ستاره | سرویس سلامت – همه ما با شنیدن نام سرطان به یاد شیمی درمانی و درمانهای خاصی که برای آن وجود دارد میافتیم. این بیماری آنقدرها هم که تصور میکنید خطرناک نیست چرا که امروزه با استفاده از علم پزشکی داروهای بسیار زیادی برای درمان انواع سرطانها روانه قفسه داروخانهها شدهاند. در ادامه قصد داریم یکی از این داروها را تحت عنوان بلئومایسین سولفات مورد بررسی قرار دهیم.
آشنایی با روشهای درمان سرطان
کلیه درمانهایی که برای انواع سرطانها وجود دارد به پنج دسته اصلی تقسیم میشوند که هدف همه آنها نابود کردن سلولهای سرطانی است. از مهمترین درمانها در این زمینه همان شیمی درمانی است که پزشکان با توجه به نوع سرطانی که فرد دارد ممکن است به تنهایی یا با سایر روشهای درمانی و به صورت ترکیبی از آن استفاده کنند. جراحی یکی دیگر از روشهای درمان سرطان است و برای برداشتن تومورهای سرطانی کاربرد دارد. لازم به ذکر است که میزان موفقیت در این نوع روش درمانی بستگی به میزان رشد و گسترش تومور دارد. هر چقدر در مراحل ابتدایی تشکیل تومور این جراحی انجام شود درصد موفقیت امیز بودن روش بالاتر است.
پرتو درمانی روشی است که در آن از ذراتی با امواج پر قدرت نظیر اشعههای X یا اشعههای گاما بهره میگیرند. این امواج با اثر تخریبکنندهای که روی تومور دارند میتوانند از رشد سلولهای سرطانی و پیشرفت آن جلوگیری کنند. این روش میتواند سلولهای سرطانی میکروسکوپی را که در اطراف بافتها تجمع میکنند، از بین ببرد. اشعه حاصل از پرتو درمانی روی سلولهای سالم هم تاثیر میگذارد که این سلولها پس از مدتی دوباره میتوانند خود را ترمیم کنند.
هورمون درمانی نام یکی دیگر از روشهای درمان سرطان است. این روش روی سرطانهایی تاثیرگذار است که رشدشان بستگی به هورمونهای جنسی داشته باشد. سرطان سینه و پروستات نمونهای از آنها هستند. و در نهایت ایمنی درمانی هم شیوهای است که از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلولهای سرطانی استفاده میکند.
بلئومایسین سولفات چیست؟
بلئومایسین سولفات (Bleomycin Sulfate) از داروهای شیمی درمانی است که برای درمان سرطان تجویز میشود و موجب کاهش یا توقف در رشد سلولهای سرطانی در بدن میشود. این دارو را میتوان داخل حفره یا تومور تزریق کرد. موارد مصرف این دارو عبارتند از: سرطان بیضه، سرطان دهانه رحم، سرطان سر و گردن، سرطان آلت تناسلی مردانه، سرطان واژن، لنفوم هوجکین و غیر هوجکینی و درمان افیوژن ریوی.
نامهای تجاری، موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی
نامهای تجاری |
Blenoxane , Bleo 15k |
موارد مصرف |
درمان سرطان |
عوارض | ایجاد سوختگی و زخم در محل تزریق، ریزش مو، تب و لرز، تغییر رنگ پوست، آکنه، تیره و ضخیم شدن پوست، حساسیت پوست سر و ناخنها، بیاشتهایی، تهوع، اسهال، گیجی، تب و لرز |
تداخل دارویی | سیس پلاتین، وینکریستین، دیگوكسین، فنی توئین، ازتیمایب، دوسه تاکسل، دوکسوروبیسین، سیمواستاتین، متفورمین، متیل پردنیزلون، سولفامتوکسازول، آپریپیتانت، اتوپوزاید، دوکوسات، پالونوسترون، پگفیلگراستم و استامینوفن |
مقدار و نحوه مصرف داروی بلئومایسین
نکاتی که در رابطه با مصرف این دارو باید بدانید
۱. مقدار مصرف داروی بلئومایسین در طول عمر نباید از ۴۰۰ واحد شود.
۲. پودر خشک این دارو باید در یخچال نگهداری شود. همچنین محلول رقیق شده آن را به مدت ۲۴ ساعت در دمای اتاق و به مدت ۴۸ ساعت در یخچال میتوان نگهداری کرد.
۳. ممکن است طی مصرف این دارو ریزش مو داشته باشید که بعد از قطع مصرف آن مجددا موها رشد خواهند کرد.
۴. مصرف داروی بلئومایسین برای مادرانی که در دوران شیردهی به سر میبردند توصیه نمیشود.
۵. از آنجاییکه مصرف بلئومایسین میتواند به جین آسیب وارد کند توصیه میشود طی درمان با این دارو از روشهای مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده کنید.
۶. این دارو معمولاٌ یک یا دو بار در هفته تزریق میشود.
توصیهها و اقدامات پرستاری
- برای بررسی خطر بروز حساسیت دارویی باید مقداری از دارو (یک واحد) بر روی بیمار قبل از دریافت کامل دارو تست شود. این مقدار از داروی تست شده را میتوان جزئی از مقدار مصرف تعیین شده محسوب كرد.
- میتوان از داروهای استروئیدی، استامینوفن و دیفن هیدرامین برای پیشگیری از بروز تب و لرز استفاده کرد.
- برای تزریق داخل رگ دارو را باید با حداقل ۵ میلی لیتر حلال رقیق كرد و طی حداقل ۱۰
دقیقه به صورت وریدی تزریق كرد. - مقدار مصرف این دارو در بیماران مبتلا به نارسایی كلیوی یا ریوی باید كاهش یابد.
- خطر بروز مسمومیت ریوی در افراد سالمند وجود دارد. بنابرین استفاده از این دارو برای این افراد بااحتیاط باید صورت گیرد.
- محلول بلئومایسین استریل را میتوان توسط محلول دكستروز و یا كلرورسدیم رقیق نمود.
- طی درمان با این دارو فرد باید تحت کنترل باشد.
- مصرف این دارو در افراد با نارسایی کلیوی و کبدی با احتیاط باید باشد.
امیدواریم از این مطلب استفاده کافی را برده باشید. خواهشمندیم درصورتیکه تجربه مصرف این دارو را داشته و دیدگاهی در اینباره دارید با دیگر خوانندگان مجله “ستاره” در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.