ستاره | سرویس مادر و کودک – عفونت ادراری یا عفونت مثانه، یک بیماری باکتریایی در مجاری ادراری است. زنان باردار در بین هفتههای ششم تا بیست و چهارم بارداری، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
زنان بیش از مردان به عفونت ادراری مبتلا میشوند. دلیل آن آناتومی بدن زنان است که باعث میشود باکتریها به راحتی از راه واژن یا مقعد به مجاری ادرار راه یابند. زیرا این مناطق بسیار نزدیک بهم هستند.
چند نوع عفونت ادراری وجود دارد؟
- عفونت مجاری ادراری یا عفونت مثانه: در اثر توقف باکتری در مثانه ایجاد و موجب بروز نشانههای عفونت ادراری میشود. عفونت ادراری در بین زنان ۲۰ تا ۵۰ ساله که از لحاظ جنسی فعالند بیشتر دیده میشود.
- عفونت کلیوی: اگر باکتری از مثانه به سمت رحم و سپس کلیهها رود، موجب بروز عفونت کلیوی میشود. عفونت کلیه شایعترین بیماری در دوران بارداری است. عفونت کلیوی قابل انتشار در جریان خون مادر است که میتواند برای جنین و مادر بسیار خطرناک باشد.
- عفونت باکتریایی بدون نشانه: ممکن است عفونت ادراری بدون نشانه باشد. اگر این عفونت در بارداری تشخیص داده و درمان نشود، ممکن است به عفونت کلیوی و زایمان زودرس منجر شود. به همین دلیل است که آزمایش آنالیز ادرار در بارداری به طور منظم انجام میشود.
چرا عفونت ادراری در بارداری شایع است؟
بدلیل بروز تغییراتی در مجاری ادراری، در دوران بارداری، عفونت ادراری در میان زنان باردار رایج است. رحم در بالای مثانه قرار دارد. با رشد رحم و افزایش وزن آن، در مجاری ادرار انسداد ایجاد شده که موجب تجمع باکتریها و بروز عفونت میشود.
هم چنین افزایش سطح هورمون پروژسترون باعث کاهش قدرت عضلات مابین کلیه و مثانه میشود؛ که جریان خروجی ادرار از مثانه را کندتر از معمول میکند. هم چنین بازگشت ادرار به مثانه نیز بیشتر شده و جریان بازگشتی ادرار به رحم و کلیه نیز میرسد و این موجب بروز عفونت میشود.
علاوه بر این در دوران بارداری ادرار غلیظتر و کمتر اسیدی میشود. نوع خاصی از هورمونها و شکر نیز وارد ادرار میشوند. این شرایط محیط را برای رشد و انتشار باکتریها فراهم میکند و توانایی بدن برای مبارزه با باکتریهای بد را کاهش میدهد.
علائم عفونت ادراری چیست؟
اگر به عفونت ادراری مبتلا شده باشید، یک یا چند مورد از نشانههای زیر را تجربه میکنید:
- احساس درد، سوزش و ناراحتی هنگام ادرار کردن
- احساس تکرر ادرار
- احساس ضرورت برای دفع ادرار
- وجود خون یا خلط در ادرار
- احساس درد و انقباض زیر شکم
- تب و لرز، تعرق زیاد و نشت ادرار
- بیدار شدن از خواب شبانه برای ادرار کردن
- تغییر در حجم ادرار، کم یا زیاد شدن ادرار
- کدر شدن ادرار و استشمام بوی بد از ادرار
- احساس درد و فشار در مثانه
- در صورت انتشار باکتری در کلیهها و عفونت کلیوی: احساس کمر درد، تب و لرز، تهوع و استفراغ
بین ۲ تا ۱۰% از زنان باردار، عفونت ادراری را تجربه میکنند. ممکن است در دوران بارداری چندین بار عفونت ادراری اتفاق بیفتد. زنانی که پیش از بارداری به عفونت ادراری مبتلا شدهاند، بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری در دوران بارداری هستند. هم چنین زنانی که چندین فرزند دارند، احتمال بیشتری برای ابتلا به عفونت ادراری در بارداری دارند.
آیا عفونت ادراری در بارداری بر جنین تاثیر میگذارد؟
اگر عفونت ادراری درمان نشود، منجر به عفونت کلیوی میشود. عفونت کلیوی منجر به زایمان زودرس و تولد نوزاد با وزن پایین میشود. در صورت تشخیص و درمان به موقع عفونت ادراری، خطری متوجه مادر و جنین نخواهد شد.
عفونت ادراری در بارداری چگونه تشخیص داده میشود؟
با انجام یک آزمایش ادرار ساده و کم هزینه، و آنالیز آن توسط آزمایشگاه، عفونت ادراری قابل تشخیص است.
عفونت ادراری در بارداری چگونه درمان میشود؟
عفونت ادراری در بارداری با تجویز آنتی بیوتیک، بدون ایجاد خطری برای مادر و جنین، درمان میشود. با مصرف آنتی بیوتیک در یک دوره ۳ تا ۷ روزه عفونت ادراری درمان میشود. جهت اطمینان از بهبودی کامل بایستی دوره درمان کامل طی شده و پس از آن آزمایش آنالیز ادرار داده شود تا از رفع کامل عفونت اطمینان حاصل شود.
اگر احساس تب، تب و لرز، درد زیر شکم، تهوع، استفراغ و انقباضات شکمی دارید یا پس از سه روز مصرف دارو، همچنان سوزش ادرار دارید، مساله را با پزشک خود درمیان بگذارید.
در صورت ابتلا به عفونت کلیوی، پزشک در اسرع وقت شما را در بیمارستان بستری میکند و درمان را آغاز میکند. پس از بهبودی کامل و ترخیص از بیمارستان، بایستی دوز پایینی از آنتی بیوتیک به صورت روزانه مصرف شود تا از بازگشت عفونت و خطر زایمان زودرس پیشگیری شود.
چگونه از ابتلا به عفونت ادراری در بارداری جلوگیری کنیم؟
با انجام کارهای زیر احتمال ابتلا به عفونت ادراری کاهش مییابد:
- نوشیدن روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب.
- نوشیدن منظم آبمیوه کرن بری شیرین نشده. پژوهشها نشان دادهاند که نوشیدن آبمیوه کرن بری (و خانواده آن) باعث کاهش میزان باکتریها و جلوگیری از استقرار آنها در مجاری ادرار میشوند. البته در نظر داشته باشید که نوشیدن آب کرن بری موجب درمان عفونت ادراری نمیشود و در صورت ابتلا به عفونت ادراری در بارداری، بایستی در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
- حذف مواد غذایی فرآوری شده، آبمیوههای صنعتی، کافئین، الکل و شکر از برنامه غذایی.
- خوردن مکمل حاوی ویتامین ث (۲۵۰ تا ۵۰۰ میلی گرم)، بتاکاروتن (۲۵۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰ واحد IU در روز) و روی (۳۰ تا ۵۰ میلی گرم در روز) به مقابله با عفونتها ومیکروبها کمک میکند.
- عادت به تخلیه ادرار، هر زمان که احساس نیاز کردید و تخلیه کامل مثانه در هر بار ادرار کردن.
- ادرار کردن قبل و بعد از رابطه جنسی.
- خشک کردن ناحیه تناسلی با دستمال پس از ادرار و تمیز نگه داشتن آن. هنگام دستمال کشیدن جهت حرکت از جلو به سمت عقب باشد.
- عدم استفاده از صابونهای قوی، دوشهای واژینال، محلولهای شوینده واژن، اسپریها و پودرهای بهداشتی زنانه.
- تعویض روزانه لباس زیر.
- نپوشیدن شلوارهای جذب و تنگ.
- پوشیدن لباس زیر نخی.
- نماندن در وان حمام بیش از ۳۰ دقیقه یا بیش از دو بار در روز.
با انجام مرتب آزمایش آنالیز ادرار در دوران بارداری، خود را در مقابل خطر ابتلا به عفونت کلیوی و زایمان زودرس بیمه کنید.
برگرفته از: americanpregnancy و babycenter