به منظور سبک کردن و بهبود خصوصیات فیزیکی خاک از آن استفاده می‌شود.
۹. هوموس
هوموس از بقایای تجزیه شده گیاهان و حیوانات به دست می‌آید و در لایه‌های بالایی خاک تشکیل می‌شود. هوموس به رنگ قهوه‌ای تیره تا سیاه است، سرشار از مواد آلی است و آب، مواد غذایی و هوای کافی به گیاه می‌رساند و ترکیب آن با دیگر انواع خاک گلدانی، به بهبود وی‍ژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک کمک می‌کند.
۱۰. ورمی کمپوست
ورمی‌کمپوست نوعی کود آلی است که بسیار نرم، سبک وزن، ترد، تمیز و بی‌بو بوده و ظاهری کم و بیش شبیه به پودر گرانوله و رنگ قهوه‌ای دارد. متخلخل است و هوادهی خوبی دارد و از نظر مواد آلی غنی است و یک ماده اصلاح‌کننده خاک طبیعی محسوب می‌شود.
امروزه در بازار لوازم و مواد کشاورزی، انواع خاک گلدانی، بستر کاشت و کود در بسته‌بندی‌های شیک به فروش می‌رسند. اگر شما هم در رابطه با این خاک‌ها اطلاعاتی دارید، نظرات و پیشنهادات خود را در انتهای همین صفحه از طریق بخش “ارسال نظر” با مخاطبان ستاره به اشتراک بگذارید.
مطالب خوبی بود ولی نگفته این خاک هارو تو طبیعت بطور انبوه از کجا میشه تهیه کرد البته من خاک سیلت رو پیدا کردم بعد کلی گشت و گذار تو اینترنت ولی اون یکی هارو نه
نویسنده: مهناز پیرزاده
بروزرسانی: 8 بهمن 1400
صادق
مطالب خوبی بود ولی نگفته این خاک هارو تو طبیعت بطور انبوه از کجا میشه تهیه کرد البته من خاک سیلت رو پیدا کردم بعد کلی گشت و گذار تو اینترنت ولی اون یکی هارو نه
مهسا
متشکرم مختصر و مفید بود همونطور که میخواستم
هادی
ایول مطلب خیلی قشنگ ومفیدی بود