مهمترین علت سقط جنین و نشانه های آن

ستاره | سرویس مادر و کودک – سقط جنین زمانی اتفاق می‌افتد که تکامل جنین قبل از هفته بیستم بارداری پیشرفت خوبی نداشته باشد. سقط جنین امری شایع است و ۲۵ درصد حاملگی‌های شناخته شده (حاملگی‌هایی که زن در آن متوجه بارداری شده باشد) را تحت تأثیر قرار می‌دهد. البته تعیین کردن علت سقط جنین می‌تواند سخت باشد. چرا که در برخی موارد، فرد باردار علائم یک حاملگی سالم را به همراه دارد و تا زمانی که سقط اتفاق نیفتد، متوجه نقص جنین نمی‌شوند. اگر فکر می‌کنید که در معرض سقط جنین هستید یا برخی از علائم آن را تجربه کرده‌اید، فورا به دنبال توصیه‌های پزشکی باشید.

 

 

مهمترین علت سقط جنین چیست؟

سقط جنین اغلب در هفته‌های اولیه بارداری رخ می‌دهد و ناهنجاری‌های کروموزومی شایع‌ترین علت وقوع آن هستند. ولی در اکثر موارد نمی‌توان هیچ کاری برای مادر انجام داد تا از سقط خودبه‌خودی جنین جلوگیری شود. خطر سقط جنین پس از گذشتن سیزده هفته از بارداری کاهش می‌یابد. تا آن زمان، اغلب، ناهنجاری‌های کروموزومی هستند که ممکن است بارداری را به پایان برسانند و منجر به سقط جنین شوند. عوامل زیر مهمترین علت سقط جنین هستند که باعث می‌شود افراد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این عارضه قرار گیرند:

• زنانی که بارداری در سن بالا را تجربه می‌کنند، بیشتر در معرض خطر سقط قرار دارند. در واقع زنان ۳۵ تا ۴۵ ساله دارای ۲۰ تا ۳۰ درصد احتمال سقط جنین و زنان بالای ۴۵ سال تا ۵۰ درصد احتمال سقط جنین را دارند.
• زنان مبتلا به بیماری‌های شدید مزمن مانند دیابت یا لوپوس
• ناهنجاری‌های رحم، مانند وجود بافت اسکار در رحم
• سیگار کشیدن، مصرف مواد مخدر و مصرف الکل
• زنان دارای اضافه وزن یا کمبود وزن شدید
• زنانی كه بيش از يك سقط جنين داشته‌اند نیز در معرض خطر بيشتری برای سقط جنین‌های بعدی هستند.

 

خونریزی واژینال را بررسی کنید

نوع و مقدار خونریزی واژینال می‌تواند گویای سقط یا عدم سقط جنین باشد. خونریزی شدید واژن شایع‌ترین نشانه‌ای است که به کمک آن می‌توان مطوئن شد که سقط افتاده است. این خونریزی اغلب همراه با گرفتگی‌هایی مشابه مواردی است که ممکن است در طی دوره قاعدگی احساس شود. خون دفع شده معمولاً قهوه‌ای یا قرمز روشن است. لکه بینی خونی و حتی خونریزی در حد متوسط، می‌تواند در بارداری سالم و حالت پایداری جنین نیز رخ دهد. اما بروز خونریزی شدید با دفع لخته ممکن است علت سقط جنین باشد. در هر زمانی از بارداری که خونریزی را  تجربه کردید، باید سریعاً پزشک خود را از این اتفاق مطلع کنید. طبق گزارش انجمن بارداری آمریکا، ۵۰ تا ۷۵ درصد سقط جنین‌ها در بارداری‌های شیمیایی است. این بدین معنی است که خونریزی به زودی و پس از لانه گزینی جنین در لایه آندومتر رخ می‌دهد که اغلب زنان در این حالت متوجه بارداری خود نمی‌شوند و دقیقاً زمانی این خونریزی اتفاق می افتد که او دوره قاعدگی طبیعی خود را دارد. در این حالت فرد اصلا متوجه نمی‌شود و فقط خونریزی و گرفتگی شکمی ممکن است سنگین‌تر و شدیدتر از حد طبیعی باشد.

 

 

ترشحات مخاطی واژن نیز  باید به دقت بررسی شود

یکی از علائم سقط جنین شامل ترشحات مخاطی واژینال است که به رنگ صورتی مایل به سفید در می‌آید و ممکن است دارای بافت‌های حاملگی باشد. اگر ترشحات این‌گونه به نظر برسد و یا مانند بافت لخته شده، یا به هر نحوی جامد باشد، ممکن است نشانه‌ای برای سقط جنین یا رخ دادن احتمالی آن محسوب شود. درصورت دیدن چنین علامتی شما باید پزشک خود را بلافاصله از این اتفاق مطلع کنید و مورد معاینه قرار بگیرید. بیشتر زنان باردار، ترشحات واژینال روشن یا شیری رنگ را به نام لوکوریا تجربه می‌کنند. اگر سطح بالایی از این نوع تخلیه واژنی را نیز داشته باشید، نیازی به تماس با پزشک خود ندارید. همچنین ممکن است دفع مقداری از ادرار را بجای تخلیه ترشحات مخاطی واژنی اشتباه بگیرید، که به علت بی‌اختیاری ادرار است و این حالت یک اتفاق معمول در دوران حاملگی سالم است.

 

 

به دردهای کلی و یا دردهای تیر کشنده خود توجه کنید

به‌طور معمول و طبیعی هر بارداری با کمر درد و شکم درد همراه است. اما در طول سقط جنین، درد معمولاً در قسمت پشت اتفاق می‌افتد و می‌تواند از خفیف تا دردهای شدید بروز کند. اگر کمر درد دارید با پزشک خود صحبت کنید. بسته به موقعیت درد یعنی درد در شکم، ناحیه لگن و پشت، اغلب نتیجه گیری می‌شود که بدن شما در حال تغییر برای تنظیم و تطبیق خود با رشد جنین است. اگر درد شدید، مداوم یا به صورت تکرار شونده اتفاق افتد، ممکن است در معرض سقط جنین قرار گرفته باشید، به ویژه اگر خونریزی نیز در شما وجود داشته باشد. اگر دچار سقط جنین شده باشید، ممکن است “انقباضات واقعی” را نیز تجربه کنید. انقباضات هر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه رخ می‌دهند و اغلب به شدت دردناک هستند.

 

 

علائم حاملگی را تجزیه و تحلیل کنید

به همراه بارداری، علائمی مختلف و البته خاص برای هر فرد عادی اتفاق خواهد افتاد، که همگی ناشی از افزایش سطح هورمون‌های بدن شما برای حفظ جنین در رحم است. اگر در اوایل بارداری کاهش این علائم را تجربه کردید، بدانید که این اتفاق خوبی نیست و ممکن است نشانه‌ای از علائم سقط جنین باشد که طی آن سطح هورمون‌های شما افت کرده و به حالت قبل از بارداری باز می‌گردد. اگر دچار سقط جنین شده باشید، ممکن است حالت ضعف صبحگاهی، تورم و حساسیت سینه و احساس بارداری کمتری را در خود مشاهده کنید. در حاملگی‌های سالم نیز این علائم اولیه اغلب در حدود ۱۳ هفته اول بارداری خود به خود کاهش پیدا می‌کنند، که هم زمان با این موضوع خطر سقط نیز کاهش می‌یابد. وقوع و شدت علائم در هر حاملگی متفاوت است. تغییر ناگهانی قبل از هفته سیزدهم نگران کننده است و در این حالت تماس با پزشکتان ضروری است.

 

 

به پزشک خود مراجعه کنید تا در مورد اینکه آیا سقط جنین صورت گرفته یا خیر، مطمئن شوید. حتی اگر تمام علائم بالا را تجربه کردید، احتمال دارد که جنین بتواند با توجه به نوع سقط، زنده بماند. بسته به چگونگی دوره بارداری شما و نحوه پیشرفت و تکامل آن، پزشک آزمایش خون، معاینه لگنی و یا سونوگرافی را برای بررسی بیشتر و مشاهده زنده بودن جنین در بارداری تجویز می‌کند. اگر در اوایل بارداری خود خونریزی شدیدی را مشاهده کردید، ممکن است پزشکتان نیازی به مراجعه فوری برای شما تشخیص ندهد؛ زیرا احتمال وقوع سقط جنین بسیار زیاد است. با اینحال حتما خودتان برای مطمئن شدن از سقط و بررسی‌های بیشتر باید فورا اقدام کنید.

 

 

درمان (پیشگیری) سقط جنین

انواع مختلف سقط جنین را بشناسید و در مورد آن‌ها اطلاعات کافی کسب کنید. سقط جنین بر روی بدن هر زنی با کمی تفاوت تاثیر می‌گذارد. در برخی موارد همه بافت‌های بارداری به سرعت از بدن دفع می‌شوند، در حالی که در موارد دیگر روند طولانی‌تر و کمی سخت‌تر خواهد بود. در ادامه سعی کردیم تا انواع مختلفی از سقط جنین و آن چه در بدن فرد اتفاق می‌افتد را ذکر کنیم:

• سقط جنین تهدید کننده: در این وضعیت گردن رحم بسته می‌شود و ممکن است خونریزی و سایر علائم سقط جنین متوقف شود و حس حاملگی به صورت طبیعی ادامه یابد.
• سقط جنین اجتناب ناپذیر و قطعی: خونریزی شدید رخ می‌دهد و دهانه رحم شروع به باز شدن می‌کند. در این مرحله هیچ شانسی برای ادامه بارداری وجود نخواهد داشت.
• سقط جنین ناقص: بعضی از بافت‌های حاملگی از بدن دفع می‌شوند، اما برخی در داخل باقی می‌مانند. گاهی اوقات یک روش درمانی (استفاده از داروی خوراکی یا تزریقی و یا روش فیزیکی) برای حذف بافت باقی مانده ضروری است.
• سقط کامل: تمام بافت‌های حاملگی از بدن خارج می‌شوند.
• سقط جنين از دست رفته: با وجودی که بارداری به پايان رسيده است و جنین زنده نیست، اما بافت‌های بارداری در بدن باقی می‌مانند. گاهی اوقات پس از مدت کوتاهی این بافت‌ها از بدن خارج می‌شوند ولی در برخی موارد درمان خاص برای حذف آن‌ها لازم است.
• حاملگی خارج از رحم: بروز این وضعیت در واقع سقط جنین نیست، بلکه نوع دیگری از حاملگی ناموفق و از دست رفته است که جنین به جای جایگزینی و لانه گزینی در لایه آندومتر رحم، در لوله فالوپ یا تخمدان، که در آنجا قادر به رشد و تکامل نخواهد بود شروع به رشد می‌کند.

 

 

اگر خونریزی به طور خود به خود متوقف شد، پزشک خود را از وضعیتتان مطلع کنید تا بهترین توصیه را با توجه به شرایط موجود برای شما داشته باشد. اگر خونریزی شدیدی که در نهایت فروکش کرده است را تجربه می‌کنید، ممکن است هنوز هم در دوران بارداری باشید و مجبور نباشید به بیمارستان مراجعه کنید. بسیاری از زنان ترجیح می‌دهند به بیمارستان مراجعه نکنند و ترجیح می‌دهند در خانه استراحت کنند تا بهبود یابند. این حالت معمولاً خوب است البته تا زمانی که خونریزی در طی ده روز تا دو هفته متوقف شود. اگر در معرض گرفتگی شکمی یا درد کمر یا هر درد و علامت دیگری که نشانه سقط قطعی جنین است، هستید، پزشک می‌تواند شما را برای داشتن یک سقط جنین راحت‌تر راهنمایی کند. پس حتماً با دکتر خود در تماس باشید. اگر می‌خواهید به درستی تأیید شود که یک سقط جنین برای شما رخ داده است یا خیر، می‌توانید سونوگرافی را در برنامه معاینه بعدی خود در مراجعه به پزشکتان قرار دهید.

 

 

اگر خونریزی متوقف نشود، باید درمان آن را دنبال کنید. اگر خونریزی شدید و سایر علائم سقط جنین را تجربه کرده باشید و مطمئن نیستید که آیا سقط جنین کامل یا ناقص است، پزشک شما ممکن است یکی از استراتژی‌های زیر را برای درمان شما در نظر بگیرد:

• روش انتظار: شما می‌توانید صبر کنید تا پس از مدتی بافت باقی مانده در نهایت دفع شده و خونریزی خودبه خود متوقف شود.
• روش دارو درمانی: استفاده از دارو برای خروج بافت باقی مانده در بدن یکی دیگر از روش‌های درمان سقط جنین و خونریزی ناشی از آن است که این گزینه نیاز به اقامت کوتاه مدت در بیمارستان دارد و خونریزی بعد از آن می‌تواند تا سه هفته طول بکشد.
• روش جراحی: کورتاژ (که با نام D & C نیز شناخته می‌شود) برای حذف بافت‌های باقی مانده انجام می‌شود. خونریزی در این روش معمولاً زودتر از کسانی که از روش دارو درمانی را استفاده می‌کنند متوقف می‌شود. در این روش نیز ممکن است از دارو برای کاهش میزان خونریزی استفاده شود.

 

 

علائم خود را پس از سقط به دقت بررسی کنید. اگر خونریزی شما از بازه زمانی که پزشک به شما گفته است کندتر پیش می‌رود و یا ادامه می‌یابد، بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید و به درمان مجدد بپردازید. اگر علائم دیگری مانند تب و لرز داشتید، به پزشک خود یا یا به بیمارستان مراجعه کنید.

 

 

به مشاوره عاطفی توجه کافی داشته باشید

از دست دادن یک بارداری در هر مرحله می‌تواند آسیب روحی و عاطفی بسیار زیادی برای شما داشته باشد. مهم است که برای از دست دادن جنین خود غم انگیز باشید و به دنبال یک مشاوره خوب باشید که برای رفع غم و غصه شما می‌تواند بسیار مؤثر باشد. از پزشک خود بخواهید شما را به یک مشاور عاطفی خوب ارجاع دهد، یا با یک درمانگر روحی و روانی در منطقه خود یک قرار ملاقات بگذارید. پس از طی یک بازه زمانی مشخص شما باید احساس بهتری نسبت به قبل داشته باشید و احساس افسردگی نکنید. گذر از این مرحله برای هر فرد متفاوت است. به همان اندازه که وقت خود را صرف رفع غم و اندوه می‌کنید، باید از نظر جسمی نیز به خودتان اهمیت بدهید. وقتی آمادگی دوباره باردار شدن را دارید، با پزشک خود صحبت کنید که شما را به فردی که تخصص حمایت از حاملگی با ریسک بالا دارد معرفی کند، البته این مورد معمولاً فقط برای کسانی است که دو یا چند سقط جنین را تجربه کرده باشند.