ستاره | سرویس روانشناسی – زمانی که چشمها چیزی میگویند و زبان چیزی دیگر، یک انسان هوشمند، به چشمها اعتماد میکند! (رالف والدو امرسون- فیلسوف و نویسنده آمریکایی)
بی حکمت نیست که چشمها را پنجره ای به سوی روح میدانند. اگرچه ما انسانها میتوانیم از حالات گوناگون چهره و یا لغات مختلف برای تحریف موضوعی استفاده کنیم، اما هیچ وقت نمیتوانیم با چشمانمان دروغ بگوییم. چشمهای ما افکارمان را به تصویر کشیده و سبکترین لایههای احساساتمان را منعکس میکنند وعلاقه، خستگی، هیجان، ستایش و یا بی اعتقادی مارا آشکار میسازند. چشمان ما بدون اینکه کلامی صحبت کنیم میتوانند جذب کنند، قضاوت کنند، بترسانند و نوازش کنند. حتما شما هم بارها با این صحنه مواجه شده اید که پدرها و مادرها تنها با یک نگاه به کودک بازیگوششان، آن را آرام میکنند و یا زوجهای جوانی که بدون استفاده از هیچ کلامی، دور یک میز به یکدیگر خیره میشوند.
اهمیت زبان بدن چشمها
زبان چشمان ما یکی از قدرتمندترین ابزار ارتباطی غیر زبانی محسوب میشود. بسیاری از اوقات موفقیت ما در یک مصاحبه شغلی، مذاکره کاری و یا ارتباط عاطفی در گرو توانایی ما در انتقال پیام درست از طریق چشمانمان است و این دلیل محکمی برای اثبات اهمیت بالای یادگیری زبان بدن چشمها و البته یادگیری تعبیر صحیح از آنهاست.
در این مطلب به تشریح ۱۰ حالت مهم چشمها که بسیاری از اوقات با آنها مواجه میشویم، خواهیم پرداخت.
حالات گوناگون چشم در انسانها
تحقیقات روانشناسان نشان میدهد که یک لبخند صادقانه و بیریا از چشمان افراد شروع میشود. زمانی که ما از ته دل خوشحالیم، روی پوست ما در گوشه چشمانمان چین میافتد در حالی که یک لبخند مصنوعی تنها روی لبهای ما نمایان میشود. آیا تا کنون به لبخندهای مصنوعی بسیاری از فروشندگان توجه کرده اید؟ آنها با لبخند به سمت شما میآیند و میپرسند که چگونه میتوانند به شما کمک کنند. در چنین شرایطی بیشتر ما انسانها متوجه میشویم که این لبخند برای فروختن محصولات فروشگاه به ماست. اما دلیل این که این لبخندها آنچنان به دل ما نمینشینند این است که این تبسم در چشمانشان وجود ندارد و فقط روی لبهای آنان به صورت مصنوعی نقش میبندد.
۲- نگاه خجالتزده
افرادی که در یک مکالمه از ارتباط چشمی استفاده نمیکنند به عنوان افرادی دو رو، مرموز و غیر قابل اعتماد شناخته میشوند، اما تحقیقات نشان میدهد این برداشت همیشه صحیح نیست.
شاید به نظر عجیب برسد، اما کسی که مرموز باشد سعی میکند تماس چشمی بیشتری برقرار کند و نه کمتر! آنها به عنوان افرادی دورو و یا دروغگو به خوبی میدانند که ما به دنبال نشانههایی از فریب هستیم تا بتوانیم آنها را شناسایی کنیم، بنابراین ارتباط چشمی بیشتر و کاملتری برقرار میکنند تا بتوانند به راحتی دیگران را فریب دهند؛ بنابراین عدم ایجاد ارتباط چشمی و یا ایجاد ارتباط چشمی اندک چیزی به جز خجالتزدگی، کمرویی، اضطراب و یا خستگی نیست.
نگاه کردن به کسی که با او در حال مکالمه هستید میتواند حاوی چند پیام مهم و روشن باشد.
شما از هم صحبتی با آنان لذت میبرید.
شما آرام و مطمئن هستید.
شما به بحث مطرح شده توجه دارید.
به همین دلایل است که کارشناسان و مربیان انگیزشی بر اهمیت ارتباط چشمی موثر حین مکالمه برای ایجاد جو مثبت و برداشت اولیه مطلوب، تأکید دارند.
۴- نگاه بسته
بستن چشمها و یا پایین بودن پلکها برای زمان طولانی، تلاش ناخودآگاهی است که شما برای جلوگیری از شنیدن چیزی که تمایلی به آن ندارید، انجام میدهید. به عنوان مثال مردی را تصور کنید که طی دستوری به او گفته شده باید آخر هفته را نیز در محل کار حضور داشته باشد و او درحالی که چشمانش را با انگشتانش پنهان کرده، میگوید موردی نیست! حرکات این فرد نمایانگر احساس بد او از هدررفت زمان آخر هفته اش در محل کار است و به هیچ وجه از این موضوع خوشحال نیست!
روانشناسان و کارشناسان زبان بدن میگویند زمانی که انسانها مضطرب هستند و یا با مشکلی دست و پنجه نرم میکنند، پلکزدنهای آنان افزایش پیدا میکند که گاهی این رفتار در حالات افراد دروغگو نیز دیده میشود. البته پلکزدن به تنهایی نمیتواند دروغگویی کسی را اثبات کند و باید دلایل بیشتری برای آن وجود داشته باشد.
آیا تا کنون اتفاق افتاده که با کسی صحبت کنید و از حالات او متوجه شوید که اصلا حواسش به شما نبوده است؟ دلیل این امر این است که شما متوجه میشوید فرد مقابلتان کم پلک میزند و یا حواس پرتی در نگاهش مشهود است. نشانه نه چندان واضح دیگری که از کسل بودن افراد مشخص است، نگاههای پنهانی به سمت راست میباشد. اگر متوجه چنین زبان بدنی از چشمان فرد مقابلتان شدید که با دست زدن و پا زدن مکرر، خمیازه و نگاه انداختن به ساعت ترکیب شده است، بهتر است بحث را با موضوعی مهیجتر دنبال کنید.
۷- نگاه حسابگر
نگاهی که از سویی به سوی دیگر حرکت میکند و یا به سمت پایین میرود، نشانهای از روند پردازش اطلاعات در ذهن افراد است. ایجاد ارتباط چشمی در زمان پردازش اطلاعات در مغز ما کمی سخت به نظر میرسد چرا که انرژی شناختی ما در این مواقع هم صرف درک محیط اطراف و هم صرف محاسبات ذهنی ما میشود. عادت نگاه به سمت پایین و یا به سمت راست و چپ برای فکر کردن راجب بهترین راه پاسخ به سوالات در مصاحبههای کاری میتواند نتیجه معکوس داشته باشد چرا که این حالت عموما به اشتباه، پنهان کردن و دورویی تعبیر میشود؛ بنابراین بهتر است در چنین مواقعی به اطراف و به خصوص به سمت پایین نگاه نیندازید.
۸- نگاه چپ
چپ نگاه کردن و یا تنگ کردن چشم نشانه ناراحتی، استرس و یا حتی عصبانیت است. اگر کسی به شما پس از صحبتی چپ نگاه کرد، بدانید که یا به صحبتهای شما اعتمادی ندارد، یا با شما مخالف است و یا منظورتان را به درستی درک نکرده است. ایجاد چنین حالتی در چشمان طرف مقابل میتواند یک شانس بزرگ برای شما محسوب شود تا به کمک آن بتوانید مشکل را حل کنید تا بدین وسیله یک تصور غلط و یا برداشت اشتباه، به یک نزاع و یا درگیری نینجامد.
اکهارد هس، روانشناس برجسته آلمانی میگوید که افزایش سایز مردمک چشم زمانی اتفاق میافتد که ما به موضوع مورد بحث با کسی علاقهمند هستیم و یا چیزی را که نگاه میکنیم دوست داریم و یا از موضوعی خوشحالیم. البته فراموش نکنید که این تغییر اندازه با بزرگ شدن مردمک چشم در فضای تاریک متفاوت است و باید به آن دقت شود.
۱۰- نگاه درخشان
محققان بر این باورند که وقتی کسی شاد است، چشمانش میدرخشد در حالی که چشمان افراد ناراحت از این درخشش بهره نمیبرد. ذکر این نکته لازم است که این نظر شخصی ما نیست بلکه تحقیقات زیادی نشان میدهد که وقتی حالت ما عوض میشود، درخشانی چشمان ما نیز عوض میشود. اما چگونه چشمانمان را با شادی درخشان کنیم؟ متأسفانه راهی غیر از این که بیشتر شاد باشیم و یاد بگیریم از شادیهای کوچک روزانه زندگی نیز لذت ببریم وجود ندارد.
برگرفته از: arinanikitina