نویسنده: ابوالفضل ناظمی
بروزرسانی: 24 اردیبهشت 1401
ستاره | سرویس مذهبی – زمانی که یکی از عزیزان ما فوت می‌کند شاید آن‌قدر منقلب باشیم که به خوبی نتوانیم مستحبات زمان دفن میت را یاد بگیریم و به آن عمل کنیم. این مقاله را هر چه زودتر مرور کنید و به خاطر بسپارید بهتر است. مرگ شتری است که در خانه همه ما می‌خوابد و مطمئناً وقتی که آمد فرصت نمی‌دهد تا به دنبال مستحبات زمان دفن بگردیم!
اعمال مستحبی برای فرد محتضر
- برای راحت‌تر شدن محتضر برای او سوره‌های «یس»، «صافات»، «احزاب»، «آیه‌الکرسی»، «آیه ۵۴ سوره اعراف» و «سه آیه آخر سوره بقره» را بخوانید.
- شهادتین و اقرار به دوازده امام (ع)
- تلقین دعای زیر به محتضر:
«اللّهُمَّ اغْفِرْ لِی الْکثیرَ مِنْ مَعاصِیک وَ اقْبَلْ مِنِّی الْیسِیرَ مِنْ طٰاعَتِک یٰا مَنْ یقْبَلُ الْیسیرَ وَ یعْفُو عَنِ الْکثِیر اقْبَلْ مِنِّی الْیسیرَ و اعْفُ عَنِّی الْکثیرَ انَّک انْتَ الْعَفُوُّ الْغَفُورُ اللّٰهُمَّ ارْحَمْنى فَإنَّک رَحیمٌ»
اعمال مکروه برای فرد محتضر
او را تنها نگذارید
- چیز سنگینی روی شکمش قرار ندهید
- فرد جنب یا حائض در حضور او نباشد
- زیاد حرف نزنید و در کنارش گریه نکنید
- زن در کنار فرد محتضر تنها نباشد
مستحبات زمان دفن میت
تابوت حاوی جنازه را در چند ذرعی قبر سه مرتبه روی زمین بگذارید و دوباره بلند کنید و به سمت قبر ببرید.
- اگر میت مرد است در دفعه سومی که جنازه را بلند می‌کنید سر او طرف پایین قبر باشد و از طرف سر او را وارد قبر کنند و اگر زن است در دفعه سوم طرف قبله قبر باشد و به پهنا او را وارد قبر کنند.
- کسی که میت را در قبر می‌گذارد با طهارت و سر و پای برهنه باشد و از طرف پای میت از قبر بیرون بیاید.
- کسانی غیر از اقوام میت که در مراسم تدفین حاضر هستند با پشت دست خاک بر قبر بریزند و بگویند «اِنّا لله واِنّا اِلَیْهِ راجِعوُن».
- اگر میت زن است کسی که با او محرم است باید وی را در قبر بگذارد و اگر محرمی وجود نداشت اقوامش او را در قبر بگذارند.
- قبر باید مربع یا مربع مستطیل ساخته شود و به اندازه چهار انگشت از زمین بلندتر باشد و نشانه‌ای روی آن بگذارند که اشتباه نشود و روی قبر آب بپاشند.
- بعد از دفن میت و پاشیدن آب، همه کسانی که بالای سر قبر حضور دارید دست‌هایتان را روی خاک قبر بگذارید و انگشت‌ها را باز کرده در خاک فرو کنید و هفت بار سوره «قدر» را بخوانید و برای میت طلب آمرزش کنند.
- این هم دعایی که باید بعد از دفن میت بخوانید:
«اللّهُمَّ جافِ الَاْرْضَ عَنْ جَنْبَیْهِ وَ اصْعَدْ اِلَیکَ روُحَهُ وَ لَقِّهِ مِنْکَ رِضْواناً وَ اَسْکِنْ قَبْرَهُ مِنْ رَحْمَتکَ ما تُغْنِیهِ بِهِ عَنْ رَحْمَةِ مَنْ سِواكَ»
- در مرگ خویشان خصوصاً در مرگ فرزند صبر پیشه کنید و هر وقت به یاد عزیز از دست رفته‌تان افتادید بگویید: «اِنّا لله واِنّا اِلَیْهِ راجِعوُن» و برایش قرآن بخوانید.
- قبر باید محکم ساخته شود که زود خراب نشود.
- مستحب است که تا سه روز برای صاحبان عزا غذا بفرستند.
پیشنهاد میکنیم مطالب آموزش نماز میت و نحوه خواندن آن و دعای تلقین میت چگونه خوانده می شود؟ را نیز مطالعه کنید.
این چیزها را همراه میت دفن کنید
- مقداری تربت امام حسین (ع) برای کاهش عذاب قبر
- دو تکه چوب تازه سبز
- نوشتن اسم میت و عبارت «انه یشهد ان لا اله الا الله» بر روی کفن
- نوشتن بخشی از قرآن با تربت امام حسین (ع) بر روی کفن
- دستمالی که میت با آن در مراسم عزای حسینی اشک های خود را پاک می‌کرده
هنگام عزاداری این کارها را نکنید
- غذا خوردن نزد آن‌ها و در منزلشان مکروه است.
- خراشیدن صورت و بدن و یا لطمه زدن به بدن در هنگام عزاداری جایز نیست. همچنین پاره کردن گریبان جز در هنگام مرگ پدر و برادر جایز نیست.
- اگر مرد هنگام مرگ زن یا فرزند یقه یا لباس خود را پاره کند و یا زن در عزای میت صورت خود را بخراشد به طوری که خون بیاید یا موی خود را بکند باید یک بنده را آزاد کند یا ۱۰ فقیر را طعام دهد و یا آن‌ها را بپوشاند و اگر در توانش نیست باید سه روز روزه بگیرد.
دفن میت در چه جاهایی جایز نیست؟
- دفن میت مسلمان در قبرستان کفار و یا بالعکس
- جایی که به میت بی‌احترامی شود مثلاً زباله ریخته شود
- دفن در جای غصبی
- در جایی که برای غیر دفن کردن وقف شده
- دفن در قبر مرده دیگر اگر موجب نبش قبر شود
حرف آخر
امیدواریم که همیشه شاد باشید ولی مرگ حق است و هر کدام از ما ممکن است زمانی به این مقاله احتیاج پیدا کنیم. امیدواریم که در غم‌هایی که برایتان پیش می‌آید خدا صبرتان بدهد. در مورد این مقاله اگر نظری یا سؤالی دارید با تیم ستاره در میان بگذارید.
