مضرات مایکروویو؛ آیا اجاق‌های مایکروویو برای سلامتی مضرند؟

ستاره | سرویس تکنولوژی – بد نیست بدانید که اجاق‌های مایکروویو پس از جنگ جهانی دوم ساخته شد و حدودا ۷۵ سال از تولید اولین نمونه‌های این دستگاه می‌گذرد. اما همچنان در رابطه با استفاده از این دستگاه‌ها شک و تردید‌هایی به خصوص در کشوری همانند ایران وجود دارد. دلیل این مسئله را هم همانند همیشه می‌توانیم در عدم اطلاع‌رسانی کافی در این زمینه بدانیم که خود منجر به این می‌شود که اگر دستگاهی به خودی خود ضرری هم نداشته باشد، به دلیل رعایت نکردن نکات ایمنی آسیب‌هایی را به کسانی که از آن استفاده می‌کنند وارد کند. اما یک اجاق مایکروویو چگونه کار می‌کند؟

 

ساز و کار اجاق‌های مایکروویو

بزرگ‌ترین جنجالی که در رابطه با اجاق‌های مایکروویو وجود دارد، در رابطه با امواجی است که در آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخلاف ادعای بسیاری از سایت‌ها که به غلط امواج مایکروویو را امواجی با انرژی بسیار بالا معرفی می‌کنند، باید بیان کنیم جایگاه امواج مایکروویو از لحاظ سطح انرژی در میان امواج فروسروخ و امواج رادیویی است. امواج رادیویی امروزه در تمامی فضای اطراف ما وجود دارد و گوشی‌های همراه یکی از رایج‌ترین دستگاه‌هایی است که از این طول موج استفاده می‌کند. در رابطه با امواج فروسرخ هم باید بگوییم که گرمایی که شما از نور خورشید دریافت می‌کنید به خاطر وجود همین امواج فروسرخ است. بنابراین این تئوری که امواج مایکروویو از انرژی بالایی برخوردار هستند، مسئله‌ی غلطی است. اما چرا باز هم باید در استفاده از اجاق‌های مایکروویو بسیار مراقب باشیم؟

 

 

در این اجاق‌ها آن دسته‌ای از امواج مایکروویو انتخاب می‌شود که بتواند روی آبی که درون غذا‌ها وجود دارد تاثیر گذاشته و با گرم کردن آب درون آن‌ها، از درون غذا را بپزند. به خاطر همین ویژگی وقتی غذایی را در یک ظرف چینی در این اجاق‌ها گرم‌کرده و یا می‌پزیم، با این که غذا به شدت حرارت دارد ولی ظرف همچنان حرارتی ندارد. دلیل این مسئله این است که ظروف چینی هیچ آبی در ساختمان خود ندارد و برای همین امواج مایکروویو به هیچ وجه جذب آن‌ها نمی‌شوند.

به خاطر همین طرز کار تقریبا هر موجود زنده‌ای که با امواج مایکروویو سر و کار دارد باید مراقب خود باشد چرا که بدن موجودات زنده از مقدار زیادی آب تشکیل شده است. این که گفته می‌شود از بسته بودن درب اجاق مطمئن شوید به خاطر همین مسئله است نه به خاطر مضرات مایکروویو.

 

مضرات مایکروویو چیست؟ 

ضررهای مایکروویو همانند مثال اشاره شده بیشتر به نحوه‌ی استفاده از آن مرتبط است و هنوز دلیل قانع‌کننده‌ای برای مضر بودن زاتی آن برای انسان‌ها و حتی غذاها وجود ندارد. اگر انسانی به دلیل بی‌احتیاطی و یا خراب بودن اجاق در معرض امواج دستگاه قرار گرفته و مدت زمان این مسئله طولانی باشد، صرفا دچار سوختی در ناحیه تماس خواهد بود. مثل این می‌ماند بخشی از بدن انسان واقعا پخته شود! در غیر این‌ صورت این امواج ضرر دیگری برای انسان ندارد.

اما از جهت پخت غذا توجه به چند مورد اهمیت دارد:

• مورد اول و مهم‌ترین آن استفاده از ظرف مناسب است. اگر شما از ظرف نامناسب استفاده کنید ممکن است مواد سمی از ظرف به غذا منتقل شود که البته چنین چیزی در همه‌ی روش‌های پخت وجود دارد. شما به راحتی می‌توانید با توجه به دفترچه‌ی راهنمای چنین اجاق‌هایی از ظروفی که می‌توانید در آن‌ها استفاده کنید اطلاع پیدا کنید. به عنوان مثال استفاده از ظروف شیشه‌ای نشکن و همچنین ظروف چینی در این اجاق‌ها منعی ندارد.
• همان گونه که در دفترچه‌های راهنما هم اشاره شده، استفاده از ظروف فلزی در این اجاق‌ها ممنوع است. در یک توضیح ساده امواج مایکروویو به دلیل پدیده‌ی القای مغناطیسی منجر به گرم‌شدن بیش از حد این ظروف می‌شوند که اگر این مسئله از حدی فراتر رود می‌تواند منجر به آتش گرفتن ظرف فلزی شما بشود!
• نکته‌ی بعدی توجه به تمیزی مدام اجاق است. به دلیل این که غذا در چنین اجاق‌هایی در یک فضای بسته آماده می‌شود، بنابراین دستگاه به شدت در معرض کثیف شدن است. اگر شما به طور پیوسته اجاق خود را تمیز نکنید، نه تنها عملکرد آن دچار مشکل خواهد شد بلکه تجمع غذاهای باقیمانده هم می‌تواند سلامتی غذاهای بعدی را تهدید کند.

خوب است بدانید ۹ چیزی که به هیچ وجه نباید در مایکروویو قرار بدهید!

 

آیا غذاهای پخته شده سالم هستند؟

همان گونه که توضیح دادیم، روش پخت غذا در چنین اجاق‌هایی با گرم‌کردن آب درونی غذاها صورت می‌گیرد. سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که آیا این مسئله روی سالم ماندن غذا تاثیر گذار است؟ در یک کلام خیر، چرا که پختن یک غذا با استفاده از آب گرم‌شده مشکلی ندارد. البته سوالی که در این جا مطرح می‌شود این است که آیا همان آبی که در موردش صحبت می‌کنیم خودش برای سلامتی ما مشکلی ایجاد نمی‌کند؟ و امواج ساختار این آب را تغییر نمی‌دهد؟

 

 

همان گونه که اشاره کردیم امواج مایکروویو انرژی بالایی ندارند و صرفا به خاطر وجود یکسری قوانین علمی می‌توانند روی مولکول‌های آب درون غذاها تاثیر بگذارند. در دنیای ما تنها امواج پرقدرتی همانند امواج فرابنفش، ایکس و یا گاما قدرت تغییر ساختار مواد را دارند و در دیگر موارد به دلیل قدرت پایین امواج چنین چیزی امکان‌پذیر نیست. برای همین تا زمانی که در این اجاق‌ها صرفا از امواج مایکروویو استفاده می‌شود، تغییری در ساختار غذاها بوجود نمی‌آید.

اما از مسئله مضرات مایکروویو هم بگذریم، عده‌ای غذاها پخته شده با این اجاق‌ها را بی‌خاصیت می‌دانند. بر اساس بررسی‌هایی که در این رابطه صورت گرفته و به دلیل این که غذا در چنین اجاق‌هایی با سرعت بیشتری پخته می‌شوند، مواد مفید درون غذاها به مقداری کم‌تری توسط حرارت آسیب می‌بینند و برای همین می‌توانیم ادعا کنیم که نه تنها غذاهای پخته شده با این اجاق‌ها بی‌خاصیت نیستند، بلکه در مواردی از ارزش غذایی بالاتری هم برخوردارند. به عنوان نمونه شما می‌توانید بخشی از این موارد را در مقاله‌ی Is Microwave Rediation Harmful و ارجاعات آن مشاهده کنید.

 

 

در انتها باید بیان کنیم که چگونگی استفاده از هر وسیله‌ای می‌تواند روی مفید یا مضر بودن آن تاثیرگذار باشد. به همین خاطر همیشه سعی کنید به دفترچه‌های راهنمای همراه وسایل توجه کرده و از نکات ذکر شده در آن‌ها پیروی کنید.