بلاک چین تلگرام چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

ستاره | سرویس تکنولوژی – بلاک چین تلگرام و حرف و حدیث‌های ریز و درشت پیرامون آن در یک بازه‌ی زمانی چند ماهه بسیار مورد توجه قرار گرفت و به نقل هر محفلی تبدیل شد. می‌توان ادعا کرد که این بحث‌ها و شایعات اندک اندک به یک حباب بزرگ تبدیل شدند و پس از سپری شدت مدت زمان کوتاهی بی سر و صدا ترکیدند و به تدریج از یاد و خاطره‌ها پاک گشتند.

 

در واقع هر چه از فصل بهار فاصله گرفته و به فصل تابستان نزدیک‌تر شدیم، توده‌های برفی که از بهمن پر دامنه‌ی اخبار و شایعات منتشر شده پیرامون بلاک چین تلگرام در کشور ما شکل گرفته بود، رفته رفته آب شد و در نهایت چیز زیادی از آن باقی نماند. در واقع این روزها برخلاف چند ماه قبل سخن گفتن از تلگرام و زیر و بم این پیام رسان پر طرفدار در ایران چندان رایج نیست و اکنون بحث‌های مهمتری میان کاربران فعال در اینترنت مطرح شده است.  

شاید بتوان گفت که شایعات و حرف و حدیث‌های مطرح شده پیرامون بلاک چین از روزی که پیام رسان تلگرام در کشور روسیه مسدود شد به اوج خود رسید. با توجه به این موضوع که پیام رسان تلگرام به منظور فعالیت گسترده‌ی خود در کشور مادری، از محدوده‌ی آی پی‌ وب‌سایت‌های معتبر و پرکاربردی نظیر گوگل و آمازون استفاده می‌کرد، مسدود شدن آن در روسیه اختلالات و مشکلات فراوانی را به بار آورد. موضوعی که موجب شد تا روند مسدود سازی این اپلیکیشن در خانه، در گام نخست کم و بیش ناکام بماند.

 

 

در آن روزها عده‌ای این ناکامی را به سیستم بلاک چین فعال شده در تلگرام مربوط می‌دانستند. ادعا و فرضیه‌ای که البته صحت نداشت و تنها به عنوان یک شایعه مطرح شده بود. شایعات مربوط به بلاک چین تلگرام پس از مسدود شدن این پیام رسان در کشور ما نیز ادامه یافت و به اوج خود رسید. شایعاتی که به طور عمده از راه اندازی پیام رسان تلگرام تحت تکنولوژی بلاک چین خبر می‌داد و بحث‌های مختلفی را پیرامون غیر قابل فیلتر شدن این پیام رسان بر اساس فعالیت غریب الوقوع آن تحت تکنولوژی بلاک چین به وجود آورده بود.

در آن روزها مدیر پیام رسان تلگرام یعنی پاول دوروف نیز هرازگاه اظهار نظرهای مبهمی را پیرامون این موضوع مطرح می‌کرد که بر شایعات موجود در این زمینه دامن می‌زد. با این حال دوروف نیز پس از مدت زمان نسبتا کوتاهی تقریبا ساکت شد و برخلاف ماه‌های پیش از آن دیگر سخن چندانی از فناوری بلاک چین تلگرام به میان نیاورد. موضوعی که موجب شد تا گمانه زنی‌هایی در مورد گفتگوهای احتمالی و پشت پرده‌ی او با مقامات ارشد روسیه در رابطه با چگونگی فعالیت‌های اپلیکیشن تلگرام در آینده مطرح شود.

به هر حال فارغ از رویدادهایی که به آن اشاره شد، باید در نهایت پاسخی برای این پرسش یافت که آیا حرف و حدیث‌های مطرح شده پیرامون کلید خوردن بلاک چین تلگرام در طول ماه‌های گذشته تنها شایعه بوده است یا این که حقایقی را نیز می‌توان در دل آنها یافت؟

 

 

بلاک چین تلگرام شایعه یا واقعیت؟

بر اساس اظهار نظرهای رسمی پاول دوروف در طول یک سال اخیر می‌توان بر وجود برنامه‌های از پیش تعیین شده‌ای مبنی بر راه اندازی سیستم بلاک چین تلگرام صحه گذاشت. در واقع این گونه به نظر می‌رسد که دوروف و همکارانش برنامه‌های جدی و مدونی برای انجام این کار دارند. با این حال برنامه‌های مذکور تا این لحظه عملی نشده‌اند و زمان عملی شدن آنها نیز در حال حاضر به طور دقیق مشخص نیست.

بر اساس اطلاعاتی که از گوشه و کنار به گوش می‌رسد، قرار است پیام رسان تلگرام در آینده تحت شبکه‌ای به نام شبکه آزاد تلگرام یا TON (که مخفف عبارت Telegram Open Network است) به فعالیت بپردازد. شبکه‌ای که بر اساس تکنولوژی بلاک چین طراحی شده و قابلیت‌های مختلفی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.   

از جمله قابلیت‌های جدیدی که شبکه آزاد تلگرام در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد، امکان استفاده از Ton Proxy است. قابلیتی که به موجب استفاده از شبکه‌های خصوصی مجازی یا همان وی پی ان غیر متمرکز و مبتنی بر شبکه آزاد تلگرام توسط کاربران، امکان دور زدن مشکلات مربوط به مسدود کردن شبکه آزاد تلگرام را برای آنها فراهم می‌کند.

به این ترتیب شایعاتی که پیش از این پیرامون خصلت‌های غیر قابل مسدود سازی تکنولوژی بلاک چین تلگرام به گوش می‌رسید، با این ادعا اندکی پر رنگ‌تر شده و تا حدی رنگ و بوی واقعیت به خود می‌گیرد. شایعاتی که البته باید در انتظار تایید رسمی آنها از سوی پاول دوروف و سایر همکاران او باقی ماند.

 

 

بلاک چین تلگرام چیست؟

حال شاید برای عده‌ای این پرسش مطرح شود که بلاک چین تلگرام در عمل چیست و بود و نبود آن چه تاثیری در حال و روز کاربران اپلیکیشن تلگرام یا در حالت کلی‌تر بر حال و روز کاربران اینترنت خواهد داشت؟ برای پاسخ به این پرسش باید نگاه کوتاه اما دقیقی به مفهوم بلاک چین داشته باشیم.

در این میان شاید بحث‌های مطرح شده پیرامون تکنولوژی بلاک چین تلگرام این سو تفاهم را برای عده‌ای از کاربران این اپلیکیشن به وجود آورده باشد که تکنولوژی بلاک چین تنها مختص به پیام رسان تلگرام است. حال آن که در عمل این گونه نیست و تکنولوژی بلاک چین تنها به این اپلیکیشن منحصر نمی‌شود. در واقع تکنولوژی بلاک چین مفاهیم گسترده‌تری را نسبت به تلگرام یا سایر اپلیکیشن‌های مشابه در بر می‌گیرد.

در عمل شاید بتوان تکنولوژی بلاک چین را نوعی سیستم مبتنی بر ثبت اطلاعات و گزارش در نظر گرفت. سیستمی که یکی از مهمترین وجوه تمایز آن با سیستم‌های دیگر در نوع دسترسی به اطلاعات نمود می‌یابد. به بیان دقیق‌تر می‌توان موضوع را این گونه بیان کرد که اطلاعات ذخیره شده در سیستم بلاک چین میان تمام اعضای شبکه‌ی مبتنی بر این سیستم به اشتراک گذاشته می‌شود. از سوی دیگر به موجب بهره‌مندی از رمزگذاری‌های اختصاصی در این سیستم نوین، امکان حذف و دستکاری اطلاعات ثبت شده در آن بسیار دشوار و تقریبا غیر ممکن خواهد بود. خصلتی که در سایر سیستم‌های مبتنی بر ثبت و گزارش اطلاعات مشاهده نمی‌شود.

 

 

اگر سیستم بلاک چین را به عنوان نوعی سیستم بایگانی به منظور ثبت اطلاعات در نظر بگیریم، با استفاده از این سیستم افراد فراوانی از این امکان برخوردار خواهند بود تا گزارش‌های مختلفی را درون بخش‌های در نظر گرفته شده در سیستم بایگانی اطلاعات وارد نمایند. علاوه بر آن کاربران می‌توانند چگونگی ثبت و به روز رسانی اطلاعات یاد شده را نیز تحت کنترل خود در آورند. به عبارت بهتر در این سیستم بایگانی اطلاعات، تنها یک فرد واحد امکان کنترل اطلاعات موجود درون سیستم را در اختیار ندارد و این امکان در اختیار تمام اشخاص بایگانی کننده‌ی اطلاعات قرار گرفته است.

شاید آن چه که سیستم بلاک چین را از آفت سانسور و جرح و تعدیل مصون نگه می‌دارد را بتوان به یکی از اجزای مهم این سیستم یعنی هش مرتبط دانست. در نگاه کلی هش رشته‌ای از کاراکترها است که توسط مجموعه‌ای از توابع خاص تولید می‌شود. در سیستم بلاک چین هر کدام از بلاک‌های به هم زنجیر شده حاوی یک هش هستند. پارامتری که در عمل به نوعی ماهیت آن بلاک را تعیین می‌کند. همچنین هر گونه تغییر در اطلاعات موجود در یک بلاک موجب ایجاد تغییر کامل در هش آن بلاک می‌گردد.

 

 

در مجموع هر کدام از بلاک‌های زنجیر شده به یکدیگر در سیستم بلاک چین، که سیستم بلاک چین تلگرام نیز گونه‌ای از آن به شمار می‌رود، علاوه بر بهره‌مندی از ماهیت اختصاصی خود یعنی همان هش، حاوی هش بلاک پیش از خود نیز خواهند بود. به این ترتیب اگر اطلاعات ثبت شده در یک بلاک تغییر کند، قطعا هش آنیز به طور کامل تغییر خواهد کرد. در این صورت خصلت زنجیره‌ای سیستم بلاک چین موجب می‌شود که هش بلاک تغییر یافته با هش بلاک پس از خود هم خوانی نداشته باشد و اعتبار اطلاعات موجود در آن سیستم به طور کامل مخدوش شود.

درست به همین دلیل است که از سیستم بلاک چین به عنوان سیستمی ضد تقلب و سانسور یاد می‌شود. چرا که نمی‌توان به همین راحتی اطلاعات موجود روی یک بلاک را به امید دگرگونی کل اطلاعات به ثبت رسیده در سیستم مبتنی بر بلاک‌های به هم زنجیر شده، تغییر داد. در واقع همان گونه که به آن اشاره شد با تغییر اطلاعات موجود روی یک بلاک هش آن بلاک نیز به طور کامل تغییر می‌یابد.

از همین رو برای ایجاد تغییر در کل اطلاعات موجود روی یک سیستم بلاک چین باید هش تمام بلاک‌های آن را دستکاری کرده و اطلاعات ذخیره شده در آنها را تغییر داد. امری که در عمل کار چندان ساده و قابل انجامی نخواهد بود. چرا که اطلاعات ثبت شده در یک سیستم بلاک چین روی کامپیوتر یا سرور خاص یا منحصر به فردی ذخیره نمی‌شود. به عبارت بهتر تمام کاربرانی که به سیستم بلاک چین متصل هستند، نسخه‌ای از اطلاعات موجود روی آن را در اختیار خواهند داشت. به همین دلیل به منظور تغییر در اطلاعات ثبت شده روی یک سیستم بلاک چین باید به بخش عمده‌ای از سیستم‌های متصل به آن شبکه دسترسی داشت و اطلاعات ذخیره شده روی آنها را تغییر داد.

 

 

فناوری‌های مشابه با بلاک چین تلگرام

اگرچه بلاک چین تلگرام هنوز به طور کامل از مرحله‌ی ایده به مرحله‌ی عمل نرسیده است، اما در حال حاضر پدیده‌های دیگری هم وجود دارند که از تکنولوژی بلاک چین استفاده می‌کنند و توانسته‌اند بخشی از پتانسیل‌های موجود در این تکنولوژی را به مرحله‌ی عمل برسانند.  

شاید بتوان بیت کوین را یکی از نام آشناترین پدیده‌های حال حاضر دنیای تکنولوژی لقب داد که در فرایند توسعه‌ی خود از قابلیت‌های موجود در تکنولوژی بلاک چین بهره گرفته است. به طور کل این ارز مجازی تکنولوژی بلاک چین را بیش از هر فعالیت دیگری به منظور ذخیره کردن اطلاعات مربوط به کیفیت دارایی کاربران مورد استفاده قرار داده است.

جالب این جا است که یکی از اهداف اصلی تعریف شده برای طراحی بلاک چین تلگرام استفاده از قابلیت‌های منحصر به فرد موجود در تکنولوژی بلاک چین به منظور گسترش دادن کاربردهای ارز دیجیتال برای انجام فعالیت‌های تجاری یا غیر تجاری مختلف بر بستر اپلیکیشن تلگرام است. به عبارت بهتر این باور عامیانه که بلاک چین تلگرام تنها به منظور ضد فیلتر کردن این اپلیکیشن به منظور گسترش جریان آزاد اطلاعات در راس برنامه‌های توسعه دهندگان آن قرار گرفته است، باور چندان دقیقی نیست. چرا که یکی از اهداف مهم ایجاد بلاک چین تلگرام استفاده از ارزهای مجازی در این اپلیکیشن پیام رسان و گسترش دادن کمیت و کیفیت نوع کاربرد آنها بر بستر تلگرام خواهد بود.

 

 

به هر حال در کنار بیت کوین می‌توان از اتریوم نیز به عنوان پدیده‌ی نوین دیگری که از پتانسیل‌های تکنولوژی بلاک چین برای رشد و توسعه‌ی خود بهره گرفته است اشاره کرد. پدیده‌ای که در عمل از کاربردهای گسترده‌تری نسبت به بیت کوین برخوردار بوده و کاربردهای آن تنها به عنوان یک ارز مجازی قابل تعریف نیست.

اتریم را می‌توان در حالت کلی یک پلتفرم نرم افزاری بدون محدودیت قلمداد کرد که بر مبنای تکنولوژی بلاک چین طراحی شده و ماهیت آن بر اساس پتانسیل‌های موجود در این تکنولوژی شکل گرفته است. پلتفرمی که امکان ایجاد انواع و اقسام فعالیت‌ها و کاربردهای غیر متمرکز را در اختیار بسیاری از تولید کنندگان و توسعه دهندگان این فعالیت‌های گوناگون قرار می‌دهد.

در واقع به کمک پلتفرمی که اتریوم برای کاربران خود فراهم می‌آورد حتی می‌توان بسیاری از فعالیت‌های متمرکز را به صورت غیر متمرکز به انجام رساند. به طور کل می‌توان گفت که یکی از مهمترین نقش‌های فناوری بلاک چین در رابطه با اتریوم به طراحی و توسعه‌ی برنامه‌های مبتنی بر کاربردهای غیر متمرکز توسط این پلتفرم اختصاص یافته است.

به هر حال در خلال مطلبی که از نظر گذراندید به نکاتی در رابطه با بلاک چین تلگرام و ماهیت این تکنولوژی اشاره شد. نکاتی که امید می‌رود منجر به روشن شدن برخی از ابهامات موجود در رابطه با این تکنولوژی نوین شده باشد.