نویسنده: مهناز پیرزاده
بروزرسانی: 22 شهریور 1400
ستاره | سرویس خواص شناسی – گلرنگ که به آن گیاه رنگ، کاجیره، کاشفه، گل کافشه و … نیز گفته میشود، گیاهی است که به طور عمده در آب و هوای گرم و خشک رشد می‌کند. از دانه‌های این گیاه روغن گلرنگ استخراج میشود و از گل‌های گلرنگ برای رنگین کردن خوراکی‌ها و به عنوان منبعی برای استخراج رنگ طبیعی استفاده می‌کنند؛ علاوه بر این، گل‌های گلرنگ در بسیاری از موارد برای مقاصد دارویی نیز به کار می‌رود. در ادامه با خواص گلرنگ، نحوه مصرف و مضرات استفاده از آن آشنا شوید.
خواص گلرنگ در یک نکاه
| گلرنگ (Safflower) | |
| طبیعت گیاه |
|
| طریقه مصرف |
|
| خواص درمانی |
|
| مضرات |
|
| تداخلات دارویی |
|
خواص گلرنگ (طبیعت و خواص درمانی)
طبیعت گیاه گلرنگ گرم و خشک است. خواص دارویی این گیاه به طور خلاصه عبارتند از:
- گیاه گلرنگ سرشار از ویتامین ای است و به دلیل خاصیت آنتی اکسیدان این ویتامین، استفاده از این گیاه در کاهش خطر سرطان و از بین بردن رادیکال‌های آزاد موثر است.
- گلرنگ سرشار از چری‌های اشباع نشده است و مصرف آن برای بیماران قلبی عروقی مفید می‌باشد. مصرف این گیاه در برطرف کردن تصلب شرایین مفید است و روغن تهیه شده از دانه‌های آن کلسترول خون را پایین می‌آورد و دارویی مفید برای رفع فلج‌های ناگهانی است که در اثر سکته ایجاد میشود.
- تنظیم قاعدگی و تسکین درد و ناراحتی‌های قبل از عادت ماهانه ازدیگر خواص گلرنگ است.
- گیاه گلرنگ خاصیت مسهلی دارد و مسکن است.
- در طب سنتی از این گیاه برای تقویت اعصاب استفاده میشود.
- گیاه گلرنگ به خروج بلغم از بدن کمک نموده و تعریق بدن را زیاد می‌کند.
- از خواص گلرنگ به صورت موضعی برای کاهش چین و چروک، اگزما، التهاب و قرمزی پوست استفاده میشود.
- ماساژ موها با گلرنگ و ماسک تهیه شده با گیاه و روغن آن باعث تقویت و شادابی موها میشود.
- گلرنگ به درمان ناباروری کمک می‌کند و مصرف آن علاوه بر تقویت بدن، نیروی جنسی و حجم اسپرم مردان را افزایش می‌دهد.
- از خواص گلرنگ در طب سنتی برای درمان بیماری یرقان و زردی کودکان استفاده میشود.
- گلرنگ خاصیت خلط‌آور دارد و در بهبود بیماری‌های ریوی مانند ذات‌الریه مفید است.
مقدار و نحوه مصرف گلرنگ
گل و میوه گیاه گلرنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. طرز استفاده و مقدار مصرف این گیاه به شرح زیر می‌باشد:
جوشانده: مقدار ۲۰ گرم گل و میوه این گیاه را در یک لیتر آبجوش ریخته و اجازه دهید به آرامی بجوشد تا حجم آن به یک سوم حجم اولیه برسد. سپس آن را صاف نموده و سه بار در روز مصرف کنید.
روغن گلرنگ: این روغن گیاهی را می‌توانید از فروشگاه‌های محصولات غذایی تهیه کنید.
گیاه شناسی گلرنگ
گلرنگ گیاهی از تیره کاسنی و یک ساله است. گل‌های این گیاه به شکل منفرد، لوله‌ای و به رنگ زرد مایل به قرمز است و می‌توان از این گل‌ها به جای زعفران برای رنگین نمودن برنج استفاده کرد. گلرنگ گیاهی است یکساله، ارتفاع آن در حدود ۶۵ سانتی‌متر، کمی خاردار و منظره کلی آن بخصوص گل‌هایش شباهت با خارخسک دارد. برگ‌های آن بدون دمبرگ پهن و موجدار با دندانه‌های منتهی به خارهای ظریف است. گلرنگ بومی آسیا و مناطق مدیترانه است و در حال حاضر در بیشتر نقاط دنیا کشت میشود. در ایران این گیاه در خراسان، تبریز، اصفهان، قزوین و شمال غرب کشور کاشته میشود.
مضرات گلرنگ (موراد احتیاطی و منع مصرف)
- مصرف گل و دانه گلرنگ در بارداری ممنوع است، زیرا این گیاه قاعده‌آور بوده و باعث سقط جنین میشود. لازم به توضیح است مصرف روغن گلرنگ این اثر را نداشته و مصرف آن در بارداری بلامانع است.
- گیاه گلرنگ لخته شده خون و توقف خونریزی را کند می‌کند، لذا افرادی که ناراحتی‌هایی نظیر زخم معده، هموروئید و… دارند، لازم است در مصرف این گیاه احتیاط کنند.
- لازم است مصرف گلرنگ دو هفته قبل از انجام هرگونه عمل جراحی متوقف شود، چراکه ممکن است باعث خونریزی بیش از حد بعد از جراحی شود.
- مصرف گلرنگ در برخی افراد ممکن است باعث ایجاد حساسیت شود.
- در پایان لازم به ذکر است، گیاه گلرنگ با برخی داروها نظیر داروهای رقیق کننده خون و داروهایی که لخته شدن خون را کم می‌کند مانند آسپرین و … تداخل دارویی دارد.
منبع: کتاب دائره المعارف گیاهان دارویی
