محاسبه وزن نوزاد و طول قد نوزاد نشان دهنده رشد جسمی و سلامت نوزاد است. نوزاد تا حدود دو روز بعد از تولد وزنش را از دست می‌دهد و بعد از آن مجدداً شروع به وزن گیری می‌کند. در این مقاله منحنی‌های رشد وزنی نوزاد پسر و دختر به طور مجزا ترسیم شده است.
ستاره | سرویس مادر و کودک – محاسبه وزن نوزاد و طول قد نوزاد، نشانه‌ی رشد جسمی و تعیین اندازه دور سر نشانه‌ی رشد مغز او است. بدین جهت اندازه گیری وزن، طول قد و دور سر کودک در دوران شیرخواری و هم چنین قد و وزن در دوران کودکی بسیار اهمیت دارد. این اندازه گیری موقعی با ارزش خواهد بود که هر چه کودک رشد می‌کند به طور مرتب، منظم و دقیق اندازه گیری شود و یادداشت گردد.
کودک را وزن نماید و طول قد او را تعیین کنید. طول قد کودک را تا سن دو سالگی باید در حالت خوابیده و پس از آن در حالت ایستاده اندازه گیری کنید. در حالی که کودک را در یک سطح صاف خوابانیده‌اید با مترهای معمولی، طول قد را اندازه گیری کنید. ابتدا سن کودک را در قسمت مربوط به وزن یا قد در روی خط افقی پایین صفحه تعیین نمایید، سپس وزن یا قد او را بر روی خط عمودی تعیین کنید. محل تقاطع دو خط عمودی و افقی نقطه‌ای خواهد بود که عبارت است از نسبت درصد وزن یا قد کودک شما.
به طور مثال اگر کودک شما پسری ۱۲ ماهه است و وزن او ۱۰ کیلوگرم است، محل تقاطع دو خط عمودی و افقی بر روی منحنی ۵۰ می‌باشد. یعنی از ۱۰۰ نفر کودک، وزن ۵۰ نفر آن‌ها ۱۰ کیلوگرم یا بیشتر است و کودک شما نیز در شمار آن ۵۰ نفر می‌باشد.
محاسبه وزن نوزاد پسر از ابتدای تولد تا ۳۶ ماهگی
(این نمودار محاسبه وزن نوزاد پسر و قد طبیعی او را، از ابتدای تولد تا ۳۶ ماهگی نشان می‌دهد. شماره‌های ۵ تا ۹۵ در سمت راست نمودار نشان دهنده نسبت درصد رشد پسر شما است. به طور مثال اگر قد پسر شما در ۱۸ ماهگی ۸۲ سانتی متر باشد، قد او در حد ۵۰ درصد می‌باشد یعنی نصف کودکان پسر هم سن او بلندتر و نصف دیگر کوتاهتر از او می‌باشد).
محاسبه وزن نوزاد دختر از ابتدای تولد تا ۳۶ ماهگی
(این نمودار محاسبه وزن نوزاد دختر و قد طبیعی را از ابتدای تولد تا ۳۶ ماهگی نشان می‌دهد. شماره‌های ۵ تا ۹۵ در سمت راست نمودار نشان دهنده نسبت درصد رشد دختر شما است. به طور مثال اگر طول قد دختر شما در ۱۸ ماهگی ۸۲ سانتی متر باشد، قد او در حد ۵۰ درصد می‌باشد. یعنی نصف کودکان دختر هم سن او بلندتر و نصف دیگر کوتاهتر از او می‌باشند).
تعیین یک نوبت وزن و قد و مقایسه با منحنی‌های استاندارد ارزش ندارد، آنچه اهمیت دارد انحراف اندازه‌های وزن و قد است که بر روی یک منحنی بوده و ناگهان نزول پیدا می‌کند. به طور مثال اگر وزن و قد کودک بر روی منحنی، ۱۰ درصد دائماً رشد می‌کند، کودک سالم است و هیچ مشکل رشدی ندارد، ولی اگر وزن و قد کودک بر روی منحنی، ۷۵ درصد دائماً رشد داشته است، ولی ناگهان به ۲۵ درصد نزول نماید، اهمیت دارد و باید در پی جست و جوی علت وزن نگرفتن نوزادبود.
محاسبه وزن نوزاد در دوران شیرخواری و کودکی
نوزاد معمولاً در خلال ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از تولد خود، ۱۵۰ تا ۳۰۰ گرم وزن خود را از راه پوست بدن و مدفوع سیاه رنگ از دست می‌دهد، به طوری که در حدود روز ۱۰ تا ۱۴ بعد از تولد، وزن او برابر وزن زمان تولدش می‌باشد که این مسئله، طبیعی است.
بعد از این مدت، وزن کودک به طور مرتب در تمام سنین افزایش می‌یابد و شروع به وزن گیری می کند ولی در دو سن است که وزن سریع‌تر افزایش می‌یابد؛ نخست در سال اول تولد و دیگری در دوران بلوغ. اگر وزن نوزاد در موقع تولد در حدود ۳۴۰۰ گرم باشد، افزایش حد متوسط وزن دوران شیر خواری طبق جدول زیر خواهد بود.
حد متوسط افزایش وزن در دوران شیرخواری
سن
میزان افزایش
تولد تا سه ماهگی
۳۰ گرم در روز (۲۰۰ گرم در هفته)
چهار تا شش ماهگی
۲۰ گرم در روز (۱۴۰ گرم در هفته)
هفت تا نه ماهگی
۱۵ گرم در روز (۱۰۵ گرم در هفته)
ده تا دوازده ماهگی
۱۰ گرم در روز (۷۰ گرم در هفته)
همانطور که در جدول بالا مشاهده می‌کنید، افزایش وزن در شش ماه اول تولد زیاد است سپس کاهش می‌یابد. بعد از سن ده ماهگی به طور طبیعی اشتهای کودک کم می‌شود و در نتیجه افزایش وزن او نیز کم خواهد بود. (اگر افزایش وزن کودک مانند ماه‌های اول تولد ادامه پیدا کند، یعنی روزی ۳۰ گرم باشد، وزن کودک در ۱۴ سالگی ۱۴۶ کیلوگرم می‌گردد) حد متوسط وزن در دوران کودکی در سنین مختلف به قرار زیر است.
حد متوسط افزایش وزن در دوران کودکی
وزن کودک در ۵ ماهگی
۲ برابر وزن تولد اوست
وزن کودک در یک سالگی
۳ برابر وزن تولد اوست
وزن کودک در سه سالگی
۴ برابر وزن تولد اوست
وزن کودک در پنج سالگی
۶ برابر وزن تولد اوست
وزن کودک در ده سالگی
۱۰ برابر وزن تولد اوست
محاسبه وزن نوزاد در سال دوم تولد در مقایسه با سال اول
وزن کودک، معمولا در پایان سال اول، سه برابر وزن زمان تولد اوست، ولی در سال دوم به وزن کودک فقط ۲/۵ کیلوگرم افزوده می‌شود. (هر ماه ۲۰۰ تا ۲۵۰ گرم) در حقیقت افزایش وزن در سال دوم نسبت به سال اول کاهش قابل توجهی می‌یابد، زیرا کم اشتهایی که از ۱۰ ماهگی به طور طبیعی شروع می‌شود، تا آخر سال دوم ادامه دارد. بافت چربی زیر پوست کودک در خلال سال دوم تولد کم می‌شود و به نظر می‌رسد که کودک در خلال این سال لاغر شده است، ولی در حقیقت چربی زیر پوست او از بین رفته است. یکی دیگر از ویژگی‌های سال دوم این است که شکم کودک برجسته شده و ناحیه کمر او فرو می‌رود.
نویسنده: مهسا زارعی
بروزرسانی: 18 دی 1400
