سنگ کلیه؛ انواع، علائم و عوامل ایجاد کننده

ستاره | سرویس سلامت – سنگ‌های کلیه رسوب‌های سختی هستند که از مواد معدنی و نمک‌های موجود در کلیه شما به وجود می‌آیند. دلایل گوناگونی برای ایجاد سنگ کلیه وجود دارد و می‌تواند تمامی قسمت‌های مجاری ادراریتان از کلیه تا مثانه را تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری عموما زمانی اتفاق می‌افتد که اوره شما غلیظ شود. این اوره غلیظ ایجاد شده باعث می‌شود تا مواد معدنی متبلور شوند و به هم بچسبند.

 

سنگ کلیه

دفع سنگ کلیه بدون شک کمی دردناک خواهند بود اما سنگ‌ها به طور کلی در صورتی که در زمان مناسب تشخیص داده شوند درد مداومی برای مبتلایان به دنبال نخواهند داشت. چیزی که بیش از همه در این شرایط به آن نیاز دارید داروهای مسکن و نوشیدن زیاد آب برای دفع سنگ است. اما در موارد دیگر اگر سنگ‌ها در مجاری ادراری قرار گیرند و باعث ایجاد عفونت مثانه و اوره شوند ممکن است نیاز به عمل جراحی پیدا کنید. 

 

علائم سنگ کلیه

سنگ کلیه تا زمانی که در کلیه شما حرکت نکند و وارد مثانه شما شود علائم خاصی نخواهد داشت. با این حال شما ممکن است این نشانه‌ها و علائم سنگ کلیه را تجربه نمایید.

• درد شدید در پهلوها و در کمر و نیز زیر دنده
• دردی که قسمت زیرین شکم و تا کشاله ران را نیز درگیر می‌کند
• دردی که میزان آن نوسان داشته و ناگهانی است
• درد و سوزش در ادرار
• ادرار صورتی، قرمز و یا قهوه ای و مشاهده خون در ادرار
• ادرار تیره با بوی وحشتناک
• تهوع و استفراغ
• نیاز مکرر به ادرار
• ادرار بیش از حد معمول
• تب و لرز در صورت وجود عفونت
• ادرار به میزان کم

در صورتی که با نشانه‌های بالا مواجه شدید سریعا به یک پزشک مراجعه و درمان خود را آغاز نمایید.

 

 

دلایل ایجاد سنگ کلیه

به وجود آمدن سنگ کلیه دلیل واحد و قطعی ندارد اما با این حال مولفه های گوناگونی می‌تواند در آن تأثیر گذار باشد.

این بیماری بیشتر در زمانی ایجاد می‌شود که اوره شما بیشتر از سایرین از مواد متبلور مانند کلسیم، اگزالات و اوریک اسید تشکیل شود. همچنین ممکن است اوره شما دچار کمبود موادی باشد که وظیفه آنها جلوگیری از سفت شدن مواد موجود در اوره است که نتیجه آن ایجاد یک فضای ایده آل برای تولید و تشکیل سنگ کلیه خواهد بود.

 

 

انواع سنگ کلیه

داشتن اطلاعات راجع به انواع سنگ کلیه می‌تواند دلیل ایجاد آن را مشخص کرده و سرنخ‌هایی به شما ارائه دهد تا بتوانید از پیشرفت و ایجاد سنگ‌های جدید در کلیه جلوگیری نمایید. در صورت امکان سعی کنید سنگ کلیه‌تان را زمانی که دفع کردید نگه دارید و به پزشکتان برای بررسی ارائه نمایید.

سنگ کلسیم

• بیشتر سنگ‌های کلیه‌، سنگ کلسیم در انواع کلسیم اگزالات هستند. اگزالات‌ها موادی هستند که در برخی مواد غذایی یافت شده و نیز روزانه توسط کبد شما تولید می‌شوند. برخی سبزیجات و نیز فندق و شکلات مقادیر زیادی از اگزالات را در خود دارند.
• فاکتورهای غذایی مانند ویتامین D بیش از حد، جراحی بای‌پس روده و نیز اختلالات گوناگون متابولیکی می‌تواند مسبب تغلیظ کلسیم و اگزالات در اوره شود.
• سنگ کلسیم همچنین می‌تواند به صورت کلسیم فسفات ایجاد شود. این نوع از سنگ در شرایط متابولیکی خاص بیشتر دیده می‌شود و با سردردهای میگرنی و نیز مصرف داروهای ضد تشنج از جمله قرص توپیرامات ارتباط دارد.

 

 

سنگ‌های استروویتی

• این نوع سنگ کلیه در واکنش به یک عفونت مانند عفونت مجاری ادراری به وجود می‌آید.
• این سنگ‌ها به سرعت می‌توانند رشد کنند و بزرگ شوند. معمولا این نوع سنگ علائم کمی دارد و گاهی خطرناک است.

 

 

سنگ کلیه اوریک اسید

• سنگ اوریک اسید در افرادی به وجود می‌آید که به اندازه کافی مایعات مصرف نمی‌کنند، مایعات را بیش از حد دفع می‌کنند، رژیم غذایی پروتئینی سنگین دارند و یا دچار نقرس هستند.
• عوامل ارثی و ژنتیکی نیز می‌تواند عاملی برای افزایش خطر ابتلا به این نوع سنگ باشد.

 

 

سنگ‌های سیستینی

• این سنگ‌ها در کسانی به وجود می‌آید که دچار اختلالات ژنتیکی هستند که باعث می‌شود کلیه مقادیر زیادی از یک آمینو اسید خاص یعنی سيستينوری را ترشح کند.

 

 

عوامل موثر که در ایجاد سنگ کلیه 

مولفه‌هایی وجود دارند که می‌توانند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. از جمله‌ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سابقه خانوادگی و یا شخصی

اگر کسی در خانواده شما دچار سنگ کلیه باشد احتمال ابتلای شما به این بیماری نیز افزایش می‌یابد. همچنین اگر خودتان شخصا در زندگیتان دچار این بیماری شده باشید احتمال ابتلایتان نسبت به افراد دیگر  بیشتر است.

• کم آبی بدن

نخوردن مقادیر کافی آب روزانه و به طور کلی کم آبی می‌تواند احتمال ابتلا به سنگ کلیه را در شما افزایش دهد. افرادی که در مناطق گرمسیری زندگی می‌کنند و کسانی که به طور کلی شاهد عرق کردن زیاد در خودشان هستند، بیشتر در خطر ابتلا به سنگ کلیه خواهند بود.

• رژیم‌های غذایی خاص

دنبال کردن رژیم‌های غذایی که در آن پروتئین، سدیم و قند بالایی وجود دارد احتمال ابتلا به انواع خاصی از سنگ کلیه را در افراد افزایش می‌دهد. این موضوع بیشتر از همه درباره مصرف مقادیر زیاد سدیم در رژیم غذایی صدق می‌کند. نمک زیاد در مواد غذایی مصرفی مقدار کلسیمی که کلیه باید تصفیه کند را افزایش داده و می‌تواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.

• چاقی

شاخص بالای توده بدنی BMI. سایز دور کمر بالا و اضافه وزن با افزایش احتمال ابتلا به سنگ کلیه ارتباط مستقیم دارد.

• جراحی و آسیب‌های دستگاه گوارش

جراحی بای پس معده، التهاب روده و یا اسهال مزمن می‌تواند باعث ایجاد تغییراتی در عملکرد گوارشی بدن شود که نتیجه آن افزایش جذب کلسیم و آب است و در نهایت باعث می‌شود که میزان مواد سنگ ساز کلیه در اوره زیاد گردد.

 

 

• بیماری‌ها

از جمله بیماری‌هایی که احتمال ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می‌دهند می‌توان به اسیدوز لوله‌های کلیوی (renal tubular acidosis)، سیستوری (cystinuria)، پرکاری تیروئید، داروهای خاص و عفونت‌های گوناگون مجاری ادراری اشاره کرد.

آیا شما نیز از جمله کسانی هستید که با سنگ کلیه دست و پنجه نرم می‌کنید؟ چه درمانی برای آن پیشنهاد می‌کنید؟ دیدگاه های خود را با مخاطبان ستاره درمیان بگذارید.

برگرفته از: mayoclinic