دمپختک، در واقع شکل ابتدایی چلو و پلو است؛ تفاوت آنها در این است که دمی بر خلاف چلو پلو آبکش نمیشود و به همین جهت لعاب نشاستهای آن بیشتر است. پلو را همیشه با خورش میخورند، ولی دمی به واسطه داشتن بنشن (حبوبات) به تنهایی غذایی کامل است. کته نیز نوعی برنج آبکش نشده است که به صورت ساده درست میشود و بیشتر در شمال مرسوم است، ولی دمی را بیشتر در تهران و شهرهای مرکزی درست میکنند.
دمپختک را با انواع حبوبات درست میکنند، مانند دمپختک باقلا، ماش، عدس، لوبیا و… و با گوشت، نیمرو، سبزی خوردن، سالاد شیرازی یا ترشی به عنوان نهار یا شام سرو می کنند.
در این مقاله با طرز تهیه چند نوع دمپختک خوشمزه که معمولا با نیمرو سرو میشود و از نظر ارزش غذایی بسیار کامل است، آشنا خواهید شد.
طرز تهیه دمپختک با نیمرو (روش اول)
مواد لازم برای تهیه دمپختک با نیمرو | |
برنج خیس خورده | ۳ پیمانه |
عدس | ۱ پیمانه |
روغن | به میزان لازم |
نمک | به میزان لازم |
دستور تهیه:
- عدس را با ۳ پیمانه آب و اندکی نمک به مدت ۳۰ دقیقه بپزید.
- پس از پختن عدس، آب اضافه آن را در قابلمه دمی بریزید و آنقدر آب اضافه کنید تا به ۶ پیمانه برسد.
- آب را به جوش آورید و برنج را به همراه عدس در آن بریزید.
- حرارت را بالا نگه دارید تا قابلمه، دوباره به جوش آید.
- پس از آنکه آب برنج تمام شد، ۴-۳ قاشق روغن در قابلمه بریزید و برنج را با کفگیر یک دور زیر و رو کنید.
- زیر قابلمه شعله پخش کن قرار داده و روی آن دمی بگذارید و حرارت را ملایم کنید.
- پس از ۴۰-۳۵ دقیقه دمپختک آماده است.
- این دمپختک را میتوانید با پیاز داغ و خرما تزیین کنید و با نیمرو نوش جان کنید.
طرز تهیه دمپختک با نیمرو (روش دوم)
مواد لازم برای تهیه دمپختک با نیمرو | |
برنج خیس خورده | ۳ پیمانه |
لوبیا چشم بلبلی | ۱.۵ پیمانه |
سبزی ساطوری شده (شوید، ترخون، تره؛ شوید دو برابر ترخون و تره) | ۳ پیمانه |
پودر دارچین | ۱ قاشق چایخوری |
زردچوبه | ۱ قاشق چایخوری |
پیاز ساطوری شده | ۱ عدد |
روغن | به میزان لازم |
نمک | به میزان لازم |
دستور تهیه:
- ۴-۳ قاشق روغن در قابلمه داغ کنید و پیاز را در آن تفت دهید تا بلوری شود.
- زردچوبه به پیاز اضافه کرده و یکی دو چرخ بدهید.
- ۳ پیمانه آب و کمی نمک اضافه کنید و شعله را بالا نگه دارید تا آب به جوش آید.
- لوبیا را به قابلمه اضافه کنید و فرصت دهید تا قابلمه به جوش آید.
- حرارت را کم کنید و اجازه دهید لوبیا به مدت ۴۰-۳۰ دقیقه بپزد.
- سبزی را در ۳-۲ قاشق روغن در یک ماهیتابه روی حرارت ملایم به مدت ۶-۵ دقیقه تفت دهید و سپس روی لوبیا بریزید و زیر و رو کنید.
- اجازه دهید ۴-۳ دقیقه ریزجوش بزند. در این هنگام آنقدر آب جوش به قابلمه اضافه کنید که مقدار آب به ۶ پیمانه برسد.
- برنج را در قابلمه بریزید و حرارت را بالا نگه دارید تا قابلمه به جوش آید.
- دارچین را اضافه کرده و با کفگیر یکی دو دور برنج را آهسته بگردانید.
- پس از آنکه آب برنج خورد رفت، برنج را با کفگیر یک دور زیر و رو کنید تا لوبیا و سبزی در آن یکسان پخش شود.
- سپس حرارت را ملایم کنید، زیر قابلمه شعله پخش کن و روی آن دمی قرار دهید.
- پس از ۴۰-۳۵ دقیقه دمپختک آماده است.
- هنگام کشیدن ۶-۵ قاشق روغن داغ یا کره آب کرده روی دمپختک بدهید.
- به این دمپختک میتوانید کمی زعفران دم کرده اضافه کنید و با نیمرو نوش جان کنید.
طرز تهیه دمپختک با نیمرو (روش سوم)
مواد لازم برای تهیه دمپختک با نیمرو | |
برنج خیس خورده | ۳ پیمانه |
ماش ریگ شور و خیس خورده | ۱ پیمانه |
روغن | به میزان لازم |
نمک | به میزان لازم |
دستور تهیه:
- ماش را با ۲ پیمانه آب و اندکی نمک به مدت ۳۰ دقیقه روی حرارت تیز قرار دهید تا آب بجوشد و پوست ماش بترکد. آنگاه ۲ پیمانه آب سرد در قابلمه بریزید تا پوست ماش از آن جدا شود و روی آب بیاید.
- پوست ماش را با کفگیر بگیرید و دور بریزید.
- آب اضافه ماش را در قابلمه دمی بریزید و آنقدر آب اضافه کنید تا به ۶ پیمانه برسد.
- آب را به جوش آورید و برنج را به همراه ماش در آن بریزید.
- حرارت را بالا نگه دارید تا قابلمه، دوباره به جوش آید.
- پس از آنکه آب برنج تمام شد، ۴-۳ قاشق روغن در قابلمه بریزید و برنج را با کفگیر یک دور، زیر و رو کنید.
- زیر قابلمه، شعله پخش کن قرار داده و روی آن دمی بگذارید و حرارت را ملایم کنید.
- پس از ۴۰-۳۵ دقیقه دمپختک آماده است.
- به این دمپختک میتوانید ۱ قاشق مرباخوری زیره اضافه کنید و با نیمرو نوش جان کنید.
طرز تهیه دمپختک با نیمرو (روش چهارم)
مواد لازم برای تهیه دمپختک با نیمرو | |
برنج خیس خورده | ۳ پیمانه |
باقلا زرد خیس خورده | ۱.۵ پیمانه |
بلغور گندم | ۳-۴ قاشق غذاخوری |
پیاز ساطوری شده | ۱ عدد |
زردچوبه | ۱ قاشق چایخوری |
روغن | به میزان لازم |
نمک | به میزان لازم |
دستور تهیه:
- روغن را در قابلمه روی حرارت ملایم داغ کنید و پیاز را در آن تفت دهید تا طلایی شود.
- زردچوبه را اضافه کرده و یک چرخ بدهید، سپس باقلا و بلغور را با ۶ پیمانه آب و کمی نمک روی پیاز بریزید.
- حرارت را بالا نگه دارید تا آب به جوش آید، سپس حرارت را کم کنید و در قابلمه را ببندید، حدود ۲۰ دقیقه فرصت دهید تا باقلا نیم پز شود.
- برنج را روی باقلا بریزید و حرارت را زیاد کنید تا قابلمه به جوش آید، سپس حرارت را کم کنید تا حدی که قابلمه از جوش نیفتد.
- پس از آنکه آب تقریبا همسطح برنج شد، برنج را با کفگیر یک دور زیر و رو کنید تا با باقلا و بلغور یکنواخت شود.
- برنج را کوت کنید، حرارت را ملایم کرده و در قابلمه را ببندید.
- پس از ۴۰-۳۵ دقیقه دمپختک آماده است، آن را در ظرف سرو کشیده و با نیمرو میل کنید.
گروه آشپزی ستاره