ستاره | سرویس عمومی – یکی از انواع طلاق که امروزه بسیار در جامعه نام آن شنیده میشود طلاق توافقی است که در این مطلب به آن میپردازیم.
طلاق توافقی و اطلاعات جامع و کاربردی درباره آن
پیوند زناشویى پیوند مقدسى است که براى آرامش روح و جسم بشر، لازم و ضرورى است. همان گونه که در اسلام و عرف، ازدواج امرى مقدس و پسندیده مىباشد و بر آن تأکید فراوان شده است، طلاق امرى ناپسند و نامقدس است و از نظر اسلام زشتترین مباح و “ابعض الحلال” خوانده شده است. درست است که از منظر روان شناسی و دیدگاه اجتماعی طلاق برای سلامت جامعه ضرر دارد و جایگاه خانواده را منزوی و تضعیف میکند اما امروزه نمیتوان آن را از نظر اجتماعی به طور کلی محکوم کرد. طلاق نباید صورت گیرد و بلکه در برخی موارد چارهای جز آن نیست و در واقع باید به آن به عنوان آخرین علاج نگاه کرد. در ازدواجهای نادرست، ازدواج از طریق کلاهبرداری و فریب طرف، وجود بیماریهای صعب الاعلاج و بیماریهای روانی، مشکلات اخلاقی، اعتیاد مخرب، خیانتهای طرفین و هم چنین عدم پای بندی به تعهدات زناشویی طلاق یکی از بهترین راههایی است که میتوان توصیه کرد، اما برای جلوگیری از تزلزل و پریشانی خانواده باید طلاق را محدود کرد.
تعریف طلاق توافقی از منظر قانون
طلاق در لغت یعنی گشودن گره و رها کردن و جدایی کامل است و از منظر حقوقی طلاق عبارت است از قطع رابطه زناشویی و انحلال نکاح دایم با شرایط و تشریفات خاص از طرف مرد یا نماینده او؛ بنابراین طلاق، ویژه نکاح دائم است و در عقد موقت یا نکاح منقطع طلاق راه ندارد و عقد موقت از طریق پایان یافتن مدت تعیین شده در صیغه عقد یا بخشش مدت صورت میگیرد (طبق ماده ۱۱۳۹ قانون مدنی).
یکی از انواع طلاق که امروزه بسیار در جامعه نام آن شنیده میشود طلاق توافقی است که با توافق زوجین صورت میگیرد و در مورد مهریه و نفقه و حضانت و جهیزیه و سایر مسائل زن و شوهر با توافق یک دیگر تصمیم میگیرند. با تصویب قانون جدید حمایت از خانواده در سال ۱۳۹۱ برای طلاق توافقی شرایط و ضوابط جدیدی مقرر شده است به این صورت که ماده ۲۵ این قانون مقرر داشته است: در صورتی که زوجین متقاضی طلاق توافقی باشند، دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد. در این مورد طرفین میتوانند تقاضای طلاق توافقی را از ابتدا در مراکز مزبور مطرح کنند. در صورت عدم انصراف متقاضی از طلاق، مرکز مشاوره خانواده موضوع را با مشخص کردن موارد توافق، جهت گرفتن تصمیم نهایی به دادگاه منعکس میکند.
آیا طلاق توافقی رجعی است یا بائن؟
ابتدا باید گفت: طلاق رجعی طلاقی است که در آن مرد میتواند تا زمانی که زن عده نگه میدارد رجوع کند و دوباره زن و شوهر شوند. طلاق بائن طلاقی است که شوهر حق رجوع و بازگشت به زن برای از سر گیری ازدواج ندارد که موارد ذیل طلاق باین محسوب میشود: طلاق قبل از نزدیکی، طلاق زن یائسه، طلاق خلع و مبارات، سومین طلاق بعد از سه وصلت متوالی؛ بنابراین اگر طلاق توافقی در قالب خلع یا مبارات (کراهت زن و مرد از هم دیگر) باشد باین محسوب میشود و اگر این گونه نباشد طلاق توافقی، رجعی است و حق بازگشت برای مرد وجود دارد.
تشریفات طلاق توافقی چیست؟
- گواهی عدم امکان سازش: برای اجرا شدن طلاق، اخذ گواهی عدم امکان سازش الزامی است؛ گواهی عدم امکان سازش در دو مورد صادر میشود: یکی این که مرد طلاق را بخواهد و دوم زن و شوهر بر سر طلاق توافق کنند که به دادگاه برای گرفتن گواهی عدم امکان سازش مراجعه میکنند (ماده ۲۶ در صورتی که طلاق، توافقی یا به درخواست زوج باشد، دادگاه به صدور گواهی عدم امکان سازش اقدام و اگر به درخواست زوجه باشد، حسب مورد، مطابق قانون به صدور حکم الزام زوج به طالق یا احراز شرایط اعمال وکالت در طلاق مبادرت میکند).
زمانی که زن و شوھر میخواھند با توافق از ھم جدا شوند یا اینکه مرد میخواھد از ھمسرش جدا شود دیگر قاضی لازم نیست به اصل دعوا ورود کند و حق را به زن یا شوھر بدھد بلکه ھمین که متوجه شود قرار است چه اتفاقی بیفتد کافی است. در این شرایط قاضی دیگر حکم نمیدھد بلکه تنھا یک گواھی صادر میکند که همان گواهی عدم امکان سازش است. مدت این گواهی تا سه ماه است و زوجین باید تا قبل از اتمام این مدت به دفتر خانه رسمی طلاق مراجعه کنند. و اگر در طی این سه ماه اقدام نکنند گواهی از اعتبار میافتد و باید برای گرفتن آن مجددا به دادگاه بروند
- حضور در دفتر رسمی طلاق: زن یا شوهر باید گواهی عدم امکان سازش را به دفترخانه ارائه کنند. در صورت ارائه در مهلت مذکور، سردفتر مکلف است به طرفین اعلام نماید تا برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن حضور پیدا کند. در صورت عدم حضور هر یک از طرفین برای مرتبه دوم حداکثر ظرف مدت یک ماه دعوت و به ترتیب شرح زیر عمل کند زن تا یک هفته مهلت دارد به دفترخانه برود، اگر زن از حضور امتناع کند، زوج صیغه طلاق را جاری میکند و پس از ثبت در دفترخانه موضوع به اطلاع زوجه میرساند.
در صورت امتناع زوج از حضور، دفترخانه مراتب را به دادگاه صادر کننده گواهی اعلام میکند در این حالت دادگاه به درخواست زوجه، زوج را احضار و در صورت امتناع از حضور با رعایت جهات شرعی صیغه طلاق را جاری و دستور ثبت و اعلام آن را به دفتر ثبت طلاق صادر میکند (طبق ماد ۳۴ و ۳۵ قانون حمایت از خانواده). - عدم بارداری: زوجین هنگام مراجعه به دادگاه برای طلاق باید گواهی پزشک معتبر را نسبت به عدم وجود جنین ارائه کنند، مگر در این مورد به توافق رسیده باشند.
در پایان باید گفت: زن و مرد در مورد حضانت فرزند اگر داشته باشند، مهریه و نحوه پرداخت آن و گرفتن جهیزیه تواقات لازم را انجام داده و با رفتن در دفترخانه و ارایه مستندات لازم به دفترخانه و با حضور دو شاهد و جاری شدن صیغه طلاق از یک دیگر جدا میشوند.