علت اسهال نوزادان می‌تواند عفونت‌های ویروسی، باکتریایی، انگل‌ها، عفونت گوش، مصرف آنتی بیوتیک‌ها، مصرف آب بیش از حد، آلرژی و حساسیت غذایی و یا حتی مسمومیت غذایی باشد. در این مقاله همه‌ی موراد علت اسهال نوزادان بیان شده است.
ستاره | سرویس مادر و کودک – ممکن است یک نوزاد در طول سال اول زندگی‌اش چندین بار دچار اسهال شود. خوشبختانه بسیاری از این اسهال‌ها خود به خود درمان می‌شوند، اما بعضی از انواع این بیماری می‌تواند برای برخی از نوزادان به خصوص نوزادانی که از نظر تغذیه و دریافت مایعات و املاح مورد نیاز مشکل دارند، کشنده باشد.
به چه نوع مدفوعی اسهال گفته می‌شود؟
اسهال، مدفوع شل و آبکی و شکل نگرفته‌ای است که بیش از ۳ بار در روز دفع می‌شود و حجم آن هم میزان مشخصی دارد. اما در مورد نوزادان تشخیص این بیماری کمی مشکل است، چون اغلب، مدفوع نوزادان خصوصیات فوق را دارد و حتی بو و رنگ مدفوع نوزاد هم ممکن است با مدفوع‌های دیگر فرق کند. به همین دلیل برای تشخیص اسهال نوزدان والدین باید به دقت بررسی کنند که آیا عادت کار کردن شکم نوزاد تغییر کرده است یا خیر؟
علت اسهال نوزاد؛ چه عواملی باعث اسهال نوزاد می‌شود؟
عوامل زیادی سبب اسهال نوزادان می‌شود. علت اسهال نوزاد ممکن است عفونت ویروسی یا باکتری بوده یا به دلیل وجود انگل، مصرف یک دوره آنتی بیوتیک و یا علل دیگر ایجاد شده باشد.
عفونت ویروسی
هر گونه ویروس مانند روتویروس، آدنوویروس، کالیکویروس، آسترو ویروس و آنفلوانزا می‌تواند علت اسهال نوزادان باشد و سبب استفراغ، درد شکم، تب نوزاد، لرز و درد در نوزاد شود.
عفونت باکتریایی
باکتری‌هایی مانند سالمونلا، شیگلا، استافیلوکوک، کمپیلوباکتر یا ایکولای نیز ممکن است از عوامل اسهال باشند. اگر کودک شما دارای یک عفونت باکتریایی باشد، ممکن است اسهال نوزاد شدید و همراه با گرفتگی عضلانی، وجود خون در مدفوع و تب مشاهده شود. (در این حالت کودک استفراغ می‌کند یا نمی‌کند)
بعضی از عفونت‌های باکتریایی به صورت خود به خود ظاهر می‌شوند، اما برخی از آن‌ها مانند باکتری ایکولای که می‌توانند در فست فود‌ها و سایر منابع غذایی پیدا شوند، بسیار جدی هستند. بنابراین اگر نوزاد شما این علائم را داشته باشد، او را به نزد دکتر ببرید. پزشک او را مورد بررسی قرار می‌دهد و احتمالاً برای ارزیابی باکتری، یک آزمایش مدفوع از کودک گرفته می‌شود.
عفونت گوش
در بعضی موارد، عفونت گوش نوزادان (که ممکن است ویروسی یا باکتریایی باشد) می‌تواند علت اسهال نوزاد باشد. اگر کودک شما مبتلا به عفونت گوش شود، گریه زاری و نا آرامی می‌کند و گاهی گوش خود را می‌کشد. همچنین عفونت گوش باعث استفراغ و کاهش اشتها و همچنین حساسیت او نسبت به سرما می‌شود.
انگل‌ها
عفونت‌های انگلی می‌تواند علت اسهال نوزاد باشد. به عنوان مثال، جیاردیازیس توسط یک انگل میکروسکوپی ایجاد می‌شود که در روده زندگی می‌کند. علائم این بیماری شامل گاز شکم، نفخ، اسهال، و مدفوع چرب می‌باشد.
این نوع عفونت‌ها به راحتی در شرایط گروهی گسترش می‌یابند و درمان این عفونت نیاز به استفاده از دارو‌های خاص دارد؛ بنابراین بهتر است نوزاد را نزد پزشک ببرید.
آنتی بیوتیک ها
مصرف آنتی بیوتیک‌ها هم می‌تواند علت اسهال نوزادان باشد. اگر کودک شما در طی یا پس از دوره‌ای از مصرف آنتی بیوتیک‌ها اسهال بگیرد، ممکن است مربوط به دارو باشد که با باکتری‌های روده باعث ایجاد مشکل می‌شود و نوزاد مبتلا به اسهال می‌گردد. با پزشک خود درباره گزینه‌ها و راه حل‌های پزشکی صحبت کنید، اما قبل از اینکه دکتر راهنمایی‌های لازم را به شما کند، دارو‌های تجویزی به کودک خود را متوقف نکنید.
آب بیش از حد
آب زیاد (به ویژه آب میوه حاوی سوربیتول و سطوح بالای فروکتوز) یا نوشیدنی‌های شیرین فراوان می‌تواند باعث ناراحتی شکم نوزاد شود و در پی آن موجب اسهال نوزاد شود. کاهش آب یا آبمیوه این مشکل را برطرف می‌کند.
آکادمی آمریکایی اطفال (AAP) توصیه می‌کند که قبل از سن یک سالگی، آب شیرین به کودک خود ندهید.
فرمول نامناسبی از آب یا آبمیوه باعث اسهال می‌شود، بنابراین مطمئن شوید که شما مقدار مناسبی آب را در برنامه غذایی کودک خود جای می‌دهید.
آلرژی غذایی
اگر کودک شما دچار تنفس یا تورم چهره یا لب شود، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید. آلرژی غذایی (که در آن سیستم ایمنی بدن به پروتئین‌های غذایی واکنش می‌دهد) می‌تواند بلافاصله یا در عرض چند ساعت باعث واکنش‌های خفیف یا شدید شود. علائم آلرژی غذایی می تواند علت اسهال نوزاد باشد و ممکن است اسهال، گاز، درد شکم و خون در مدفوع را ایجاد کند. در موارد شدیدتر، آلرژی همچنین می‌تواند باعث ایجاد مشکلات پوستی نوزادان، تورم و مشکلات تنفسی شود.
پروتئین شیر شایع‌ترین مواد آلرژن غذایی است. (کودک شما نباید در کمتر از شش ماهگی شیر گاو یا غذا‌های ساخته شده با شیر گاو را بخورد. همچنین مواد لبنی جامد نیز می‌تواند باعث آلرژی در کودک شود. در بعضی موارد نیز خوردن محصولات لبنی توسط مادر، بر روی شیر مادر تاثیر گذاشته که باعث آلرژی در نوزاد می‌شود.)
از دیگر مواد غذایی که نوزاد به آن‌ها حساسیت نشان می‌دهد؛ تخم مرغ، بادام زمینی، سویا، گندم، آجیل و ماهی می‌باشد. اگر فکر می‌کنید کودک شما ممکن است آلرژی غذایی داشته باشد، با پزشک کودک خود صحبت کنید.
عدم تحمل غذایی
بر خلاف آلرژی غذایی، عدم تحمل غذایی (گاهی اوقات حساسیت غذایی نامیده می‌شود) یک واکنش غیر طبیعی است که بر روی سیستم ایمنی بدن تاثیر نمی گذارد. یک مثال از حساسیت غذایی، عدم تحمل لاکتوز است.
عدم تحمل لاکتوز در نوزادان بسیار غیرمعمول است، اما اگر کودک شما لاکتوز را تحمل نمی‌کند، بدان معناست که بدن او تولید لاکتاز کافی، آنزیم لازم برای هضم لاکتوز، در شیر گاو و سایر محصولات لبنی را ندارد. هنگامی که لاکتوز ناپایدار در روده باقی می‌ماند، می‌تواند علائمی مانند اسهال، گرفتگی شکم، نفخ و گاز ایجاد کند.
علائم معمولاً از نیم ساعت تا دو ساعت پس از مصرف محصولات شیر، شروع می‌شود. به هر حال، اگر کودک شما دارای اسهال شدید باشد، ممکن است علائم عدم تحمل لاکتوز به مدت یک هفته یا دو سال در او نمایان باشد.
مسمومیت و اسهال نوزاد
اگر کودک شما اسهال دارد و استفراغ می‌کند و فکر می‌کنید ممکن است بعضی از مواد غیر خوراکی مانند یک دارو، مواد شیمیایی یا گیاه را خورده است، سریعاً به بیمارستان مراجعه کنید. اگر او بیهوش است یا تنفسی تند دارد با اورژانس تماس بگیرید. علایم دیگر مسمومیت، خستگی و تشنج است.
نویسنده: مهسا زارعی
بروزرسانی: 30 شهریور 1401
