نویسنده: رضا حسینی
بروزرسانی: 5 اردیبهشت 1401
ستاره | سرویس علوم – شاید یکی از دلایل مهمی که تا کنون کمتر کسی توانسته از راز و رمز مثلث برمودا سر در بیاورد، آن باشد که بسیاری از اسرار مرموزی که پیرامون این منطقه‌ی پر حرف و حدیث جهان مطرح شده است، مواردی ساختگی بوده و چندان ریشه در واقعیت نداشته‌اند. در واقع آن دسته از ادعاهایی که از دیرباز در رابطه با ماهیت مثلث برمودا مطرح شده است همواره آمیخته ای از واقعیت و افسانه بوده‌اند که در مواردی تمیز دادن میان آنها کار چندان راحتی نیست. شاید به همین دلیل است که هنوز هم عده‌ای به دنبال یافتن نقاط تاریک این منطقه‌ی عجیب و غریب جهان هستند و مدام این پرسش را در ذهن خود مرور می‌کنند که راز مثلث برمودا چیست؟
با تمام حرف و حدیث‌هایی که درباره مثلث برمودا وجود دارد، بسیاری از پژوهشگران یا نهادهای رسمی جهان چنین نامی را دارای موجودیت و رسمیت نمی‌دانند و اهمیت چندانی برای آن قائل نیستند. به عنوان مثال نهاد تنظیم کننده‌ی نام‌های جغرافیایی در آمریکا، مکانی به نام مثلث برمودا را در جهان به رسمیت نمی‌شناسد و از آوردن نام آن در نقشه‌های جغرافیایی و رسمی طراحی شده خودداری می‌کند. به بیان دقیق‌تر در هیچ کدام از نقشه‌های رسمی دریایی، از جمله نقشه‌های مربوط به خطوط دریانوردی آمریکا هیچ گونه نامی از مثلث برمودا به چشم نمی‌خورد.
با این حال همچنان عده‌ای از مردم جهان به رمز و راز مثلث برمودا باور دارند و معتقدند که این نقطه‌ی خاص از جهان از خصوصیات عجیب و غریبی برخوردار است. ادعایی که گاه برای اثبات آن شواهد و مدارکی نیز ارائه شده است. اما این ادعاها تا چه اندازه از صحت برخوردارند؟ مثلث برمودا کجاست و راز معمای آن چیست؟
تاریخچه مثلث برمودا
نام مثلث برمودا بیش از هر چیز با بلعیدن هواپیماها، کشتی‌ها و قایق‌های بادبانی بزرگی عجین شده است که حداقل در طول یک قرن گذشته در دام آن گرفتار شده‌اند و دیگر هیچ رد و نشانی از آنها یافت نشده است. یا این که وسایل نقلیه‌ی پرنده و شناور مذکور عاقبت در حالتی پیدا شده‌اند که تمام مسافران و خدمه‌ی آنها به طرز مرموزی ناپدید شده بودند. در شرایطی که بسیاری از این حوادث در دهه‌های ابتدایی قرن بیستم میلادی یا حتی سال‌ها پیش از آن رخ داده است، اما حداقل تا نیمه‌های قرن بیستم میلادی هیچ بحث جدی و مهمی بر سر وجود منطقه‌ای مرموز به نام مثلث برمودا وجود نداشت. در واقع در میانه‌های قرن بیستم میلادی بود که عده‌ای این پرسش را به صورت جدی مطرح کردند که این منطقه‌ی مرموز چه نام دارد و راز مثلث برمودا چیست؟
آوردن نام مثلث برمودا برای اولین بار
شاید بتوان وینسنت گادیس را به عنوان نخستین فردی قلمداد کرد که برای نخستین بار نام مثلث برمودا را به میان آورد و حتی حد و حدود و محدوده‌ی جغرافیایی آن در نقشه‌های جغرافیایی را نیز مشخص نمود. گادیس در سال ۱۹۶۴ میلادی و در قالب مقاله ای که آن را در مجله‌ا‌ی به نام ناوگان تجارتی (Argosy) به رشته تحریر در آورد، نام منطقه‌ای با حالت شبه مثلث شکل را مطرح کرد. منطقه‌ای که سه راس آن را مناطق میامی در ایالت فلوریدا، سان خوان در پورتوریکو و جزیره برمودا در اقیانوس اطلس تشکیل داده بودند.
البته پس از گادیس افراد دیگری هم پیدا شدند که با شدت و غلظت بیشتری این پرسش را مطرح کردند که راز مثلث برمودا چیست؟ در واقع این افراد محدوده‌ی جغرافیایی مربوط به مثلث برمودا را گسترش دادند و شکل آن را از حالت مثلث خارج کردند. به این ترتیب بنابر کوشش‌های مدعیانی که پس از گادیس به میدان آمدند محدوده‌ای که از آن با نام مثلث برمودا در اقیانوس اطلس یاد می‌شود، به تدریج مساحتی نزدیک به سه میلیون و نهصد هزار کیلومتر مربع را در بر گرفت!
البته نخستین گزارش‌های مربوط به ناپدید شدن وسایل نقلیه‌ی پرنده یا شناور در مثلث برمودا به مقاله‌ی گادیس در مجله‌ی ناوگان تجارتی یا آرگوسی منحصر نمی‌شود. در واقع این گزارش‌ها حدود یک دهه پیش از ادعای گادیس در مورد مثلث برمودا در نشریه‌های دیگر و توسط نویسندگان متفاوتی مطرح و منتشر شدند.
اولین گزارش رسمی از ناپدید شدن در مثلث برمودا
بر اساس اطلاعات موجود، نخستین گزارش رسمی که از ناپدید شدن این قبیل وسایل نقلیه در یک نشریه معتبر به چاپ رسید توسط ادوارد ون وینکل جونز در آسوشیتدپرس بود. در این گزارش که در تاریخ ۱۶ سپتامبر سال ۱۹۵۰ میلادی در رسانه مذکور منتشر شد به ناپدید شدن یک کشتی در محدوده‌ای که بعدها مثلث برمودا نام گرفت، اشاره شده بود.
همچنین حدود دو سال پس از تاریخ فوق، روزنامه‌نگار دیگری به نام جورج اکس ناگفته‌های دیگری از مثلث برمودا را در نشریه فیت مطرح کرد و با پیش کشیدن بحث ناپدید شدن تعدادی کشتی و هواپیما در محدوده‌ی جغرافیایی مثلث برمودا به شکل غیر مستقیم از این پرسش سخن به میان آورد که راز مثلث برمودا چیست؟
حتی دو سال پیش از آن که گادیس در نشریه آرگوسی به شکل صریح نام مثلث برمودا را به میان بیاورد، دو نشریه آمریکایی لژیون و ارگزوا نیز به ناپدید شدن تعدادی هواپیما و کشتی در محدوده‌ی جغرافیایی مثلث برمودا اشاره کرده بودند و به نوبه خود بحث اسرار آمیز بودن این منطقه از اقیانوس اطلس را به میان آوردند. به این ترتیب می‌توان ادعا کرد حتی پیش از آن که برای منطقه‌ی مذکور از اقیانوس اطلس نام خاصی تعیین شود، بسیاری از افراد و نشریات مختلف به صورت مستقیم یا غیر مستقیم این پرسش را مطرح کرده بودند که راز مثلث برمودا چیست؟
نکات حاشیه ای در مورد راز مثلث برمودا و عجایب آن
نکته جالب در مورد داغ شدن بحث مثلث برمودا این است که ادعاهای مربوط به راز و رمز این منطقه در زمانی مطرح شد که جار و جنجال‌های مربوط به وجود موجودات فرازمینی در رسانه‌های آمریکا در اوج خود به سر می‌برد. در واقع پس از پایان جنگ جهانی دوم و در طول جنگ سرد، شرایطی به وجود آمد که دو کشور رقیب یعنی آمریکا و شوروی علاوه بر تلاش برای گسترش نفوذ خود در کشورهای مختلف جهان، به ویژه کشورهایی که در مجاورت کشور رقیب قرار داشتند، در پی تسخیر فضا نیز برآمدند. به عبارت بهتر آمریکا و شوروی در زمینه‌ی برنامه‌های فضایی نیز مثل بسیاری از برنامه‌های دیگر با یکدیگر رقابت داشتند.
به همین دلیل وجود تبلیغات گسترده‌ای که پیرامون تسخیر فضا وجود داشت موجب شد تا بازار فیلم‌های علمی تخیلی فضایی و داستان‌های فانتزی مشابه نیز در آن زمان بسیار داغ شود. امری که بحث‌های فراوانی را در زمینه‌ی وجود یا عدم وجود موجودات فضایی به میان آورد. این بحث‌ها به قدری گسترش یافت که گزارش‌های فراوانی در زمینه‌ی مشاهده‌ی سفینه‌های فضایی از سوی مردم ثبت شد و حتی عده‌ای ادعای ملاقات با موجودات فضایی را هم مطرح کردند.
این ادعاها حتی گریبان مثلث برمودا را هم گرفت و عده‌ای مدعی شدند که راز مثلث برمودا کشف شد و آن این است که مثلث برمودا محل استقرار موجودات فضایی است و کشتی‌ها و هواپیماهای گم شده در این محدوده نیز به دست آنها ربوده شده‌اند. تجلی این ادعاها را می‌توان در همان دوران در فیلم سینمایی شناخته شده‌ی استیون اسپیلبرگ یعنی برخورد نزدیک از نوع سوم مشاهده کرد.
در این میان عده‌ی دیگری هم معتقد بودند که مثلث برمودا دریچه‌ی ورود به جهان های موازی یا جهان‌های دیگری است. در واقع این ادعا موجب می‌شد تا موارد مرموزی نظیر ناپدید شدن ناگهانی کشتی‌ها و هواپیماها در محدوده‌ی مثلث برمودا نیز تا حدی توجیه شود. چنین ادعاهایی حدود یک دهه قبل در سریال گم شده (Lost) نیز مطرح شد و جنبه‌های سرگرم کنندگی خود را به رخ بینندگان کشید.
با این حال نکته‌ی جالب قضیه آن جا است که پس از فروکش کردن تب و تاب جنگ سرد، بحث‌های داغ مطرح شده درباره راز و رمز مثلث برمودا نیز به همان نسبت به سردی گرایید. البته این بحث‌ها هرگز به طور کامل از بین نرفت و هنوز هم عده‌ای به طور کاملا جدی در پی یافتن پاسخ قانع کننده‌ای برای این پرسش هستند که راز مثلث برمودا چیست؟
شواهد و مدارک مربوط به مثلث برمودا
با تمام این اوصاف افسانه‌ها و نکات اغراق آمیز مطرح شده پیرامون مثلث برمودا موجب نمی‌شود که شواهد و مدارک مربوط به ناپدید شدن ناگهانی هواپیماها و کشتی‌ها در محدوده‌ی جغرافیایی مذکور را نادیده بگیریم. در واقع همچنان دلایل و شواهد مهمی وجود دارد که برخی انسان‌های کنجکاو را وادار می‌کند از خود بپرسند راز مثلث برمودا چیست؟
یکی از جنجال برانگیزترین رویداد‌هایی که در رابطه با مثلث برمودا وجود دارد ناپدید شدن اسکادران ۱۹ است. این اسکادران که به ارتش آمریکا تعلق داشت به طور کل پنج هواپیمای بمب افکن نظامی از نوع تی بی ام فینگر را در بر می‌گرفت. هواپیماهای مذکور در تاریخ پنج دسامبر سال ۱۹۴۵ میلادی به منظور انجام یک عملیات اکتشافی در محدوده‌ی مثلث برمودا به پرواز در آمدند، اما هرگز به آشیانه باز نگشتند. در واقع هر پنج فروند هواپیمای مذکور ساعتی پس از خروج از آشیانه به طور هم‌زمان ناپدید شدند و هرگز خبری از آنها به دست نیامد.
آخرین اخبار از پرنده‌های آهنین اسکادران ۱۹ توسط افسر ارشد خلبان چارلز تیلور به برج مراقبت مخابره شد. تیلور پیش از آن که برای همیشه ناپدید شود در گزارش خود از توقف عملکرد تمام قطب نما‌ها و دستگاه‌های مغناطیسی هواپیماهای اسکادران ۱۹ سخن به میان آورده بود. او همچنین به این موضوع اشاره کرد که اوضاع پرواز به شدت نامساعد است و او و همراهانش در حال ورود به آب‌های سفید یا سبز هستند.
در کنار اسکادران ۱۹ می‌توان از ناپدید شدن کشتی‌های حمل بار نیروی دریایی آمریکا نیز به عنوان یکی دیگر از حوادث مرموز مثلث برمودا نام برد. در سال ۱۹۴۱ میلادی دو کشتی بزرگ حمل زغال سنگ که به نیروی دریایی ارتش آمریکا تعلق داشت، به فاصله‌ی یک هفته از یکدیگر به صورت ناگهانی در محدوده‌ی مثلث برمودا و در یک مسیر مشخص و کاملا یکسان ناپدید شدند. این دو کشتی که با نام پروتئوس و نرئوس شناخته می‌شدند در مجموع ۱۱۹ خدمه را با خود حمل می‌کردند که در نهایت هیچ نشانی از آنها به دست نیامد.
البته لیست کشتی‌ها، هواپیماها و قایق‌های بادبانی بزرگی که در محدوده‌ی مثلث برمودا غرق شده یا برای همیشه ناپدید گشتند تنها به همین چند مورد محدود نمی‌شود و موارد گسترده‌تری را در بر می‌گیرد. مواردی که بسیاری از مردم با آگاهی از آنها تمام تقصیر‌ها را به گردن مثلث برمودا انداخته و از خود می‌پرسند که رمز و راز مثلث برمودا چیست؟
راز واقعی مثلث برمودا چیست؟ ۴ دلیل منطقی
بسیاری از دانشمندانی که برای هر پرسش واقعی به دنبال یک پاسخ واقعی و منطقی می‌گردند و هیچ گونه داستان‌سرایی و افسانه‌بافی را در این زمینه بر نمی‌تابند، در طول تمام این سال‌ها به دنبال یافتن دلایل منطقی برای توجیه رمز و رازهای مثلث برمودا بوده‌اند.
۱. از کار افتادن قطب نما: یکی از موارد عجیبی که در رابطه با مثلث برمودا مطرح می‌شود، از کار افتادن قطب نما در محدوده‌ی جغرافیایی آن است. موضوعی که برخی از دانشمندان آن را با تداخل‌های مغناطیسی موجود در این محدوده مرتبط می‌دانند.
۲. جریان گلف استریم: در کنار این موضوع یکی دیگر از دلایلی که از نظر پژوهشگران موجب به دام افتادن کشتی‌ها در محدوده‌ی جغرافیایی مثلث برمودا می‌شود و برای آنها مشکل و زحمت ایجاد می‌کند، وجود پدیده ای به نام گلف استریم است. گلف استریم را به زبان ساده می‌توان رودخانه‌ای خروشان و پرتلاطم توصیف کرد که در زیر آب اقیانوس اطلس جریان دارد و گاه با به وجود آوردن گرداب‌هایی در زیر آب می‌تواند کشتی‌ها و سایر اجسام شناور روی آب را به راحتی در کام خود فرو ببرد. ضمن آن که این جریان زیر آبی خطرناک، که قادر است تکه‌های مربوط به کشتی‌های غرق شده را تا کیلومترها با خود جا به جا کند و هیچ نشانی از آنها به جا نگذارد، محدوده‌ی قابل توجهی از اقیانوس اطلس را تحت سیطره خود قرار داده است. محدوده‌ای که از خلیج مکزیک تا بخش شمالی اقیانوس اطلس را در بر می‌گیرد.
اگر پدیده‌ی گلف استریم با طوفان‌های سهمگینی که در آب‌های گرمسیری آن منطقه پدیده‌ای بسیار رایج به شمار می‌رود ترکیب شود، حتی می‌تواند برای کشتی‌های تنومند و غول پیکری که در آب‌های اقیانوس اطلس و محدوده مثلث برمودا تردد می‌کند نیز دردسرهای فراوانی ایجاد کند. در واقع وجود این طوفان‌های سهمگین و گسترده حتی ناپدید شدن هواپیماها را نیز توجیه می‌کند. چرا که پس از گلاویز شدن هواپیما با یک طوفان سهمگین و سقوط آن در دل اقیانوس، پدیده‌ی گلف استریم قادر است لاشه‌ی آن را به کیلومترها دورتر منتقل کرده و در اعماق اقیانوس اطلس مدفون سازد.
از آن جایی که محدوده‌ی مثلث برمودا عمیق‌ترین بخش‌های اقیانوس اطلس را در بر گرفته است، پس از فرو رفتن کشتی یا هواپیما در دل آن نمی‌توان به همین سادگی بقایای اجسام غرق شده را پیدا کرد.
۳. امواج سرکش و عظیم: البته در کنار طوفان‌های سهمگین پدیده‌ی رایج دیگری به نام امواج بلند و طغیان‌گر نیز در اقیانوس اطلس و به خصوص در محدوده‌ی مثلث برمودا مشاهده می‌شود. این امواج که بلندی آنها گاه به ده‌ها متر می‌رسد، در صورت ترکیب شدن با شرایط آب و هوایی نامساعد می‌تواند به تهدیدی بسیار جدی برای اجسام شناور در محدوده‌ی مثلث برمودا تبدیل شود.
۴. گاز متان: البته مواردی که به آنها اشاره شد تنها تهدیداتی نیستند که برای اجسام شناور یا پرنده در محدوده‌ی مثلث برمودا خطرآفرین به شمار می‌روند. چرا که علاوه بر موارد مذکور وجود مقادیر فراوانی گاز متان در چاله‌های عمیق موجود در کف اقیانوس اطلس نیز می‌تواند مزید بر علت شود. بنابر نظریه‌های مطرح شده در این زمینه احتمالا به دلیل فشار فراوانی که در نقاط عمیق اقیانوس اطلس، از جمله نقاط عمیقی که در محدوده‌ی مثلث برمودا یافت می‌شود، وجود دارد، گاز متان به شکل ماده‌ای جامد و شبیه به یخ در آمده و در عمل به هیدرات گاز متان تبدیل شده است.
در اثر تجزیه‌ی هیدرات گاز مذکور در زیر آب حباب‌های فراوانی تشکیل می‌شود. حباب‌هایی که آمدنشان به سطح آب می‌تواند علاوه بر فرو کاستن عمق آب، نوعی حالت مکنده در آن ایجاد نماید. حالت مکنده‌ای که قادر است اجسام شناور روی آب را فرو بلعیده و چالش عمده‌ای برای آنها ایجاد نماید.
در هر حال وجود این دلایل علمی نیز سبب نشده است تا عده‌ای اسرار آمیز بودن مثلث برمودا و دلایل ناپدید شدن هواپیماها و کشتی‌ها در این منطقه را کم رنگ بدانند.
مطالب پیشنهادی:
