ستاره | سرویس گردشگری – عمارت باغ فردوس در دوران قاجار در ابتدا برای سکونت طراحی شده است، به همین دلیل مانند بسیاری از ساختمانهای مسکونی دوران قاجار شامل بخشهای مختلفی است. باغ فردوس یک عمارت ییلاقی است که در سال ۱۲۶۴ در شمیرانات تهران توسط حسینعلی خان معیرالممالک که یکی از درباریان محمدشاه قاجار بود ساخته شد. این عمارت در دو طبقه معروف به گوش فیل طراحی شده است و یکی از نمونههای آشنا در طراحیهای عمارت در دوران قاجار محسوب میشود. جالب است بدانید در این باغ هفت استخر همراه با فواره وجود دارد. طراحی آن به گونهای بوده که فوارههای دورتر بزرگتر به نظر برسد. این باغ در طول تاریخ حیات خود مالکان بسیاری داشته و مدام در آن تغییر و تحول ایجاد شده است.
ویژگیهای ساختاری باغ فردوس با تغییرات زیادی همراه بوده است
اضافه شدن زمینهای اطراف به باغ و ایجاد آبنما، فواره و ساخت یک ساختمان در قسمت جنوبی عمارت یکی از تغیرات اساسی این باغ بوده است. عمارتی که در ضلع جنوبی توسط دوستعلی خان نظامالدوله ساخته شد، رشک بهشت نام دارد. این سازه توسط معماران اصفهای و یزدی بنا شده است. دیوارهای زیبا، پله کان مرمری و اتاقهای طلایی رنگ از جمله ویژگیهای بارز این عمارت محسوب میشود. متاسفانه به دلیل عدم توجه کافی، به مرور زمان ساختمان رشک بهشت، دچار فرسودگی شده و کاملا از بین رفته است. همچنین بیتوجهی به باغ فردوس در برخی از دورههای زمان که آن را تا مرز نابودی کشانده است. این باغ بعد از مالکان خصوصی خود در زمان رضاشاه به دولت واگذار میشود، تا در سال ۱۳۱۶ توسط وزارت آموزش پرورش به دبیرستان شاپور تبدیل شود.
البته همانطور که در بالا اشاره شد، باغ فروس در طول زمان، تغییر و تحول بسیاری را به خود دیده است، اما با وجود این تغییرات بازهم امرزه میتوان آبنای طویلی که در قدیم مقابل عمارت اصلی ساخته شده را همچنان مشاهده نمود. وجود این آبنمای طویل باعث شده زیبایی این نمای تاریخی دوچندان شود و امروزه باغ فردوس یکی از مکانهای دیدنی، تاریخ و فرهنگی تهران به شمار رود. خوشبختانه این عمارت تاریخی در سال ۱۳۷۶ به ثبت ملی رسیده است و جز یکی از آثار ملی ایران محسوب میشود.
جاذبههای گردشگری باغ فردوس تهران
این عمارت در سال ۱۳۵۰ به مرکز هنری و فرهنگی تغییر کاربردی میدهد و بعد از انقلاب در اختیار وزارت فرهنگ و هنر قرار میگیرد و بعد از فراز نشیبهای فراوان در سال ۱۳۷۳ با موافقت رئیس جمهور وقت به موزه سینما تبدیل میشود. در حال حاضر مساحت باغ فردوس ۲۰ هزار متر مربع است که از این وسعت ۱۲ هزار متر مربع آن مساحت باغهای اطراف و ۶ هزار متر مربع آن شامل ساختمان سه طبقه و اندرونی آن است. باغ فردوس از ابتدا یک عمارت ایانی در نظر گرفته میشده است، بنابراین معماران در ساخت آن دقت زیادی به خرج داده اند. در کل ساختمان شاهد تزئینات خاص و گچبریهای فوقالعاده زیبا هستیم. ساختمان قدیمی باغ به همراه درختان کهن و فضای سبز بسیار وسیع، وجود مجسمههای برنزی شخصیتهای مشهور ایرانی و قرار دادن موزه سینمای ایران، باغ فردوس را به یکی از مکانهای گردشگری مشهور تهران تبدیل کرده است.
جاذبههای مرتبط با هنر و سینما در موزه سینما
از جمله آثار با ارزش موجود در باغ فردوس میتوان به گنجینههای هنری، شامل ۴۰ هزار عکس سینمایی، ۵ هزار جلد نشریه و دیگر اسناد تاریخی و مکاتبات و قراردادها، ابزار و ادوات سینمایی و ۴ هزار فیلمنامه اشاره کرد. علاقهمندان میتوانند با مراجعه به این موزه، عکسهای تاریخی، تجهیزات قدیمی و آثار هنری هنرمندان و تجهیزات قدیمی تئاتر مشاهده کنند. موزه سینما موجود در باغ فردوس شامل بخشهای مختلفی است که در ادامه مطلب آمده است:
- تالار آبی: که تاریخچهای سینمای ایران و جهان را بیان میکند.
- تالار میانی: که شامل تصاویری از هنرمندان معاصر سینما و غرفههای مخصوص هنرمندان خاصی مانند سهراب سپری و کیومرث پوراحمد و غیره است.
- تالار بین المللی: در این تالار میتوان تمام جوایز بین المللی که هنرمندان ایرانی در عرصه سینما کسب کردهاند مشاهده کنید.
- تماشاخانه: در این بخش میتوان از بهترین فیلمهای پرفروشترین آنها در طول سینمای ایران مطلع شد.
- نمایشگاه کودک: در این بخش از موزه میتوان شخصیتهای عروسکی مورد علاقه کودکان در برنامههای کودک را مشاهده کرد.
- نمایشگاه دوبله: در این بخش از موزه علاقمندان به دوبله میتوانند با تجهیزات و ابزار قدیمی دوبله و صدابرداری بر روی صحنه آشنا شوند.
- نمایشگاه دفاع مقدس: در این تالار تصاویری از هنرمندان و کارگردانها حوزه دفاع مقدس را میتوان مشاهده کرد.
- نمایشگاه فرهاد: بخشی از این موزه دقیقا شبیه خانه فرهاد مهرداد آهنگساز قدیمی ایران طراحی شده است.
- نمایشگاه علی حاتمی: به پاس زحمات و تلاشهای علی حاتمی در سینمای ایران یک نمایشگاه اختصاص از این هنرمند مرحوم در بخش شاه نشین موزه ساخته شده است که در آن میتوان مجسمههای علی حاتمی و عزت الله انتظامی را مشاهده کرد.
- نمایشگاه نام آوران: در این نمایشگاه میتوان تصاویری از بزرگان عرصه سینما در حوزههای مختلف را مشاهده کرد. این نمایشگاه شامل دو بخش است و تصاویر و آثار هنرمندان ارامنه در بخش دیگری به شکل اختصاصی به نمایش گذاشته شده است.
- غرفههای فروش: خوب است بدانید غرفههای برای فروش صنایع دستی و پوشاک و غیره نیز در بخش موزه باغ قرار گرفته است.
جالب است بدانید که باغ فردوس شامل دو سالن برای اکران فیلم است که به شکل حضوری و اینترنتی میتوان بیلطهای آن را تهیه کرد. در باغ فردوس امکان عرضه محصولات فرهنگی مانند، کتاب پوستر و … فراهم شده است. وجود دو کافه به نامهای “کافه سینما” و “کافه ویونا” به سبک سینمایی و هنری در یک فضای دنج و دوستانه از جمله امکانات رفاهی باغ فردوس محسوب میشود.
چگونه به باغ فردوس برویم؟
آدرس دقیق این عمارت؛ شمیرانات، خیابان ولیعصر، واقع در کوچه بخشایش است. برای رفتن به این باغ ابتدا باید به خیابان ولیعصر بروید.
- ماشین شخصی: برای رفتن به باغ فردوس با ماشین شخصی باید از میدان تجریش به سمت ولیعصر حرکت کنید و ماشین را در کوچههای اطراف باغ، پارک کنید که ممکن است پیدا کردن جای پارک بسیار وقت گیر باشد.
- اتوبوس: یکی از وسایل نقلیه مناسب برای رفتن به باغ فردوس استفاده از خط اتوبوس راهآهن به تجریش است، در این صورت با پیاده شدن در ایستگاه باغ فردوس، در مقابل باغ قرار خواهید داشت. همچنین میتوانید از وسایل نقلیه با عبور در مسیر میدان تجریش ولنجک نیز استفاده کنید؛ این وسایل نقلیه از خیابان ولیعصر رفته و شما میتوانید مقابل باغ پیاده شوید.
- مترو: ایستگاه مترو در نزدیکی باغ وجود ندارد.
توجه داشته باشید زمان بازدید از باغ فردوس تهران در طول هفته از ساعت ۱۰ صبح تا ۶ عصر و جمعهها از ساعت ۱۰ صبح تا ۱ ظهر است. برای ورود به باغ باید ورودی پرداخت کنید، البته هزینه ورود برای دانشجوها تخفیف دارد.