علت بدغذایی کودک و راهکارهای رفع آن

ستاره | سرویس مادر و کودک – تمایل کودکان به خوردن غذا در طی رشد آنان تغییر می‌کند. ممکن است کودکی که در سال اول تولد اشتهای خوبی داشته در دو سالگی بد غذا شده و اشتهای خود را از دست بدهد و این موضوع موجب نگرانی والدین شود. اما تحقیقات متخصصین کودک نشان داده است که مواد مغذی مورد نیاز بدن کودکان از یک رژیم غذایی متعادل هم تامین می‌شود و کاهش اشتهای آنان در سال دوم تنها به علت کند شدن روند رشد کودک است. والدین برای داشتن برخورد مناسب با بدغذایی کودکشان لازم است در مورد مراحل رشد کودک آگاهی بیشتری کسب کنند. در ادامه در مورد علل بدغذایی و راهکارهای رفع آن بیشتر بخوانید.

دلایل بدغذایی کودکان چیست؟

• بی توجهی والدین به رفتار‌های تکاملی کودکان و محدودیت فرصت والدین به خصوص مادران شاغل، می‌تواند در مشکلات تغذیه و کاهش اشتهای کودک موثر باشد و موجب بدغذایی کودک شود.
• کودکان به دلیل رفتار‌های تکاملی از خود استقلال نشان می‌دهند و می‌خواهند که خودشان غذا بخورند و از انگشتان خود برای برداشتن غذا استفاده نمایند. آنان ترجیح می‌دهند از غذا‌هایی استفاده کنند که مستقیماً آن را به دست بگیرند و یا خودشان آن را از بشقابشان بردارند. بنابراین بسیاری از اوقات تمایل به خوردن بعضی از غذا‌ها به دلیل بازیگوشی و حس استقلال طلبی آنان است نه اینکه واقعا به آن غذای خاص علاقه داشته و یا نسبت به بعضی غذا‌های دیگر بی علاقه باشند. بنابراین پدر و مادر باید سعی کنند علت این گونه رفتار‌های کودکان را شناسایی کنند تا با بی اشتهایی و بدغذایی کودک نیز مواجه نشوند.
• از غذا به عنوان ابزاری برای تنبیه کودک استفاده می‌کنند. مثلاً مادر او را مجبور می‌کند غذایی را که دوست ندارد بخورد، کودک نیز این عمل را می‌آموزد و لجبازی کودک نمایان می‌شود. کودک لجبازی خود را از طریق غذا نخوردن نشان می‌دهد.
• به ساعات غذا خوردن اهمیت داده نمی‌شود. رعایت دقیق ساعت غذا خوردن و داشتن برنامه غذایی، به کودک اهمیت خوردن غذا را نشان می‌دهد.

• سخت گیری بیش از حد در آداب غذا خوردن می‌تواند باعث شود در ذهن کودک غذا خوردن امری با اجبار و خسته کننده به نظر برسد. تا حدودی طبیعی است غذا از قاشق کودک بریزد یا تمایل داشته باشد از غذایی بیشتر و از غذایی دیگر کمتر بخورد، بنابراین نباید حتما اصرار داشت هر آنچه و به هرگونه که والدین می‌پسندند کودک نیز به همان طریق عمل کند.  
• زمان غذا خوردن همراه با کشمکش والدین با یکدیگر و به دور از آرامش انجام می‌شود. در این هنگام نمی‌توان انتظار داشت کودک به حضور در این موقعیت تمایلی نشان دهد؛ زیرا وقت غذا خوردن، برای او همیشه تداعی کننده مشاجرات والدین خواهد بود.
• برخی مادران بیش از حد نگران غذا خوردن کودک هستند و با قاشق و ظرف غذا به دنبال کودک راه می‌افتند؛ در حالی که اصرار بیش از حد به غذا خوردن، اشتیاق کودک را از میان می‌برد و موجب بدغذایی کودک می شود و باعث می‌شود کودک از غذا به عنوان شیوه‌ای برای جلب توجه استفاده کند. (چگونه توجه طلبی کودک را کنترل کنیم؟)

چگونه اشتهای کودکمان را افزایش دهیم؟

• کودک باید در زمان خوردن غذا در وضعیت راحتی قرار گیرد و غذا نزدیک او باشد تا بتواند به راحتی بدون این که تحت فشار قرار گیرد، غذا بخورد. این کار موجب می‌شود ریخت و پاش کودک کمتر شود.
• بشقاب و لوازم غذا خوردن باید از جنس نشکن باشد. در صورت شکستن ظرف ممکن است کودک احساس ناامیدی کند و یا والدین عصبانی شوند.
• قاشق نباید زیاد گود باشد و لیوان نیز باید به اندازه‌ای باشد که کودک به راحتی آن را در دست بگیرد.
• خوردن سوپ برای کودک سخت است، ولی اگر کمی غلیظ باشد کودک می‌تواند آن را با قاشق بخورد.
• بهتر است غذای کودک گرم باشد. البته نباید خیلی داغ و یا سرد باشد.

• رنگ مواد غذایی می‌تواند در اشتهای کودک و علاقه‌ی او به غذا تاثیر بگذارد. خوردن غذا‌هایی با رنگ‌های سبز، نارنجی و زرد برای آن‌ها جالب است. برای این کار می‌توان از سبزیجات برگ سبز، هویج و… استفاده کرد.
• باید بی علاقگی کودک را نسبت به یک ماده‌ی غذایی پذیرفت و یک ماده‌ی خوراکی دیگر را جایگزین کرد.
  غذا خوردن در یک ساعت معین می‌تواند سبب تحریک اشتهای کودک شود.
• خستگی کودک مهم‌ترین عامل از بین بردن اشتهای اوست. بهتر است بعد از استراحت به کودک غذا داده شود.
• کودک در یک محیط آرام بهتر غذا می‌خورد. مشاجره، بلند کردن صدای رادیو و تلویزیون، وهمچنین رفت و آمد زیاد حواس کودک را پرت می‌کند و تمایل او به غذا خوردن کم می‌شود.
• از دادن غذا‌های یکنواخت و تکراری به کودک جلوگیری کنید. حتی تکرار غذای مورد علاقه کودک هم باعث بی اشتهایی و بدغذایی کودک می‌شود.
• کودک دوست دارد با غذا بازی کرده و ریخت و پاش کند، بنابراین نباید انتظار داشت کودک آداب غذا خوردن را رعایت کند پس والدین در این باره سخت گیری نکنند.

• در صورتی که کودک مایل است با دست غذا بخورد، نباید جلویش را بگیرید. به طور مثال نباید به خیال خود، برای تقویت احساس استقلال، یک قاشق به دست کودک داده و با قاشق دیگر به او غذا بخورانید.
• اشتهای کودک مانند خلق و خوی او متغیر است. بهتر است روزی که کودک اشتهای کمتری دارد و غذای کمی می‌خورد، اصرار نکنید که حتماً غذای بشقابش را تمام کند.
• اگر فرزندتان به طور ناگهانی علاقه‌اش را به غذایی از دست می‌دهد و از خوردن آن امتناع می‌کند توجهی به موضوع نشان ندهید. اجازه دهید آنچه را که دوست دارد بخورد و آنچه را نمی‌خواهد میل نکند. بنابراین حساسیت نشان ندهید و چند روز بعد دوباره آن غذا را تهیه کنید. به احتمال زیاد او این بار غذا را می‌خورد، چون می‌داند که عدم علاقه او به غذا توجه کسی را جلب نکرده است. کودکان نوپا در مورد علاقه‌هایشان ثبات ندارند و اگر رفتار شما درست نباشد، رفتار او تثبیت خواهد شد.