ستاره| سرویس سلامت – پس از خوردن غذا، ممکن است شکم متورم شده و باعث بروز نفخ شود. این حالت، معمولا ناشی از تولید بیش از حد گاز یا اختلالات حرکتی ماهیچهها در دستگاه گوارش است. نفخ میتواند باعث درد و ناراحتی شده و همچنین، شکم شما را بزرگتر کند. نفخ با احتباس آب تفاوت دارد. با این حال، اغلب این دو اصطلاح را به جای هم استفاده میکنند. به طور خلاصه میتوان این طور گفت که به مقدار بیش از حد جامدات، مایعات یا گاز در دستگاه گوارش، نفخ گفته میشود.
هرچند در برخی از افراد، نفخ عمدتا به علت افزایش حساسیت ایجاد میشود. ممکن است این طور احساس شود که به شکم فشار زیادی وارد شده، در حالی که این طور نیست. حدود ۱۶ تا ۳۰ درصد از افراد بیان کردهاند که به طور منظم، دچار نفخ شدید میشوند؛ بنابراین این حالت بسیار شایع است.
اگر چه گاهی اوقات، نفخ به علت برخی بیماریها ایجاد میشود، اما اغلب، نوع رژیم و برخی مواد غذایی باعث بروز نفخ میشوند. در ادامه به معرفی روشهایی برای کاهش نفخ شدید میپردازیم.
راه های درمان نفخ شدید
۱. بیش از حد غذا نخورید
احساس پرشدگی شکم میتواند احساس نفخ را ایجاد کند، اما موضوع این است که شما بیش از حد غذا خوردهاید. اگر بعد از خوردن وعدههای اصلی غذا، احساس ناراحتی میکنید، میتوانید وعدههای غذایی خود را به دفعات بیشتری تقسیم کنید. علاوه بر این، باید غذای خود را خوب بجوید. این کار باعث میشود که اولا هوای کمتری وارد دهان شما شده و همچنین باعث میشود که شما آرامتر غذا بخورید.
۲. عدم مصرف مواد غذایی آلرژی زا
مصرف برخی از غذاها میتوانند باعث تولید بیش از حد گاز، و در نتیجه نفخ شدید و دیگر علائم شوند. برخی از این مواد غذایی عبارتند از:
- لاکتوز: عدم تحمل لاکتوز باعث بروز بسیاری از علائم گوارشی مانند نفخ میشود. لاکتوز، کربوهیدرات اصلی موجود در شیر است.
- فروکتوز (قند میوه): عدم تحمل فروکتوز میتواند منجر به نفخ شود.
- تخم مرغ: ایجاد گاز و نفخ از علائم شایع آلرژی نسبت به تخم مرغ هستند.
- گندم و گلوتن: بسیاری از افراد نسبت به گلوتن موجود در گندم، گندم آلمانی، جو و دیگر غلات حساسیت دارند.
۳. عدم بلع هوا و گاز
دو نوع منبع گاز در دستگاه گوارش وجود دارند. یکی از آنها گازی است که توسط باکتری در روده تولید میشود. منبع دیگر شامل هوا یا گازی است که در زمان خوردن یا نوشیدن، وارد دهان میشوند. جویدن آدامس، نوشیدن مایعات با نی و صحبت کردن در حین خوردن غذا میتوانند منجر به افزایش بلع هوا شوند.
۴. عدم مصرف غذاهایی که باعث ایجاد گاز میشوند
مصرف برخی از غذاهای غنی از فیبر، میتوانند باعث تولید گاز شوند. حبوباتی مانند لوبیا و عدس نیز میتوانند باعث تولید گاز و نفخ شدید شوند. همچنین غذاهای چرب میتوانند باعث کاهش هضم شوند. این حالت میتواند به سیر شدن شکم کمک کند، اما برای افرادی که مستعد نفخ هستند، مشکل ایجاد خواهد کرد.
۵. استفاده از رژیم غذایی با فودمپ پایین
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) شایعترین اختلال گوارشی در جهان است. علت این عارضه ناشناخته بوده و حدود ۱۴ درصد افراد به آن دچار میشوند. علائم شایع این بیماری عبارتند از نفخ، درد شکم، اسهال و یا یبوست.
مطالعات متعدد نشان دادهاند که کربوهیدراتهای غیر قابل هضم که به آنها فودمپ گفته میشود، میتوانند علائم سندرم روده تحریک پذیر را به طور قابل توجهی افزایش دهند. استفاده از رژیم غذایی با فودمپ پایین میتواند به کاهش علائمی مانند نفخ کمک کند.
برخی از غذاهای حاوی فودمپ بالا عبارتند از:
- گندم
- پیاز
- سیر
- کلم بروکلی
- کلم
- گل کلم
- کنگر فرنگی
- لوبیا
- سیب
- گلابی
- هندوانه
اگر دچار مشکلات گوارشی و نفخ هستید، بهتر است از مصرف غذاهای گفته شده در بالا اجتناب کنید.
۶. اجتناب از مصرف بیش از حد الکلهای قندی
الکلهای قندی معمولا در غذاهای بدون قند و آدامس یافت میشوند. این نوع شیرین کنندهها به عنوان جایگزینی برای شکر مورد استفاده قرار میگیرند. هرچند مصرف بیش از حد آنها میتواند باعث بروز مشکلات گوارشی شود. باکتریهای موجود در روده بزرگ، آنها را هضم کرده و باعث تولید گاز میشوند.
۷. مصرف آنزیمهای گوارشی
مصرف برخی از آنزیمهای گوارشی میتوانند به تجزیه کربوهیدراتهای غیر قابل هضم کمک کنند. برخی از این آنزیمها عبارتند از:
- لاکتاز: این آنزیم لاکتوز را تبدیل به گلوکز و گالاکتوز میکند و برای افراد مبتلا به حساسیت به لاکتوز مفید است.
- مکمل بینو (Beano): این مکمل حاوی آنزیم آلفا گالاکتوزیداز بوده که میتواند به تجزیه کربوهیدراتهای غیر قابل هضم کمک کند.
۸. یبوست
یبوست یکی از شایعترین مشکلات گوارشی بوده و میتواند علل مختلفی داشته باشد. مطالعات نشان دادهاند که یبوست اغلب میتواند علائم نفخ را افزایش دهد. مصرف فیبرهای محلول میتوانند به درمان یبوست کمک کنند. هرچند مصرف بیش از حد فیبر میتواند علائم نفخ را بدتر کند. علاوه بر این مصرف آب به اندازه کافی و همچنین افزایش فعالیتهای بدنی نیز میتوانند به درمان یبوست کمک کنند.
۹. مصرف پروبیوتیکها
گاز تولید شده توسط باکتری روده، یکی از مهمترین عوامل در بروز نفخ شدید است. مطالعات نشان دادهاند که مصرف برخی مکملهای پروبیوتیک میتواند در کاهش تولید گاز و نفخ موثر واقع شوند.
۱۰. استفاده از روغن نعناع
نفخ میتواند به علت تغییر عملکرد ماهیچهها در دستگاه گوارش ایجاد شود. استفاده از داروهای ضد اسپاسم میتوانند به کاهش اسپاسم عضلانی کمک کنند. علاوه بر این، مطالعات متعدد نشان دادهاند که مصرف روغن نعناع نیز میتواند به کاهش علائم سندرم روده تحریک پذیر از جمله نفخ کمک کند. در پایان باید خاطر نشان کرد که اگر مبتلا به نفخ مزمن هستید، بهتر است حتما به پزشک مراجعه کنید. هرچند در بسیاری از موارد، با تغییر رژیم غذایی میتوان علائم نفخ را کاهش داده و یا از بین برد.
برگرفته از: healthline.com