ترس از سخنرانی چیست و چگونه میتوان سخنران خوبی بود؟
بروزرسانی: 11 آذر 1400
ترس از سخنرانی یکی از ترسهایی است که ممکن است هر کسی آن را در دورهای از زندگیاش تجربه کند و اگر به فکر حل مشکلش نباشد این ترس میتواند در مواقعی زندگی او را تحت تاثیر قرار دهد. در این مقاله علاوه بر تعریف مشکل، ستاره برای شما پیشنهاداتی برای رفع آن دارد.
ستاره | سرویس روانشناسی – طبق پژوهشهای دانشگاه چاپمن درباره ترس از سخنرانی حدود ۲۸.۴ درصد از جمعیت بزرگسالان شدیدا از سخنرانی واهمه دارند، در حالی که وحشت و ترس از فوران آتشنشان یا بلایای طبیعی ۱۹.۷ درصد است و عقاید خرافی نظیر اجنه و روح و زامبی و… رقم ۸.۴ درصد را به خود اختصاص دادهاند. طبق آماری دیگر این نوع ترس شایعترین ترس در میان مردم است. بیش از ۷۵ درصد مردم از ترس از سخنرانی رنج میبرند با اینکه تقریبا تمامی مردم مجبورند در طول شبانه روز در برابر افرادی که تعدادشان ممکن است بین ۳ تا ۱۰۰ نفر باشد صحبت کنند. پس همانطور که میبینید ترس از سخنرانی یک ترس شایع است که میتواند از سایر ترسهای ما بزرگتر باشد و شاید تا حدود زیادی موفقیت ما را تحت تاثیر قرار بدهد؛ خصوصا در موقعیتهای اجتماعی. البته کمی دلهره طبیعی است. مشکل از آنجایی شروع میشود که شخص نتواند از این اضطراب با موفقیت عبور کند.
تعریف ترس از سخنرانی
ترس از سخنرانی را تحت عنوان Glossophobia یا ترس از صحبت کردن در جمع میشناسند. خشکی دهان، تپش قلب، ناراحتی دستگاه گوارش، عرقکردن، لرزش صدا، سیاهی رفتن چشم، سرگیجه و فراموشی، قفل شدن زانو، سرد شدن دستان و کم آوردن نفس از جمله نشانههای ترس هستند که ممکن است یک یا چند مورد از آنها در شخص اتفاق بیفتد. البته نگران نباشید. این نوع ترس را حتی سخنوران بزرگ هم تجربه میکنند و ۷۶٪ آنها هم قبل از حاضر شدن در مجلس سخنرانیشان استرس دارند.
راهکارهایی برای غلبه بر ترس از سخنرانی
چه بخواهید چه نخواهید باید این مشکل را حل کنید. تا کی باید تاوان این ترس را در موقعیتهای مختلف زندگی پس بدهید و افراد دیگر با شایستگیهای کمتر خوب حرفشان را بزنند و بدرخشند؟ اینجا یک سری پیشنهاد است که میتواند به شما کمک کند:
۱- تنفس به شکل درست و عمیق
تنفس درست نه تنها در سخنرانی که در همه موقعیتهای زندگیتان تاثیر شگرفی میگذارد. اکسیژن بیشتر معادل است با سلولهای خوشحالتر! تنفس درست تاثیر زیادی بر کنترل اعصاب دارد و باعث میشود بتوانید استرستان را بهتر کنترل کنید. حتی باعث میشود صدای شما رسا، واضح و قدرتمند شود و سخنرانیتان تاثیر بهتری برروی مخاطب بگذارد. برای این کار در مورد تکنیکهای تنفس صحیح مطالعه کنید و روزانه ساعتی را به تمرین تنفس اختصاص بدهید.
۲- یک تمرین واقعی!
در اینکه تمرین و ممارست به افزایش مهارت سخنرانی شما کمک میکند که شکی نیست. اما چگونه باید تمرین کنید؟ شما باید شرایط سخنرانی کردنتان را برای خودتان شبیهسازی کنید. حتی باید همان لباسی را بپوشید که میخواهید موقع حرف زدن بپوشید. تصور کنید مخاطبان شما در جمع حاضر هستند. با مخاطبان خیالیتان ارتباط چشمی برقرار کنید. سوالاتشان را در ذهنتان حدس بزنید و برایشان جواب آماده کنید. انقدر تمرین کنید که خیالتان از خودتان راحت شود و با اعتماد به نفس برای سخنرانیتان حاضر شوید. شما باید سعی کنید به درجهای از مهارت در سخنرانی برسید که بتوانید به راحتی مجلس را در دست بگیرید و به آن سمت که میخواهید هدایت کنید.
۳- خود آرامی
تنها کسی که میتواند آرامتان کند خودتان هستید. با خودتان حرف بزنید و از عبارت تاکیدی مثبت استفاده کنید. مثلا مدام به خود بگویید که موفق و مسلط بر اوضاع هستید. این کار باعث میشود مغزتان باور کند و عملکردتان ناخودآگاه در راستای همین جملات قرار بگیرد. نفسهای عمیق بکشید، به خودتان لبخند بزنید و کنترل عادات منفیتان را بدست بگیرید.
۴- پایین آوردن سطح توقع
نمیتوانید از خودتان توقع داشته باشید پس از مدتی کوتاه بتوانید مانند آنتونی رابینز سخنرانی کنید. باید به خودتان زمان بیشتری بدهید تا تمرین کنید و اثر تمرینها خودش را نشان دهد. کسب تجربه در سخنرانی هم کمک بسیاری به توسعه مهارت فن بیان و سخنرانی شما میکند، چون باعث میشود از اشتباهاتتان درس بگیرید.
۵- مغرور نشوید
حتی اگر چندین بار سخنرانی موفق داشتهاید نباید باز به خودتان مغرور شوید، چون شما تا الان با انسانهای محدودی سروکار داشتهاید و با خیل عظیمی از انسانهای ناشناخته طرفید. با افرادی که ممکن است عکسالعمل متفاوتی نسبت به سخنان شما نشان بدهند یا آنطور که شما انتظارش را دارید، عمل نکنند.
۶- خودتان باشید
مسلما اشخاصی هستند که شما در این زمینه آنها را تحسین میکنید. الگوبرداری کار خوبیست، اما نباید تبدیل به تقلید شود. شما باید همواره سعی کنید خودتان باشید و بنا بر شخصیت متفاوت شما از هر انسان دیگری، سخنرانی خاص شما اجرا شود. همین تفاوت است که خاصیت سخنرانی شما میشود و آن را میتواند جذابتر کند.
۷- بداهه گویی نکنید
اینکه آمادگی آن را داشته باشید تا اگر شرایط خاص و پیشبینینشدهای پیش آمد بداههگویی کنید، بسیار خوب و در عین حال سخت است. چون هم نیاز به مطالعه فراوان در زمینهای دارد که میخواهید درموردش صحبت کنید هم نیاز به تسلط بر فنون سخنرانی. اما پیشنهاد میکنیم حتی اگر در هر دو موضوعی که مطرح شد بهترین هستید، باز هم ریسک بداههگویی را به جان نخرید. مارک توآین یک جمله معروف در این زمینه دارد که “معمولا ۳ هفته طول میکشد تا سخنرانی بداههام را آماده کنم!”
۸- یک شروع و پایان عالی
باید سعی کنید متناسب با مخاطبانتان یک شروع جذاب و پرانرژی داشته باشید تا آنها نسبت به شنیدن حرفهای شما انگیزه پیدا کنند. استفاده کردن از جملات انگیزشی یا ارائه دادن آمار و ارقام در زمینه موضوع سخنرانیتان میتواند مفید واقع شود؛ و هنگام به پایان رساندن سخنانتان باید پایانی داشته باشید که شما را در ذهن مخاطب ماندگار کند. نتیجهگیری کردن جزو گزینههای معمول برای به پایان رساندن سخنرانیهاست.
سخن آخر
شاید در ابتدا انجام دادن یک سخنرانی خوب جزو محالات شما به شمار رود. اما رفته رفته هر چه خودتان را در موقعیتهای اینچنینی بیشتری قرار دهید و با ترستان روبرو شوید برای شما بهتر است. چون دست روی دست گذاشتن و فرار کردن از سخن گفتن در برابر جمع فقط پاک کردن صورت مساله است. بهتر است با کار کردن بر روی راهکارها و پیشنهادات ارائه شده و حتی انجام دادن مطالعات وسیعتر در این زمینه بخاطر پیشرفتتان هم که شده به خودتان کمک کنید و افزایش اعتماد به نفس را تمرین کنید.