ستاره | سرویس سلامت – گاستریت یا ورم معده یکی از شایعترین بیماریهای مربوط به سیستم گوارش است که به دلایل مختلفی در افراد ایجاد میشود. این عارضه میتواند منجر به نفخ، دل درد و دلپیچه در فرد شود. در این مطلب میخواهیم به طور کامل به بررسی علائم، دلایل و درمان این بیماری بپردازیم؛ با ما همراه باشید.
ورم معده چیست و چه علتی دارد؟
منظور از بیماری گاستریت، ورم کردن و التهاب لایههای درونی شکم شماست که به آن ورم معده نیز میگویند. مصرف الکل و استفاده زیاد از مسکنها میتوانند عاملی برای ایجاد این مشکل باشند. این عارضه همچنین در نتیجه موارد زیر نیز ایجاد میشود:
- عفونت هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) – این باکتری نوعی باکتری بوده که در مخاط معده زندگی می کند. بدون درمان کردن، عفونت می تواند باعث زخم معده و در بعضی از افراد سرطان معده شود.
- کم خونی خطرناک Pernicious anemia – این نوع کم خونی زمانی رخ می دهد که معده قادر به جذب و هضم ویتامین ب ۱۲ در بدن نمی باشد.
- ریفلاکس صفراوی – بازگشت صفرا از کیسه صفرا به معده شما.
- عفونت – عفونت های ناشی از باکتری ها و ویروس ها.
- بیماری هایی مثل بیماری کرون و سارکوئیدوز
علائم ورم معده
با اینکه بسیاری از افراد نشانهای از این بیماری در خود احساس نمیکنند، اما از جمله علائم عمومی این بیماری، تهوع و یا ناراحتی همیشگی معده، استفراغ و احساس دلپیچه در شکم و موارد زیر است:
- باد و نفخ شکم
- درد شکم
- سوءهاضمه
- احساس سوزش در معده بین غذاها و یا شب ها
- استفراغ خون و یا مواد شبیه قهوه
علائم نوع مزمن آن نیز میتواند شامل موارد زیر باشد:
- کم خونی
- تنگی نفس
- ضربان قلب پایین
- سرگیجه
- درد قفسه سینه
- درد شدید معده
- استفراغ همراه با خون
- مدفوع خونی و بدبو
روش های تشخیص گاستریت یا ورم معده
برای تشخیص علائم و نشانهها و به طبع آن درمان، پزشک بعد از معاینات فیزیکی و گرفتن شرح حال بیمار و بیماریها و داروهای مصرفی، برای تشخیص بهتر و دقیقتر این مشکل ممکن است روشهای زیر را تجویز کند:
- آندوسکوپی: مطمئنترین و دقیقترین روش برای تشخیص و درمان گاستریت استفاده از آندوسکوپی است.
- تستهای H. pylori: پزشک شما ممکن است آزمایشهایی برای تعیین اینکه آیا باکتری H. پیلوری را بدهد (علت اصلی گاستریت باکتری به نام هیلکو باکتر پیلوری است). اینکه کدام نوع آزمایش را انجام میدهید بستگی به وضعیت شما دارد. H. pylori ممکن است در یک آزمایش خون، در آزمایش مدفوع یا با آزمایش تنفسی تشخیص داده شود.
- اشعه X از دستگاه گوارش فوقانی: اشعه ایکس تصاویری از مری، معده و روده کوچک را برای جستجوی ناهنجاریها را میدهد.
روشهای خانگی برای درمان ورم معده
بیشتر افرادی که از این مشکل گوارشی رنج میبرند، میتوانند آن را درمان و علائم بیماری را از بین ببرند. گاهی اوقات نیاز میشود که برای درمان این بیماری به یک پزشک مراجعه و یک برنامه درمانی دریافت کنید اما با این حال درمانهای خانگی نیز برای آن وجود دارند که می تواند به شما کمک کند. در این مقاله به راههایی اشاره خواهیم کرد که میتوان به کمک آنها این مشکل را در خانه درمان کرد.
برنامه غذایی ضد التهاب
التهاب معده زمانی اتفاق میافتد که سیستم گوارشی شما دچار مشکل شده و لایههای شکم شما ورم میکنند. غذاهایی هستند که شما میتوانید با انتخاب آنها التهاب و ورم شکمتان را کاهش دهید و البته در عین حال باید از غذاهایی که باعث تحریک شکم میشوند پرهیز کنید. این که غذاهای تحریک کننده کدامند بستگی به اشخاص دارد و خودتان باید تشخیص دهید چه غذاهایی در برنامه رژیمی شما باعث ورم و التهاب در شکم و معده شما میشود.
با این حال به طور کلی غذاهای فرآوری شده و غذاهایی با مواد نگهدارنده میتوانند سبب ایجاد این مشکل گردند. همچنین غذاهای اسیدی، لبنیات و غذاهایی با مقدار قند بالا میتوانند غشای مخاطی را ملتهب سازند. تحقیقات نشان میدهد استفاده از جوانه بروکلی و بلوبری تازه در برنامه غذایی میتواند به بدن شما کمک کند تا در مقابل التهابات مقاومت نماید.
عصاره سیر؛ مادهای مناسب برای درمان ورم معده
حداقل ۵۰ درصد از مردم دنیا در دستگاه گوارش خود هلیکوباکتر پیلوری را دارند. این باکتری عاملی برای ایجاد این عارضه است. زمانی که این بیماری حاصل هلیکوباکتر پیلوری باشد، عصاره سیر میتواند به شما کمک کند تا این باکتری را از بین ببرید. برای این کار شما باید سیر را له کرده و عصاره حاصل از آن را با یک قاشق چای خوری بنوشید. همچنین عصاره سیر را میتوانید به شکل آماده خریداری کرده و از آن استفاده کنید.
پروبیوتیکها غذاهایی برای دستگاه گوارش
پروبیوتیک میتواند گوارش شما را بهبود بخشد و تحرکات روده شما را منظم کند. استفاده از فرآوردههای پروبیوتیکی باعث ایجاد باکتریهای مثبت در دستگاه گوارش شما میشود که وظیفه آنها جلوگیری از گسترش هلیکوباکتر پیلوری و التیام روده شما است. همچنین میتوانید از غذاهای خمیرمانندی که دارای پروبیوتیک هستند مانند کیمچی، کامبوچا، کلم ترش، ماست و کفیر بهره ببرید.
اسانسهای طبیعی و التهاب معده
برخی از اسانسها تأثیر زیادی بر رشد هلیکوباکتر پیلوری دارند. تحقیقات نشان میدهد برخی از این اسانسها که از علف لیمو و به لیمو به دست میآیند اثرات بسیار مثبتی در جلوگیری از گسترش هلیکوباکتر پیلوری دارند.
البته نباید فراموش کنید که مصرف اسانس توسط نهادهای بینالمللی مانند FDA هوز تأیید نشدهاند از این رو در مصرف آنها احتیاط کنید. بهتر است چای برگ لیمو را امتحان کرده و یا خودتان عصاره علف لیمو را تهیه نمایید. اسانس نخودفرنگی، بذر هویج و گل میخک نیز میتوانند به گوارش بهتر غذا کمک کند.
کمخوری؛ عاملی برای کاهش علائم بیماری
علائم ورم معده فقط با این که چه میخورید مرتبط نیست بلکه نحوه خوردن غذا نیز در آن به شدت اثرگذار است. زمانی که دچار این مشکل میشوید مهم است که آرام آرام غذا جویده و هضم کنید. زمانی که شما یک وعده غذایی زیاد را میل میکنید باعث ایجاد فشار بر روی دستگاه گوارشتان میشوید و دستگاه گوارش باید حجم زیادی از غذا را به انرژی و یا ضایعات تبدیل کند. به همین دلیل است که خوردن غذا به میزان متعادل در طول روز میتواند علائم این مشکل را کاهش دهد.
تغییرات در سبک زندگی را نباید فراموش کرد
این عارضه یک هشدار برای ایجاد سرطان است؛ بنابراین باید درباره انتخاب سبک زندگیتان هشیار باشید. به عنوان مثال ممکن است نیاز باشد که وزنتان را کم کنید یا این که مصرف دخانیات و الکل را کنار بگذارید تا بتوانید این مشکل خود را کنترل کنید. از مصرف دارو بدون تجویز پزشک از جمله آسپرین و استامینوفن جدا خودداری کنید چرا که مصرف چنین آنها میتواند علائم بیماری و به طور کلی مشکلات معده و روده را افزایش دهد.
عوامل افزایش خطر ابتلا به ورم معده
عواملی که خطر ابتلا به گاستریت را افزایش میدهد عبارتاند از:
- عفونت باکتریایی: گرچه عفونت با هلیکوباکتر پیلوری یکی از رایجترین اختلالات گوارشی در سراسر جهان است، تنها برخی از افراد مبتلا به اختلالات دستگاه گوارش هستند. پزشکان معتقدند آسیبپذیری باکتری ممکن است ژنتیکی باشد یا ناشی از انتخاب بد شیوه زندگی مانند سیگار کشیدن و رژیم غذایی باشد.
- افزایش سن: سالمندان دارای خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری میشود.
- مصرف الکل بیش از حد: الکل میتواند باعث تخریب و تخریب معده شما شود که باعث میشود معده شما به اسید گوارشی آسیب پذیرتر شود. الکل بیش از حد، احتمال دارد علت ورم معده حاد باشد.
- استرس: استرس شدید ناشی از جراحی عمده، آسیب، سوختگی یا عفونت شدید میتواند علت ورم معده حاد باشد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
علائمی از ورم معده وجود دارند که هیچ وقت نباید آنها را دست کم گرفت. اگر مشکل شما بیش از یک هفته طول کشید و یا اگر استفراغ خونی و یا مدفوع خونی داشتید حتما باید با پزشک متخصص صحبت کرده و سریعا تحت درمان قرار گیرید.
داروهای مورد استفاده برای درمان این مشکل عبارتند از:
- داروهای آنتی بیوتیک مانند کلاریترومایسین و آموکسی سیلین یا مترونیدازول
- داروهای کاهش دهنده اسید معده مانند امپرازول
- داروهای کاهش دهنده تولید اسید ورودی به دستگاه گوارش مانند فاموتییدین
عوارض درمان نکردن ورم معده
گاستریت بدون درمان، ممکن است به زخم معده و خونریزی معده منجر شود. همچنین دیده شده که به ندرت، بعضی از انواع گاستریت مزمن خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دادهاند. علاوه بر این، انواع خاصی از ورم معده، از جمله آتروفیک اتوایمیون و ورم معده H. pylori، میتواند اثر بخشی توانایی بدن برای جذب آهن از خون را کاهش دهد. در گاستریت آتروفیک اتوایمیون، این حالت میتواند بر جذب ویتامین B12 تاثیر بگذارد. (هر دو نوع میتوانند فرد را مبتلا به کم خونی کند.)
کلام آخر
آگاهی از علت به وجود آمدن این عارضه، شاه کلید پیدا کردن درمان مناسب برای آن است. مشکلات معده میتواند به صورت ناگهانی و به دلایلی مانند خوردن غذاهای چرب، الکل و یا مصرف آسپرین به وجود آید. همچنین این موضوع را در نظر داشته باشید که این بیماری ممکن است گاهی مزمن شده و نیاز به درمان جدی پزشکی داشته باشد. از این رو اگر درمانهای خانگی برای شما مناسب نبود، بهتر است با یک پزشک متخصص نیز مشورت نمایید.
تجربیات شما از این بیماری چگونه بوده و چگونه توانستید آن را درمان کنید؟ این تجربیات را با ما درمیان بگذارید.
برگرفته از: healthline