نویسنده: صفورا دادخواه
بروزرسانی: 5 آبان 1400
ستاره | سرویس سلامت – استروئید (steroid) نوعی چربی است که در بدن گیاهان و جانوران وجود دارد. این ماده در بدن انسان‌ها کلسترول نام دارد. علاوه بر این استروئید در بدن انسان‌ها به صورت هورمون‌هایی همچون استروژن، تستسترون و کورتیزول هم دیده می‌شوند. استروئیدها در بدن میزان هورمون مردانه را بالا می‌برند و از همین طریق باعث رشد توده عضلانی در بدن می‌شوند. این ماده به عنوان مکمل‌های ورزشی در بین بدنسازان مورد استفاده قرار می‌گیرد اما این افراد باید توجه داشته باشند که مصرف بی‌رویه این ماده تعادل‌های هورمونی را مخصوصا در میان خانم ها به هم می‌ریزد.
به طور کلی دو نوع استروئید اصلی وجود دارد:
- کورتیکوستروئید
- استروئید آنابولیک
دسته اول به منظور کاهش التهابات و درنتیجه کاهش علائم برخی از بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. درمان با کوتیکوستروئیدها بیشتر برای درمان واکنش‌های آلرژیک و همچنین کاهش علائم مربوط به بیماری‌هایی مثل آرتریت روماتوئید، بیماری انسداد مزمن ریوی، اختلالات سیستم خودایمنی، بیماری ام اس و اگزما تجویز می‌شود. در واقع استروئیدها در شرایطی که توسط پزشک تجویز شوند می‌توانند برای شما مفید واقع شوند. مصرف استروئیدها علاوه بر عضله‌سازی، در مردانی که دچار کاهش میل جنسی هستند، به افزایش میل جنسی نیز کمک می‌کند. داروهای کورتیکوستروئید به اشکال مختلف خوراکی، تزریقی و استنشاقی وجود دارد.
دسته دوم از استروئیدها مربوط به آنابولیک‌ها می‌شود. آنابولیک، تستوسترون یا همان هورمون جنسی مردانه ساخته دست بشر است. این ماده به ساخت عضلات بزرگتر کمک می‌کند. پزشک آنابولیک را در مواردی مثل بلوغ دیررس پسر بچه‌ها و یا در افرادی که توده عضلانی خود را در اثر ابتلا به سرطان، ایدز و دیگر شرایط مرتبط با سلامتی از دست داده‌اند، تجویز می‌کند. متاسفانه برخی از ورزشکاران به طور خودسرانه و به منظور عضله‌سازی اقدام به مصرف این ماده می‌کنند که عواقب چندان خوشایندی در پی ندارد.
مصرف بی‌رویه آن در مردان می‌تواند حتی باعث قطع ترشح تستوسترون از طرف بدن شده و مشکلاتی مثل کوچک شدن بیضه ها، تعداد کم اسپرم، ناباروری و نیز بزرگی پستان به دنبال داشته باشد. ضعف عضلانی، مشکلات بینایی (آب مروارید) و خطر بالاتر ابتلا به دیابت از دیگر عوارض مصرف استروئیدها می‌باشند. علاوه بر مشکلات جسمی تغییرات خلقی و عصبانیت هم از عوارض روانی استفاده خودسرانه از استروئید آنابولیک می‌باشد.
از عوارض استروئیدها چه می‌دانید؟
از آنجاییکه کورتیکوستروئیدها باعث پایین آمدن سیستم ایمنی شما می‌شوند مصرف آن‌ها باعث بروز عوارض ناخواسته‌ای در بدن می‌شود. پف کردن صورت، حالت تهوع، نوسانات خلقی، مشکلات خواب، نازکی پوست، جوش زدن صورت، رشد مو در جاهای غیرمعمول بدن و نوساناتی در میزان قند خون و یا فشارخون از عوارض مصرف کورتیکوستروئید می‌باشد که مصرف طولانی مدت آن‌ها (بیشتر از ۳ ماه) عوارض جدی‌تری می‌تواند به دنبال داشته باشد.
لازم به ذکر است که در موارد شدید، استفاده بیش از حد از استروئید ممکن است منجر به مرگ شود. به همین دلیل است که استفاده از استروئید باید تنظیم شده باشد و تحت دستورالعمل یک پزشک انجام شود. بدون نسخه، استروئیدها غیر قانونی هستند. چیزی که باعث می‌شود استروئیدها اینقدر خطرناک باشند، این است که بر تعادل هورمونی در بدن تاثیر می‌گذارند. استروئید، تنها عضله نمی‌سازد، بلکه تعادل طبیعی هورمون‌ها را نیز به هم می‌زند که منجر به اثرات جانبی نامطلوبی در فرد مصرف‌کننده می‌گردد.
عوارض بلندمدت مصرف آنابولیک‌ها
استفاده بلند مدت از آنابولیک‌ها می‌تواند به کبد، کلیه‌ها و قلب شما صدمه وارد کند. تجمع شدید مایعات می‌تواند باعث تورم قلب و نارسایی قلبی شود. علاوه بر این، می‌تواند میزان کلسترول را افزایش داده و از این طریق احتمال حمله قلبی و سکته را در هر سنی افزایش دهد.
چگونه می‌توان مصرف استروئیدها را قطع کرد؟
توجه داشته باشید که اگر با تجویز پزشک در حال مصرف این دارو هستید نباید به یکباره آن را قطع کنید. این کار می‌تواند باعث نوسانات خلقی، خستگی، بی‌قراری، درد عضلانی و افسردگی شود. همچنین توقف مصرف آنابولیک‌ها ممکن است میل جنسی شما را مختل کند. اگر به منظور رفع علائم بیماری خاصی از استروئیدها استفاده می‌کرده‌اید ممکن است با قطع ناگهانی آن، علائم بیماری دو مرتبه بازگردد. بنابراین توصیه می‌شود استروئیدها حتما با نظر پزشک و به صورت تدریجی قطع گردد.
امیدواریم از این مطلب استفاده کافی را برده باشید. خواهشمندیم در صورتیکه تجربه مصرف این دارو را داشته و دیدگاهی در این باره دارید با دیگر خوانندگان مجله “ستاره” در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.
