ستاره | سرویس روانشناسی – حتما شما هم تا کنون راجب غم پس از زایمان چیزهایی را شنیده اید. دلیل معمول بودن غم زایمان این است که برای حدود ۸۰ درصد مادرانی که اولین بار بچه دار میشوند اتفاق میافتد. غم زایمان باعث ایجاد ناراحتی، نگرانی و خستگی در طول یک یا دوهفته بعد از زایمان در مادران میشود. این نوع افسردگی کاملا طبیعی است و در فاصله زمانی کوتاهی از بین میرود. اما غم زایمان با مفهومی به نام افسردگی پس از زایمان متفاوت است اگرچه که تعدادی از علائم آن به هم شباهت دارند.
غم زایمان و افسردگی پس از زایمان
علائم افسردگی پس از زایمان بسیار شدیدتر از غم زایمان است و مدت زمان بیشتری طول میکشد. حدود ۱۵ درصد مادران چه آنهایی که برای اولین بار است بچه دار میشوند و چه کسانی که قبلا هم بچه دار شدهاند به این افسردگی شدید دچار میشوند. این بیماری باعث ایجاد نوسانات شدید عصبی، خستگی زیاد و حس ناامیدی شدید در مادران میشود. شدت این احساسات باعث میشود که مادران گیج شوند و ندانند از خودشان مراقبت کنند یا از نوزادشان. افسردگی پس از زایمان را کاملا باید جدی گرفت چرا که یک اختلال جدی است اما میتواند به وسیله درمان بهبود یابد.
دلایل ایجاد افسردگی پس از زایمان
فاکتورهای بسیار زیادی میتواند باعث ایجاد افسردگی پس از زایمان شود. عموما خانمهایی که سابقه افسردگی دارند بیشتر در معرض این خطر قرار دارند. موارد زیر نیز در تشدید این اختلال تأثیر گذارند.
- تغییرات هورمونی پس از زایمان
- عوامل استرسزای عاطفی مانند آسیبهای مالی، تغییر شغل، مریضی و یا از دست دادن یک عزیز
- تغییرات در روابط اجتماعی و یا عدم وجود یک شبکه دوستان اجتماعی
- فکر بیش از حد به چالشهای پیش رو برای رشد کودک
- وجود سابقه مشکلات مرتبط با سلامت ذهنی در خانواده
گرچه برخی از زنان مستعد افسردگی پس از زایمان هستند، اما این افسردگی میتواند برای همه خانمهایی که حتی یک زایمان عادی و معمولی و بدون مشکل را تجربه کردهاند نیز به وجود آید. از آنجایی که سابقه وجود افسردگی در ایجاد اختلال افسردگی پس از زایمان موثر است باید در هنگام ملاقات با پزشکتان آن را مطرح نمایید.
علائم اختلال افسردگی پس از زایمان چیست؟
احساس خستگی و عصبانیت بعد از به دنیا آوردن نوزاد طبیعی است اما افسردگی پس از زایمان پارا فراتر میگذارد. علائم افسردگی شدید است و میتواند در زندگی روزانهتان اختلال جدی ایجاد کند. علائم این اختلال نفر به نفر و حتی روز تا روز متفاوت است. اگر شما نیز تجربه این نوع افسردگی را دارید احتمالا با این نشانهها آشنا هستید.
- احساس ناراحتی میکنید و به شدت گریان میشوید حتی گاهی اوقات دلیلش را هم نمیدانید.
- در عین خستگی زیاد خوابتان نمیبرد و نمیتوانید استراحت کنید و یا بالعکس زیاد میخوابید.
- نمیتوانید از خوردن دست بکشید و یا بالعکس هیچ اشتهایی ندارید.
- شما بدون دلیل دچار دردها، جراحات و مریضیهای گوناگون میشوید.
- نمیدانید چرا زودرنج، مضطرب و یا عصبانی هستید.
- حالاتتان به صورت ناگهانی تغییر میکند.
- احساس میکنید کنترل اوضاع از دستتان خارج شده است.
- دچار فراموشی میشوید.
- تمرکز ندارید و نمیتوانید تصمیماتی هرچند ساده بگیرید.
- به چیزهایی که قبلا علاقه شدیدی داشتید، علاقهای نشان نمیدهید.
- احساس میکنید نمیتوانید با نوزادتان ارتباط برقرار کنید و تعجب میکنید که چگونه ذوق و شوق پیش از زایمان را برای نوزادتان ندارید.
- همه چیز برایتان کسل کننده و نا امید کننده است.
- در برابر این افکار احساس حقارت و گناه میکنید
- احساس میکنید که نمیتوانید درباره شرایطتان با کسی صحبت کنید چرا که آنها ممکن است فکر کنند که چه مادر ناتوانی هستید و نوزادتان را از شما بگیرند.
- میخواهید از همه چیز و همه کس فرار کنید.
- فکرهای ناگهانی برای صدمه زدن به خودتان و کودکتان به سرتان میزند.
علائم این اختلال پس از چند هفته به وجود میآید اما گاهی اوقات تا یک ماه بعد از زایمان علائم آن ظاهر میشود. اگر به علائم آن توجه نشود و درمان نگردد میتواند بدتر شود.
درمان افسردگی پس از زایمان
اگر شما احساس میکنید که علائم افسردگی پس از زایمان در شما وجود دارد، با پزشکتان و یا یک روانشناس خوب صحبت نمایید. پزشک شما ممکن است شما را به یک مشاور معرفی نماید و یا برای شما داروی ضد افسردگی تجویز نماید. عموما هر دو نوع درمانها توصیه میشوند. علائم این نوع افسردگی به مرور به کمک داروها و مشاوره از بین میروند.
تغییراتی در سبک زندگی نیز میتواند علائم این اختلال را کاهش دهد. استراتژیهای زیر میتواند به مدیریت و رفع اضطراب هایی که به پدران و مادران برای اولین فرزندشان وارد میشود کمک کند. در زمانی که تحت درمان پزشک و یا مشاور هستید میتوانید علاوه بر آن، از روشهای زیر نیز بهره گیرید.
اگر فرد کم حرف و خجالتی باشید، شما احتمالا ترجیح میدهید از شرایطتان با کسی صحبت نکنید، اما پیشنهاد ما این است که با کسانی که به آنان اعتماد دارید صحبت کنید. این کار باعث میشود احساس تنهایی نکنید و بدانید کسانی هستند که به شما گوش کنند.
۲- از گوشه گیری بپرهیزید
این که با شرایط روحیتان پس از زایمان در انزوا بمانید افسردگی شما را تشدید خواهد کرد. منظورمان این نیست که یک شبکه دوستان خیلی بزرگ داشته باشید بلکه منظورمان این است که ارتباطاتتان را با افراد صمیمی حفظ نمایید.
۳- به روال عادی زندگی برگردید
اگر به روال عادی زندگی برنگشتهاید، تلاش کنید تا بتوانید از انرژیتان برای برآورده کردن نیازهای خودتان و کودکتان بهره گیرید. اگر امکانپذیر بود از کمک دوستان و خانوادهتان نیز بهرهمند شوید و در یک کلام به روال زندگیتان برگردید.
۴- استراحت را فراموش نکنید
روح و جسم شما به یک خواب آرام نیاز دارد. اگر برای مدت طولانی خوب نخوابیده اید از کسی برای حفاظت از کودکتان کمک بخواهید و سعی کنید شب خودتان نیز بخوابید. مراقبت و ماساژ میتواند خوابیدن را برای شما آسانتر کند.
آیا شما تجربه غم زایمان و یا افسردگی پس از زایمان را دارید؟ راهکارهای دیگری برای بهبود این مشکل می شناسید؟ تجربیات خود را با مخاطبان ستاره درمیان بگذارید.
برگرفته از: psycom و healthline