علت درد پشت سر چیست؟ + راه‌های درمان و پیشگیری

ستاره | سرویس سلامت – تقریباً ۵۰ درصد بزرگسالان حداقل یک بار در سال به سردرد‌های شدید دچار می‌شوند. این درد می‌تواند دردناک و عاجز کننده باشد. سردرد‌ها خیلی رایج هستند، یکی از آن‌ها درد پشت سر است. بیشتر آن‌ها فقط یک درد در پشت سر هستند که خود به خود از بین می‌روند، اما در بعضی موارد عوامل جدی باعث این درد پشت سر شده اند. این نوع سردرد هم می‌تواند علت اصلی یک بیماری مغزی و یا علامت ثانویه دردی در قسمت دیگر بدن باشد. همواره بیان دقیقی در مورد سردرد‌های ابتدایی وجود ندارد و علت و موقعیت درد می‌تواند متغیر باشد. در ادامه به بررسی ۵ علت اصلی درد پشت سر می‌پردازیم.

۱. سردرد ناشی از فشار

سردرد ناشی از فشار از رایج‌ترین دلیل انواع سردرد به خصوص درد پشت سر است و می‌تواند از ۳۰ دقیقه تا ۷ روز طول بکشد.

 

 

علائم

• سفت شدن جلو و پشت سر
• درد خفیف قابل تحملی که غالباً طاقت فرسا می‌شود
• ورزش درد را تشدید نمی‌کند
• بدون حالت تهوع و استفراغ است.

 

درمان

استفاده از مسکن‌ها مانند آسپرین یا استامینوفن برای درمان درد پشت سر ناشی از فشار کافیست. وقتی که این سردرد‌ها مرتب اتفاق می‌افتد استفاده از درمان‌های دیگر به کاهش دفعات و زمان سردرد کمک می‌کند.

• شل کردن عضلات
• درمان رفتار شناختی
• تکنیک‌های درمان سردرد با ماساژ
• درمان فیزیکی
• طب سوزنی

 

دلایل و پیشگیری

دلیل درد پشت سر ناشی از فشار همچنان نامشخص است، اما چند عامل تأثیرگذار در شکل گیری آن وجود دارد:

• استرس
• خستگی
• کمبود خواب
• کم کردن وعده‌های غذایی
• ساختار بدنی ضعیف
• ورم مفاصل
• درد‌های سینوسی
• کم نوشیدن آب

 

۲. میگرن

میگرن یکی از رایج‌ترین انواع سردرد و درد پشت سر است که شروع آن از کودکی آغاز می‌شود و با افزایش سن افزایش می‌یابد. میگرن در بزرگسالی چند بار در هفته اتفاق می‌افتد (مخصوصا در بین زنان ۳۵ تا ۴۷ ساله).

 

 

علائم 

• درد شدید در یک طرف سر
• حالت تهوع و استفراغ
• اختلال دید
• حساسیت شدید نسبت به نور، بو و صدا
• عضلات و پوست حساس
• سردرد‌های طولانی به مدت چند ساعت تا چند روز
• ورزش درد را تشدید می‌کند

گاهی اوقات میگرن توسط تشعشع نورانی پیش می‌آید که در آن فرد توسط نور چشمک زن و یا سایر اختلال بینایی میگرن را تجربه می‌کند. میگرن می‌تواند توسط عوامل مختلفی برای هر فرد ایجاد شود. این عوامل می‌توانند احساسی، فیزیکی، محیطی و یا مربوط به رژیم غذایی و درمان باشند.

 

عوامل

• نگرانی استرس و افسردگی
• نور‌های چشمک زن و چراغ پر نور
• صدای بلند و بوی تند
• کمبود غذا
• نداشتن خواب کافی
• داشتن رژیم غذایی خاص مثل پنیر شکلات و کافئین
• تغییرات هورمونی
• دارو‌های ضد بارداری

 

درمان

میگرن توسط مواد تحریک کننده و التهابی که درد را از طریق حسگر‌های عصبی و رگ‌های خونی و مغزی منتقل می‌کنند ایجاد می‌شود. آن‌ها توسط مصرف دارو‌های مسکن مانند آسپرین و استامینوفن و استراحت در اتاقی کاملا تاریک درمان می‌شوند. اگر این دارو‌ها تاثیر گذار نبودند در این صورت باید به پزشک مراجعه شود تا دارو‌های ضد میگرن مانند قرص سوماتریپتان را تجویز کند، دانشمندان معتقدند که این دارو‌ها باعث انقباض رگ‌ها می‌شوند. این انقباض تاثیر میگرن روی مغز را وارونه می‌کند.

 

پیشگیری

• مصرف داروی بیماری‌های صرع، افسردگی و فشار خون بالا
• کنترل استرس
• فعالیت ورزشی داشتن
• درمان فیزیکی
• استراحت کافی
• هورمون درمانی
• بین بردن و اجتناب از عادت‌های غذایی خاص

 

۳. استفاده بی رویه دارو

استفاده بیش از حد از دارو‌های مسکن برای سایر انواع سردرد می‌تواند علت درد پشت سر باشد. استفاده درست و مناسب از مسکن‌ها هیچ نوع مشکلی را به وجود نمی‌آورد، اما استفاده از دارو‌های ضد سردرد دو یا سه بار در هفته باعث پیشرفت این نوع سردرد می‌شود.

 

 

علائم 

• سردرد‌های مزمن
• بیدار بودن سردرد را تشدید می‌کند
• سردرد‌هایی که بعد از متوقف کردن مصرف مسکن‌ها به وجود می‌آید
• حالت تهوع
• نگرانی
• کج خلقی
• انرژی نداشتن
• ضعف‌های فیزیکی
• بی‌قراری
• عدم تمرکز حواس
• افسردگی
• فقدان حافظه

 

درمان

گاهی بهترین درمان کلی توقف مصرف قرص‌های مسکن است. سردرد‌ها در ابتدا خیلی شدید هستند، اما بعدا به یکباره از بین می‌روند. استفاده از قرص‌های نرمال و دوز کمتر می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد، ولی در شدیدترین موارد درد پشت سر باید به پزشک مراجعه شود. درمان‌های فیزیکی و رفتاری می‌تواند جایگزینی برای قرص‌های مسکن باشد. برای بعضی از دارو‌ها مانند دارو‌های ضد افسردگی، پزشک باید میزان تدریجی دوز را تعیین کند.

 

پیشگیری

برای جلوگیری از این گونه سردرد افراد باید از مصرف بیش از ۲ بار قرص‌های مسکن در هفته جلوگیری کنند. اگر سردرد مزمن و مکرر است بهتر است به پزشک مراجعه شود.

 

۴. درد عصبی: علت درد پشت سر

درد عصبی در پشت سر دردیست که از ابتدای گردن شروع شده و تا پشت سر و گوش ادامه دارد. این سردرد با آسیب و یا تحرک به اعصاب پشت سر که از گردن شروع می‌شود و تا جمجمه امتداد دارد مرتبط است. این آسیب‌ها می‌توانند توسط درد‌های مزمن، کشش گردن و یا عوامل ناشناخته دیگر ایجاد شود.

 

 

علائم 

• درد‌های مداوم و شدید
• درد‌های ناگهانی
• درد اغلب در یک طرف سر قرار دارد و با تکان دادن گردن تشدید می‌شود
• درد در جمجمه
• حساسیت به نور

 

تشخیص

به دلیل شباهت علائم این نوع سردرد و میگرن ممکن است اشتباها تشخیص داده شود. یک مشخصه اصلی درد عصبی پشت سر، فشاری است که به پشت گردن و جمجمه وارد می‌شود. گاهی اوقات دکتر‌ها با تزریق مواد بی‌حسی موضعی نزدیک به عصب پشت سر باعث کاهش موقتی درد می‌شوند به این صورت پزشک درد عصبی پشت سر را تشخیص می‌دهد. این درد همچنین می‌تواند یکی از دلایل اختلال فیزیکی باشد که در این صورت پزشک باید شرایط را به درستی بررسی کنند.

 

دلایل

• آسیب به نخاع یا دیسک
• آرتروز
• تومورها
• نقرس
• درد‌های عصبی ناشی از دیابت
• متورم شدن رگ‌های خونی
• عفونت

 

درمان

استفاده از کیسه‌های آب گرم، استراحت، ماساژ، درمان فیزیکی و استفاده از قرص‌های ضد التهاب مانند آسپرین و ناپروکسن می‌توانند به کاهش درد پشت سر کمک کنند. اگر درد شدید باشد استفاده از قرص‌های آرامبخش زیرزبانی و مسکن‌ها لازم است. برای درد‌های بسیار شدید باید داروی بی حسی موضعی و استروئیدی تزریق کرد. در موارد محدود برای کاهش فشار و بستن رگ‌های عصبی منتقل کننده درد در این ناحیه ممکن است که به جراحی نیاز باشد.

 

۵. سردرد ناشی از ورزش 

این نوع سردرد همراه با فعالیت فیزیکی شدت پیدا می‌کند و در طول ورزش و یا بلافاصله بعد از ورزش اتفاق می‌افتد، طوری که درد به سرعت شدت می‌گیرد. طیف گسترده‌ای از تمرینات می‌توانند منجر به این درد شوند از بلند کردن وزنه و دویدن گرفته تا مقاربت جنسی و زور زدن در توالت. علائم این سردرد به صورت متغیر در هر دو طرف سر قابل احساس است و ممکن است از ۵ دقیقه تا دو روز ادامه داشته باشد. این سردرد‌ها معمولا به دلایل جداگانه ایجاد می‌شوند و علائم مانند میگرن را نیز ایجاد می‌کند.

 

 

دلایل و پیشگیری

• قبل از شروع ورزش از قرص‌های مسکن استفاده کنید
• از فعالیت‌های شدید و پرجنب و جوش بپرهیزید
• قبل از ورزش بدن را به خوبی گرم کنید
• مایعات به اندازه کافی مصرف کنید
• خوراکی‌های مغذی مصرف کنید

• از قرص‌های مسکن نرمال مانند قرص آسپرین و استامینوفن استفاده کنید.