ستاره | سرویس سلامت – این سرطان در بیشتر مواقع با ایجاد توده سلولهای غیر سرطانی خوش خیم آغاز میگردد که به آن پولیپهای آدنوماتوز میگویند. در طول زمان برخی از این پولیپها میتوانند باعث ایجاد این سرطان شوند.
پولیپها معمولا کوچک هستند و علائمی بروز نمیدهند و اگر علائمی بروز دهند این علائم بسیار کم است. به همین دلیل پزشکان آزمایشهای غربالگری را به صورت منظم به همگان پیشنهاد میدهند تا به کمک شناسایی و از بین بردن پولیپها از تبدیل شدن آنها به سرطان جلوگیری نمایند.
علائم سرطان روده بزرگ
علائم و نشانههای سرطان روده بزرگ عبارتند از:
- تغییر در مدفوع از جمله اسهال، یبوست و یا تغییر در غلظت مدفوع شما که بیش از ۴ هفته به طول انجامد.
- خونریزی مقعدی و یا خون در مدفوع
- ناراحتیهای ممتد شکم مانند دلپیچه، گاز معده و یا دلدرد
- عدم دفع کامل مدفوع
- خستگی و یا ضعف
- کاهش ناگهانی وزن
بسیاری از کسانی که دچار این سرطان هستند در ابتدا شاهد علائم آن نخواهند بود. با این حال زمانی که علائم ظاهر شوند، شدت و نوع آنها بسته به سطح سرطان و جایی که در روده بزرگ سرطان اتفاق افتاده است متفاوت خواهد بود.
مراجعه به پزشک
در صورتی که شما هرگونه علائمی از سرطان روده بزرگ از جمله خونی بودن مدفوع و یا تغییرات ناگهانی در مدفوع مشاهده نمودید سریعا به پزشک خود مراجعه نمایید. پزشکتان زمان و نحوه آزمایش غربالگری روده بزرگ را برایتان توضیح خواهد داد. عموما این نوع سرطانها در سنین ۵۰ سالگی به بالا اتفاق میافتد، اما در صورتی که شما دارای فاکتورهای دیگری مانند سابقه خانوادگی باشید، باید زودتر اقدام به آزمایشات غربالگری نمایید.
عوامل ایجاد بیماری سرطان روده بزرگ
در بیشتر مواقع عوامل ایجاد سرطان روده بزرگ مشخص نیست. پزشکان میدانند که این سرطان بیشتر زمانی اتفاق میافتد که تغییرات منفی در دی ان ای (DNA) ایجاد گردد.
سلولهای سالم بر اساس یک الگوی منظم رشد میکنند و تکثیر میشوند تا بدن شما عملکرد مطلوبی داشته باشد. با این حال زمانی که دی ان ای سلولها آسیب ببیند و سرطانی گردد، سلولها حتی در زمانی که نیازی به تقسیم شدن نداشته باشند همچنان به تقسیم شدن ادامه میدهند. انباشته شدن سلولهای حاصل از این تقسیمات یعنی سرطان.
به مرور سلولهای سرطانی رشد میکنند و به بافت اطراف خود حمله کرده و آنها را تخریب میکنند. همچنین این سلولهای سرطانی به قسمتهای دیگر بدن مهاجرت میکنند و آنها را نیز تخریب مینمایند.
جهش ارثی ژنها که احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهد
جهش ارثی ژنها که احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش میدهد، میتواند در بین افراد یک خانواده منتقل گردد اما با این حال چنین جهشهای ژنی با درصد کمی از سرطان روده بزرگ مرتبط هستند. جهش ارثی ژنها به تنهایی باعث ایجاد سرطان نمیشوند اما احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهند.
انواع معمول سندروم ارثی سرطان روده بزرگ عبارتند از:
- کولون غیر پولیپی ارثی (HNPCC): این بیماری که به نام سندروم لینچ نیز معروف است، احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ و دیگر سرطانها را افزایش میدهد. افرادی که مبتلا به کولون غیر پولیپی ارثی هستند میتوانند شاهد ابتلا به این سرطان قبل از ۵۰ سالگی باشند.
- پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP): پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی یک اختلال نادر است که باعث میشود هزاران پولیپ در قسمت روده و مخرجتان به وجود بیاید. احتمال ابتلای افرادی که مبتلا به انواع غیر قابل درمان این بیماری هستند به سرطان روده بزرگ قبل از ۴۰ سالگی، بیشتر از بقیه است.
چنین بیماریهای کمیاب ژنتیکی به وسیله آزمایش ژنتیک قابل شناسایی هستند. اگر شما نسبت به تاریخچه خانوادگی ابتلا به سرطان روده بزرگ آگاه بوده و نگرانید، با یک پزشک مشورت کنید تا پزشک بررسی کند که آیا سابقه خانوادگی شما احتمال ابتلا به این سرطان را در شما افزایش میدهد یا خیر.
فاکتورهای خطرناک
فاکتورهایی که ممکن است احتمال ابتلای شما به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد عبارتند از:
سن بالا
بیشتر افرادی که دارای سرطان روده بزرگ هستند بیش از ۵۰ سال سن دارند. فراموش نکنید که این سرطان ممکن است برای جوانان نیز اتفاق بیفتد، اما احتمال آن کمتر است.
نژادهای آفریقایی آمریکایی
افراد آفریقایی آمریکایی نسبت به نژادهای دیگر بیشتر شاهد ابتلا به این سرطان هستند.
سابقه شخصی در ابتلا به سرطان و یا پولیپ
اگر شما قبلا سرطان روده بزرگ و پولیپ آدنوماتوز را تجربه کرده باشید، خطر ابتلا به این سرطان در شما بیش از دیگران است.
روده التهابی
التهاب مزمن در روده بزرگ مانند کولیت زخمی و بیماری کرون احتمال ابتلای شما به این سرطان را افزایش میدهد.
سندرومهای ارثی که احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهد
سندرومهای ژنتیکی که توسط نسلهای مختلف خانواده شما منتقل میشوند، احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهند. این سندرومها همانگونه که اشاره شد پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی و کولون غیر پولیپی ارثی نام دارند.
سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ
اگر پدر و مادر، خواهر و برادر و یا کودکی داشته باشید که دارای این سرطان باشد شما نیز احتمال ابتلا به آن را خواهید داشت. در صورتی که بیش از یک نفر از اعضای خانواده شما مبتلا به این سرطان باشند احتمال ابتلای شما به آن بیشتر نیز خواهد شد.
رژیم غذایی با فیبر کم و چربی زیاد
سرطان روده بزرگ با رژیمهای غذایی که فیبر کم و چربی و کالری زیاد دارند در ارتباط است. تحقیقات در این زمینه نتایج متفاوتی را در پی داشته است. برخی مطالعات حاکی از افزایش احتمال ابتلا به این سرطان در صورت مصرف بیش از حد گوشت قرمز است.
سبک زندگی بدون تحرک
اگر شما فردی غیر فعال باشید احتمال ابتلایتان به سرطان روده بزرگ بیشتر است. داشتن فعالیت فیزیکی منظم احتمال ابتلای شما به این سرطان را کاهش میدهد.
دیابت
افرادی که از دیابت و مقاومت انسولین رنج میبرند احتمال بیشتری دارد که به سرطان روده بزرگ مبتلا شوند.
چاقی
افرادی که چاق هستند احتمال ابتلایشان به سرطان روده و بزرگ و مرگ در اثر این بیماری نسبت به کسانی که وزن متعادلی دارند بیشتر است.
سیگار
افرادی که سیگار میکشند نیز در خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.
الکل
استفاده از الکل نیز احتمال ابتلا به این سرطان را در افراد افزایش میدهد.
رادیوتراپی
درمان رادیوتراپی که شکم را هدف قرار میدهد احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهد.
پیشگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ
آزمایش غربالگری
افراد عادی باید از سن ۵۰ سالگی آزمایش غربالگری را در ذهن داشته باشند، اما کسانی که احتمال ابتلا به این سرطان را بیش از بقیه دارا هستند باید سریعتر آزمایش غربالگری را شروع کنند.
ایجاد تغییر در سبک زندگی
شما میتوانید با ایجاد تغییرات زیر در سبک زندگی روزانه خود احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهید:
- تنوعی از میوهجات، سبزیجات و حبوبات را مصرف نمایید: میوهجات، سبزیجات و حبوباتی که دارای ویتامین، مواد معدنی، فیبر و آنتی اکسیدان هستند را مصرف کنید چرا که این مواد در جلوگیری از ابتلا به سرطان نقش مهمی را ایفا میکنند. انواع مختلفی از میوهجات و سبزیجات را انتخاب کنید تا بتوانید طیف مناسبی از مواد غذایی و ویتامینها را به بدنتان برسانید.
- از کشیدن سیگار پرهیز کنید: با پزشکتان درباره راههای ترک سیگار که برایتان مناسب باشد صحبت نمایید. همچنین میتوانید بهترین راه ترک سیگار مناسب خودتان را پیدا کرده و سیگار را ترک نمایید.
-
بیشتر روزهای هفته ورزش کنید: سعی کنید بیشتر روزهای هفته حداقل نیم ساعت ورزش داشته باشید. اگر تا امروز شما فردی غیر فعال بودهاید، آرام آرام شروع کنید و زمان ورزش را به ۳۰ دقیقه برسانید. همچنین پیشنهاد میشود در انتخاب نوع ورزش با یک متخصص صحبت کنید.
- به وزن خود توجه داشته باشید: اگر وزن متعادلی دارید، سعی کنید تا وزن کنونیتان را به کمک ورزش و رژیم غذایی مناسب حفظ نمایید. در صورتی که احساس میکنید باید وزنتان را کاهش دهید با یک متخصص درباره راههای مناسب برای کاهش وزن صحبت کنید. به کمک افزایش میزان ورزش خود و نیز کاهش میزان کالری دریافتیتان میتوانید وزنتان را به حد تعادل برسانید.
پیشگیری از سرطان روده بزرگ برای افرادی که احتمال ابتلایشان به این سرطان زیاد است
داروهایی وجود دارند که میتوانند احتمال ایجاد پولیپهای پیش از سرطان و سرطان روده بزرگ را کاهش دهند. با این حال چنین داروهایی برای کسانی که احتمال ابتلا به این سرطان برایشان در سطح عادی است پیشنهاد نمیشود و تنها برای کسانی تجویز میشود که احتمال ابتلا به سرطانشان بالاست.
به عنوان مثال برخی شواهد نشان میدهد استفاده منظم از داروی آسپیرین و داروهای مشابه میتواند احتمال ایجاد پولیپ و نیز سرطان روده بزرگ را کاهش دهد اما با این حال هنوز دوز مناسب و نیز مدت زمان مناسب برای استفاده این دارو مبهم است. استفاده روزانه از آسپرین خطراتی از جمله خونریزی و زخم معده و روده را به همراه دارد و بنابراین پزشکان عموما از آن به عنوان یک روش پیشگیری یاد نمیکنند مگر آن که احتمال ابتلای شما به این سرطان بالا باشد.
آیا شما تجربه ای از خودتان و یا دیگران در زمینه سرطان روده بزرگ و بهترین راه درمان آن دارید؟ تجربیات خود را با مخاطبان ستاره درمیان بگذارید.
برگرفته از: mayoclinic