نویسنده: بهاره ضیایی
بروزرسانی: 29 خرداد 1401
ستاره | سرویس محتوای کمک درسی – شعرخوانی صفحه ۹۷ فارسی یازدهم غزلی است از قیصر امین پور با معنی عاشقانه و در انتظار موعود (حضرت مهدی امام زمان عج). در این مطلب می‌توانید بازنویسی و معنی شعر صبح بی تو را به همراه آرایه های ادبی و معنی کلمات آن بخوانید. همچنین شما می‌توانید معنی شعر یاران عاشق را نیز در ستاره بخوایند.
معنی شعر صبح بی تو
۱.
صبح بی تو رنگ بعد از ظهر یک آدینه دارد
بی تو حتّی مهربانی حالتی از کینه دارد
صبحی که تو نباشی (ظهور نکرده باشی)، مثل بعد از ظهر یک جمعه(جمعه های در انتظار ظهور)، غمگین و کسل کننده است. بدون تو حتی مهربانی هم، معنای خود را از دست می‌دهد و مانند کینه است.
آرایه های ادبی: تشبیه صبح بی تو، به بعد از ظهر جمعه/ مهربانی، حالتی از کینه دارد: ناقض (پارادوکس) / رنگ چیزی را داشتن کنایه از شبیه بودن / رنگ بعد از ظهر: حس آمیزی / مهربانی و کینه: تضاد / صبح، بعد از ظهر: تناسب
۲.
بی تو می‌گویند تعطیل است کار عشقبازی
عشق امّا کی خبر از شنبه و آدینه دارد؟
می‌گویند: وقتی تو نیستی، عاشقی تعطیل است و بساط عشق جمع شده است؛ اما عشق در زمان نمی‌گنجد و مربوط به روزهای خاصی نیست و همیشگی است.
آرایه های ادبی: کار عشقبازی: اضافه تشبیهی / خبر داشتن یا نداشتن عشق: تشخیص / شنبه و آدینه – تعطیل و آدینه: تناسب / مصراع دوم: استفهام انکاری (کی خبر دارد= خبر ندارد)
۳.
جغد بر ویرانه می‌خواند به انکار تو اما
خاک این ویرانه‌ها بویی از آن گنجینه دارد
آدمهای شوم و بد، در این جهان ویرانه، وجود تو را انکار می‌کنند. ولی تو همان گنج پنهان هستی که در این ویرانه ها قرار داری.
آرایه های ادبی: جغد : استعاره از انسانهای شوم و نامبارک / انکار کردن جغد (در معنای حقیقی جغد): تشخیص / جغد، ویرانه، خاک، گنجینه: تناسب / بویی از گنجینه: حس آمیزی / تکرار (واژه آرایی): ویرانه
۴.
خواستم از رنجش دوری بگویم، یادم آمد
عشق با آزار خویشاوندی دیرینه دارد
می‌خواستم از دوری و فراق تو گله کنم ولی یادم آمد که عشق و عاشقی، همیشه همراه با سختی و رنج کشیدن است.
آرایه های ادبی: خویشاوندی عشق با آزار: تشخیص / رنجش و آزار: مراعات نظیر
۵.
در هوای عاشقان پر می‌کشد با بی‌قراری
آن کبوترْ چاهیِ زخمی که او در سینه دارد
دلِ زخمی عاشق (موعود)، با بی‌قراری در هوای عاشقان پَر می‌کشد و دلش هوای عاشقانش را می‌کند.
آرایه های ادبی: هوا: ایهام ۱. فضا ۲. میل / پرکشیدن: کنایه از تمایل شدید به چیزی / کبوترچاهی زخمی: استعاره از دلِ مجروح و عاشق
۶.
ناگهان قفل بزرگ تیرگی را می‌گشاید
آنکه در دستش کلید شهر پر آیینه دارد
ناگهان روزی، کسی که کلید آرمان شهر در دستان اوست (مهدی موعود)، می‌آید و سیاهی و بدی و ظلم را نابود می‌کند.
آرایه های ادبی: قفل بزرگ تیرگی: اضافه تشبیهی / تیرگی: استعاره از ظلم و بدی / شهر پر آیینه: منظور، آرمان شهر است که پس از ظهور ایجاد خواهد شد. / آیینه: استعاره از روشنایی و زیبایی / قفل و کلید: تضاد و تناسب / مفهوم مصرع اول: کنایه از، نابودی ظلم و بدی / کلید در دست داشتن: کنایه از در اختیار داشتن
درک و دریافت شعر صبح بی تو (صفحه ۹۷ کتاب درسی)
۱- در خوانش این سروده، به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
چند وزن شعر کوبنده و حماسی است؛ اما چون مضمون شعر عاطفی و لبریز از احساس لطیف عاشقانه است، لحن خوانش نیز آرام و عاشقانه باشد؛ آن چنان که بیانگر حال درونی شهیدان و عاشقان در راه خدا باشد.
۲- «انتظار موعود» یکی از مایه‌های ادبیات انقلاب اسلامی است؛ بر این مبنا، متن شعرخوانی را بررسی کنید.
ابتدا شعر از زبان خود شاعر و همراهانی است که غم شهیدان در دلشان رخنه کرده و می‌خواند عظمت و شکوه آنها را شرح دهند؛ اما در میانه‌ی شعر راوی شعر تغییر می‌کند و باز خود شهیدان هستند که از زبان خود سخن می‌گویند و از عشق و ایثار و جان‌فشانی خویش حرف می‌زنند.
