نویسنده: محمد علی ارشدی
بروزرسانی: 22 مرداد 1401
ستاره | سرویس سلامت – فشار خون معیار سنجش میزان فشار در رگ‌های خونی و بزرگی است که از قلب به سمت دیگر قسمت‌های بدن حرکت می‌کنند. در بارداری فشار خون می‌تواند در رحم و جفت یعنی جایی که کودک در آن رشد می‌کند دیده شود. یک جنین همه غذاها و اکسیژن مورد نیازش را از مادر می‌گیرد. این بدین معناست که قلب مادر باید بیشتر از قبل کار کند تا بتواند خون را به جفت و سپس به کودک برساند. اگر فشار خون خانم‌ها در طول بارداری بیش از حد بالا باشد ممکن است نشان دهنده این باشد که رگ‌های خونی در جفت به طور طبیعی رشد نکرده است. این موضوع هم برای مادر و هم برای کودک خطرناک است و می‌تواند نشان دهنده مشکل بزرگتر و پیچیده‌تری به نام پره اکلامپسی باشد.
فشار خون چگونه اندازه گیری می‌شود؟
فشار خون توسط دو عدد نمایش داده می‌شود:
عدد بالا یعنی سیستولیک: نشان دهنده بیشترین فشار موجود در رگ‌های خونی در زمان پمپاژ خون توسط قلب است.
عدد پایین دیاستولیک: پایین‌ترین فشار خون را در زمانی نشان می‌دهد که قلب بین دو ضربان استراحت می‌کند.
فشار خون عموما با فرمت عدد سیستولیک بالای عدد دیاستولیک نوشته می‌شود مثل ۷۰۱۱۰. فشار خون بالا در صورتی تشخیص داده می‌شود که عدد بالا بیشتر از ۱۴۰ و عدد پایین بیشتر از ۹۰ است که به صورت ۹۰۱۴۰ نوشته می‌شود.
انواع فشار خون در بارداری
- فشار خون بالایی که خانم‌ها پیش از بارداری و در ۲۰ هفته اول دارند؛ به آن فشار خون پیش از بارداری یا فشار خون مزمن می‌گویند. فشار خون ۲۰ هفته اول حاصل بارداری نیست چرا که جفت هنوز کامل رشد نکرده است.
- فشار خون بالایی که خانم‌ها بعد از ۲۰ هفته بارداری تجربه می‌کنند که به آن فشار خون بارداری می‌گویند. برخی از خانم‌ها فقط فشار خون را تجربه می‌کنند و مشکل دیگری ندارند، اما برخی دیگر مبتلا به شرایطی به نام پرهاکلامپسی می‌شوند که در آن دیگر اندام‌های بدن نیز تحت تأثیر این فشار خون بالا قرار می‌گیرند.
البته به خاطر داشته باشید که فشار خون قبل از بارداری نیز می‌تواند باعث ایجاد پرهاکلامپسی شود و کسانی که به طور طبیعی فشار خون بالایی دارند باید تحت مراقبت باشند.
چگونه فشار خون بارداری تشخیص داده می‌شود؟
فشار خون بالا معمولا باعث ایجاد علائم خاصی نمی‌شود مگر آنکه فشار خون شما بسیار بالا باشد. از این رو، زمان‌هایی که پزشک خود را پیش از زایمان ملاقات می‌کنید فشار خونتان بررسی می‌شود.
در هر ملاقات پیش از زایمان، مامای شما فشار خونتان را چک می‌کند و اوره‌ی شما را برای تعیین میزان پروتئین آزمایش می‌کند. افزایش غیر عادی در هر کدام از این مولفه‌ها می‌تواند نشان دهنده پرهاکلامپسی باشد. افزایش ناگهانی در فشار خون عمولا نشانه اصلی این مشکل است.
در صورتی که این علائم را در خودتان مشاهده می‌کنید با مامای خود فورا تماس بگیرید. علائم مشکل پرهاکلامپسی به این صورت است:
- سردرد شدید، ممتد و وحشتناک
- تغییراتی در دید مانند دیدن نقطه‌ها، فلش زدن چراغ، اجسام شناور، دید تار و …
- درد در قسمت بالایی شکم و شانه
- تورم ناگهانی صورت، دست‌ها و چشم‌ها (البته باید بدانید برخی تورم‌ها روی پا و زانو در طول بارداری طبیعیست)
- افزایش ناگهانی وزن به طوری که در یک هفته بیش از یک کیلو و در ماه بیش از ۳ کیلو باشد.
- استفراغ در طول بارداری (منظور استفراغ در اوایل دوران بارداری نیست)
- تنفس سخت
چه زمانی فشار خون بالا در بارداری یک مشکل محسوب می‌شود؟
اگر فشار خون شما به صورت ملایم بماند و رشد آن آرام باشد و شما دچار پرهاکلامپسی نباشید، ریسک مشکلات بارداری برای شما پایین است اما با این حال مهم است که فشار خون و اوره‌ی شما به طور منظم در طول بارداری بررسی و چک شود.
پرهاکلامپسی عموما بعد از زایمان از بین می‌رود. البته این از بین رفتن فوری نیست و مادر ممکن است برای دو تا سه روز بعد از زایمان بدتر شود و سپس به سمت بهبودی پیش برود.
چگونه فشار خون در دوران بارداری درمان می‌شود؟
نوع درمان بسته به دو مولفه است:
- اول این که چقدر فشار خون شما نامتعادل است
- دوم این که آیا شما دچار پرهاکلامپسی شده اید یا خیر
اگر شما دارای فشار خون باشید اما پرهاکلامپسی نداشته باشید، عموما فشار خونتان می‌تواند کنترل شود و شما به طور طبیعی دوران بارداری خودتان را سپری کنید.
اگر پرهاکلامپسی در شما وجود داشته باشد شما باید تحت نظارت دقیق‌تر قرار بگیرید و شاید مجبور باشید زودتر از موعد مقرر زایمان کنید. درمان و مراقبت با این هدف انجام می‌شود که مادر و کودک در زمان رشد جنین سالم بوده و جنین تا حد ممکن رشد کند. اگر مجبور شدید زودتر کودکتان را به دنیا بیاورید نگران نباشید چرا که راه‌حل‌های درمانی وجود دارد که بتوان مشکلات مرتبط با آن را درمان نمود.
برای مراقبت از خودتان چه می‌توانید بکنید؟
برای این که بتوانید به کنترل فشار خونتان کمک کنید و بارداری سالمی داشته باشید:
- همه چک‌آپ های قبل از زایمان را شرکت کنید تا پزشک و یا مامای شما بتواند فشار خون و پروتئین اوره‌ی شما را چک نماید.
- به علائم و نشانه‌های فشار خون آگاه باشید و به محض دیدن این علائم با پزشک یا مامای خود تماس بگیرید.
- سیگار نکشید. این یکی از بهترین مواردی است که شما می‌توانید برای کاهش فشار خونتان از آن کمک بگیرید و کودکتان را سالم نگه دارید. اگر نیاز به کمک برای ترک سیگار دارید با پزشک خود مشورت کنید.
- کمی وزنتان را به صورت صحیح افزایش دهید. تنظیم برنامه این افزایش وزن توسط پزشک و یا مامای شما انجام می‌گیرد.
- ورزش‌های ملایم را در طول بارداری فراموش نکنید. راه رفتن و شنا کردن حتی چندبار در طول هفته می‌تواند به کاهش فشار خون شما کمک کند و برای شما و کودکتان خوب است.
- سعی کنید میزان اضطرابتان را کاهش دهید. شاید این کار سخت به نظر برسد به خصوص اگر شما مشغول به کار نیز باشید. به نظر می‌رسد یا باید کودک به دنیا آورید یا باید برنامه‌های عجیب و غریب داشته باشید! سعی کنید زمانی را برای استراحتتان قرار دهید.
تجربه شما از فشار خون بارداری چیست؟ تجربیات و دیدگاه‌های خود را با مخاطبان ستاره درمیان بگذارید.
برگرفته از: healthnavigator
