نیمه شعبان چه روزی است؟

آیا می‌دانید نیمه شعبان چه روزی است؟ آیا فقط در ایران این روز جشن گرفته می‌شود؟ آیا فقط به خاطر تولد امام زمان (عج) است که این روز این‌قدر عزیز است؟ در این مقاله قصد داریم تا به تمام سؤالات شما درباره نیمه شعبان جواب دهیم.

 

نیمه شعبان چه روزی است؟

نیمه شعبان در تاریخ قمری مصادف با ولادت دوازدهمین امام شیعیان، امام زمان (عج) است. حضرت مهدی (ع) در تاریخ ۱۵ شعبان سال ۲۵۵ یا ۲۵۶ هجری قمری به دنیا آمد. علت اختلاف در سال تولد ایشان به این دلیل است که در ایام قدیم تاریخ را با حروف ابجد می‌نوشتند و درباره سال تولد امام زمان (عج) بین دو واژه «نور» و «نهر» در رسم‌الخط مورخین اختلاف است.

از دیگر ویژگی های نیمه شعبان آن است که بر اساس روایات در شب نیمه شعبان تقدیر هر کسی تا سال آینده نوشته می‌شود و روزی هر کس در این شب مشخص می‌گردد. از این رو برای روز و شب نیمه شعبان اعمال مستحب زیادی توصیه شده است که از جمله آن ها احیای شب نیمه شعبان می‌باشد.

 

فضیلت نیمه شعبان در روایات

در احادیث مختلفی از ائمه معصومین (ع) فضیلت ماه شعبان و به خصوص شب نیمه شعبان بیان شده است. شیعیان بر این اعتقاد هستند که خداوند در این شب به تعداد مو‌ها و پشم‌های چهارپایان بندگانش را از آتش جهنم نجات می‌دهد و زمان مرگ انسان‌ها را ثبت می‌کند و روزی یک سال را بین آن‌ها تقسیم می‌کند. در ادامه به چند حدیث درباره نیمه شعبان می پردازیم.

پیامبر اکرم (ص) درباره شب نیمه شعبان فرمود:

«شب نیمه شعبان در خواب بودم که جبرئیل به بالین من آمد و گفت: اى محمد! چگونه در این شب خوابیده‌ای؟ پرسیدم: مگر امشب چه شبى است؟ گفت: شب نیمه شعبان است. برخیز اى محمد! پس مرا از جایم بلند کرد و به سوى بقیع برد، در آن حال گفت: سرت را بلند کن! امشب درهاى آسمان گشوده مى‏‌شوند، درهاى رحمت‏ باز می‌شوند و همه درهاى خشنودى، آمرزش، بخشش، بازگشت، روزى، نیکى و بخشایش نیز گشوده می‌شوند. خداوند در این شب به تعداد مو‌ها و پشم‌های چارپایان – بندگانش را از آتش جهنم – آزاد می‌کند.

امشب خداوند زمان‌های مرگ را ثبت و روزی‌های یک سال را تقسیم مى‏ کند و همه آنچه را که در طول سال واقع می‌شود نازل می‌سازد. اى محمد! هر کس امشب را با منزه داشتن خداوند (تسبیح)، ذکر یگانگى او (تهلیل)، یاد بزرگى او (تکبیر)، راز و نیاز با او (دعا)، نماز، خواندن قرآن، نمازهاى مستحبی (تطوع) و آمرزش‌خواهی (استغفار) صبح کند، بهشت جایگاه و منزل او خواهد بود و خداوند همه آنچه را که پیش از این انجام داده و یا بعد از این انجام می‌دهد، خواهد بخشید…»

امام علی (ع) درباره خواندن دعای کمیل در این شب فرمود:

«قسم به کسی که جان علی در دست اوست همه امور نیک و بدی که بر بندگان جاری می‌شود، از شب نیمه شعبان تا پایان سال، در این شب تقسیم می‌شود. هیچ بنده‌ای نیست که این شب را احیاء دارد و در آن دعای خضر بخواند، مگر آن که دعای او اجابت شود…

بنشین‌ای کمیل هنگامی که این دعا را حفظ کردی خدا را در هر شب جمعه، یا در هر ماه یک شب، یا یک بار در سال یا حداقل یک بار در طول عمرت، با آن بخوان، که خدا تو را یاری و کفایت می‌کند و تو را روزی می‌دهد و از آمرزش او برخوردار می‌شوی،‌ ای کمیل به خاطر زمان طولانی که تو با ما همراه بوده‌ای بر ما لازم است که درخواست تو را به بهترین شکل پاسخ دهیم» و چنین بود که امام علی (ع) این دعای کمیل را به کمیل بن زیاد یاد داد.

 

نیمه شعبان در کشور‌های مختلف

برگزاری مراسم جشن و شادمانی در روز نیمه شعبان مختص ایران نیست و در بسیاری از کشور‌های اسلامی با این که شیعیان در اقلیت قرار دارند مراسم بزرگی برای این روز برگزار می‌شود؛ چرا که بعضی از فرقه‌های اهل سنت به حجه بن الحسن و ظهور او اعتقاد دارند.

از جمله این کشور‌ها می‌توان به عراق، لبنان، مصر، بحرین، یمن، آذربایجان، هند، پاکستان، امارات، تونس، مراکش و… اشاره کرد. در ادامه به برنامه‌های مختلفی که در این کشور‌ها در روز نیمه شعبان اجرا می‌شود می‌پردازیم؛

 

۱. نیمه شعبان در ایران

در کشور ما روز نیمه شعبان از جمله ویژه‌ترین اعیاد است و تدارکات بسیار فراوانی برای آن در نظر گرفته می‌شود. چراغانی فراوان، مولودی‌ خوانی، پخش نذری و… از جمله این تدارکات است.

 

۲. نیمه شعبان در عراق

در این کشور زیارت امام حسین (ع) در روز نیمه شعبان اهمیت زیادی دارد و زائران با پای پیاده راهی کربلا می‌شوند. قربانی کردن، اطعام فقرا، عیدی دادن و دید و بازدید از دیگر برنامه‌های این روز است.

 

۳. نیمه شعبان در مصر

در این کشور علاوه بر شیعیان مسلمانان اهل سنت نیز جشن می‌گیرند و مولودی‌خوانی از جمله مهم‌ترین برنامه‌های این روز در کشور مصر است.

 

۴. نیمه شعبان در بحرین

روز نیمه شعبان در کشور بحرین تعطیل رسمی نیست، اما کشورشان در این روز به حالت نیمه تعطیل در می‌آید. آن‌ها در این روز عیدی می‌دهند، دعا می‌خوانند، مولودی‌خوانی می‌کنند و شام ویژه‌ای برای این شب در نظر می‌گیرند.

 

۵. نیمه شعبان در یمن

مردم یمن در نیمه شعبان در خیابان‌ها جشن می‌گیرند و مراسم رقص خنجر برگزار می‌کنند.

 

۶. نیمه شعبان در هند

مسلمانان هند معتقدند که خدا در این شب آینده همه مردان را با توجه به اعمالشان رقم می‌زند. آن‌ها در شب نیمه شعبان قرآن می‌خوانند و دعا می‌کنند و اوایل صبح به قبرستان می‌روند و برای امواتشان فاتحه می‌خوانند.

نیمه شعبان روزی است که منجی عالم بشریت پا به این دنیا گذاشت و جهان را با قدوم مبارکش گلگون ساخت. روزی است که مانند شب‌های قدر، تقدیر هر شخص در سال بعد رقم خواهد خورد. ضمن التماس دعا در این شب‌ها و روزهای پر خیر و برکت، از انجام اعمال مخصوص پانزدهمین روز از ماه شعبان غافل نشوید.