ستاره | سرویس سلامت – عفونت HPV به طور کلی سبب ایجاد زگیل شده و انواع خاصی از این عفونت میتواند باعث سرطان دهانه رحم نیز شود. بیش از ۱۰۰ نوع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) وجود دارد.
انواع مختلف این عفونت، باعث ایجاد زگیل در قسمتهای مختلف بدن میشوند. به عنوان مثال، این زگیلها میتوانند در کف پا و یا بر روی صورت و گردن ظاهر شوند.
اکثر عفونتهای HPV باعث بروز سرطان نمیشوند. اما برخی از زگیلهای تناسلی میتوانند باعث ایجاد سرطان در دهانه رحم شوند. دیگر انواع سرطان عبارتند از سرطان مقعد، آلت تناسلی، واژن، زهار و سرطان اوروفارنکس (پشت گلو).
علائم بیماری HPV چیست؟
در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن، قبل از ایجاد زگیل، عفونت HPV را از بین میبرد. ظاهر زگیلها بسته به نوع HPV متفاوت هستند:
۱. زگیل تناسلی. این زگیلها زخمهایی صاف بوده که از نظر ظاهر شبیه به گل کلم بوده و یا به صورت برآمدگیهای کوچک ظاهر میشوند. در زنان، زگیلهای تناسلی به طور عمده بر روی زهار ظاهر میشوند، اما در نزدیکی مقعد و دهانه رحم نیز به وجود میآیند.
در مردان، زگیلهای تناسلی بر روی آلت تناسلی و پوست بیضه یا اطراف مقعد ظاهر میشوند. زگیل تناسلی به ندرت باعث بروز درد یا ناراحتی میشوند. اگرچه میتوانند خارش آور باشند.
۲. زگیل معمولی. این نوع زگیلها نوعی برآمدگی زبر و خشن بوده که معمولا بر روی دست، انگشتان یا آرنج ظاهر میشوند. در اکثر موارد، این زگیلها تنها بدشکل هستند، اما همچنین میتوانند دردناک بوده و یا دچار خونریزی شوند.
۳. زگیل کف پا. این زگیلها نوعی برآمدگی سخت بوده که معمولا بر روی پاشنه یا برآمدگی کف پا ظاهر میشوند و میتوانند باعث بروز ناراحتی شوند.
۴. زگیلهای مسطح. این زگیلها نوعی برآمدگی صاف بوده که نسبت به رنگ پوست، تیرهتر هستند. این زگیلها میتوانند در هر جای بدن ظاهر شوند، اما در کودکان معمولا بر روی صورت، در مردان در قسمت ریش و در زنان بر روی پاها ظاهر میشوند.
سرطان دهانه رحم
مهم است به یاد داشته باشید که واکسیناسیون در برابر عفونت HPV میتواند شما را از سرطان دهانه رحم محافظت کند. کسانی که واکسینه نشدهاند، در بیشتر موارد، سرطان دهانه رحم در آنها ناشی از عفونت HPV است که معمولا باعث ایجاد زگیل نمیشود. بنابراین زنان اغلب متوجه آلودگی نخواهند شد. مراحل اولیه سرطان دهانه رحم معمولا علائمی از خود نشان نمیدهد.
با گذشت زمان، عفونت مکرر HPV میتواند به ضایعات پیش سرطانی منجر شود. اگر این شرایط درمان نشود، این ضایعات میتوانند سرطانی شوند. به همین دلیل مهم است که زنان به طور منظم، از آزمایشهای پاپ اسمیر برای تشخیص تغییرات پیش سرطانی در دهانه رحم استفاده کنند.
توصیه میشود، زنان در سنین ۲۱ تا ۲۹ سال، هر سه سال یک بار این آزمایش را انجام دهند. زنان در سنین ۳۰ تا ۶۵ سال نیز بهتر است هر سه سال یک بار و یا هر ۵ سال یک بار، این آزمایش را انجام دهند. زنان بالای ۶۵ سال، اگر جواب سه آزمایش آنها پشت سر هم طبیعی بود، دیگر نیازی به آزمایش نخواهند داشت.
علت بیماری HPV چیست؟
عفونت HPV زمانی روی میدهد که ویروس از طریق زخم و یا خراشیدگی وارد بدن شود. این ویروس عمدتا از طریق تماس پوست به پوست منتقل میشود؛ بطوری که عفونتهای HPV تناسلی میتوانند از طریق مقاربت جنسی، رابطه جنسی مقعدی و دیگر تماسهای پوستی در ناحیه تناسلی به وجود آیند. برخی از عفونتهای HPV که ناشی از ضایعات دهانی یا مجرای تنفسی هستند از طریق آمیزش جنسی دهانی نیز منتقل میشوند.
اگر شما حامله هستید و دچار عفونت HPV تناسلی شدهاید، زگیلها ممکن است در دوران بارداری بزرگ و تکثیر شوند. درمان این شرایط ممکن است به بعد از زایمان موکول شود.
زگیلهای تناسلی بزرگ میتوانند مجرای تولد را مسدود کرده و زایمان طبیعی را با مشکل مواجه کنند. این عفونت ممکن است با رشد تومور نادر و غیرسرطانی در حنجره کودک نیز مرتبط باشد. زگیلها مسری بوده و از طریق تماس میتوانند گسترش پیدا کنند.
عوامل خطرزا در بروز بیماری HPV
عفونتهای HPV شایع هستند. عوامل خطرزا برای عفونت HPV عبارتند از:
- تعداد شرکای جنسی. هر چقدر تعداد شرکای جنسی بیشتر باشند، احتمال ابتلا به عفونت HPV تناسلی افزایش پیدا خواهد کرد.
- سن. زگیلهای معمولی بیشتر در کودکان و زگیلهای تناسلی اغلب در نوجوانان و بزرگسالان ظاهر میشوند.
- سیستم ایمنی ضعیف. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به عفونتهای HPV قرار میگیرند. سیستم ایمنی میتواند به علت مصرف داروهای اچ آی وی یا داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، تضعیف شود.
- آسیب پوستی. مناطقی از پوست که بریده یا باز شدهاند، بیشتر مستعد ابتلا به زگیلهای معمولی هستند.
- تماس شخصی. لمس زگیلهای یک فرد یا تماس با سطوحی که در معرض HPV قرار گرفتهاند -مانند دوشهای عمومی یا استخرهای شنا- ممکن است خطر ابتلا به عفونت HPV را افزایش دهند.
عوارض جانبی
ضایعات دهانی و تنفسی. برخی از عفونتهای HPV باعث بروز ضایعات بر روی زبان، لوزهها، نرم کام و یا درون حنجره و بینی میشوند.
سرطان. برخی از عفونتهای HPV میتوانند باعث ایجاد سرطان دهانه رحم شوند. همچنین ممکن است موجب سرطان دستگاه تناسلی، مقعد، دهان و دستگاه تنفسی فوقانی نیز شوند.
راه های پیشگیری از بیماری HPV
زگیل معمولی: پیشگیری از عفونتهای HPV که موجب زگیلهای معمولی میشوند، مشکل است. اگر دچار این زگیلها هستید، برای پیشگیری از گسترش عفونت و تشکیل زگیلهای جدید، از دستکاری زگیلها و جویدن ناخنهای خود جلوگیری کنید.
زگیل کف پا: برای کاهش خطر ابتلا به عفونتهای HPV که موجب زگیلهای کف پا میشوند، از کفش یا صندل در استخرهای عمومی و رختکنها استفاده کنید.
زگیل تناسلی: شما میتوانید احتمال ابتلا به زگیلهای تناسلی را با در نظر گرفتن موارد زیر کاهش دهید:
- داشتن رابطه جنسی با همسر
- کاهش تعداد شرکای جنسی
- استفاده از کاندوم لاتکس
واکسن HPV
از واکسنهای گارداسیل، گارداسیل ۹ و سرواریکس میتوان برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم استفاده کرد. همچنین از واکسنهای گارداسیل و گارداسیل ۹ نیز میتوان برای پیشگیری از زگیلهای تناسلی استفاده کرد.
نحوه تشخیص بیماری HPV
تست محلول سرکه. استفاده از محلول سرکه در مناطق تناسلی، میتواند آن نواحی را سفید کند. این کار ممکن است به تشخیص ضایعات مسطح کمک کند.
آزمایش پاپ. پزشک از دهانه رحم یا واژن نمونه برداری کرده و برای بررسی به آزمایشگاه خواهد فرستاد. این آزمایشها میتوانند ناهنجاریهای منجر به سرطان را تشخیص دهند.
آزمایش DNA. این آزمایش که بر روی سلولهای دهانه رحم انجام میشود، میتواند DNAهای پرخطر HPV را که با سرطانهای دستگاه تناسلی ارتباط دارند، شناسایی کند. توصیه میشود زنان ۳۰ سال به بالا، این آزمایش را به همراه آزمایش پاپ انجام دهند.
راه های درمان بیماری HPV
زگیلها اغلب بدون درمان (به ویژه در کودکان) از بین میروند. با این حال، هیچ درمانی برای این ویروس وجود ندارد. بنابراین آنها میتوانند در همان مکان یا مکانهای دیگر دوباره ظاهر شوند.
۱. داروها
برای از بین بردن زگیلها معمولا از داروهای موضعی استفاده کرده و آنها را به طور مستقیم بر روی ضایعات میمالند. مانند:
- اسید سالیسیلیک. از داروهایی که حاوی اسید سالیسیلیک هستند، میتوان برای از بین بردن زگیلها استفاده کرد. برای زگیلهای معمولی، استفاده از اسید سالیسیلیک میتواند باعث تحریک پوست شود و استفاده از آن برای صورت مناسب نیست.
- کرم ایمیکیمود. این کرم میتواند به افزایش سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با HPV کمک کند. عوارض شایع آن شامل قرمزی و تورم است.
- کرم پودوفیلاکس. از این دارو میتوان برای از بین بردن زگیلهای تناسلی استفاده کرد. در زمان مصرف آن ممکن است دچار درد و خارش شوید.
- اسید تری کلرواستیک. از این دارو میتوان برای از بین بردن زگیلهای کف دست، کف پا و ناحیه تناسلی استفاده کرد. این دارو ممکن است باعث تحریک موضعی شود.
۲. جراحی و دیگر روشها
اگر داروها اثر نداشته باشند، پزشک ممکن است یکی از روشهای زیر را برای از بین بردن زگیلها پیشنهاد کند:
- سرما درمانی یا کریوتراپی
- سوزاندن با جریان الکتریکی (الکتروکوتر)
- جراحی با لیزر
برگرفته از: mayoclinic.org