نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 14 اردیبهشت 1402
ستاره | سرویس چهره ها – بیوگرافی داریوش مهرجویی کارگردان مطرح ایرانی را در ادامه بخوانید.
بیوگرافی داریوش مهرجویی
داریوش مهرجویی در ۱۷ آذرماه سال در شهر تهران به دنیا آمد. خانواده‌ی وی از قشر متوسط جامعه بودند و در کودکی در کنار مادربزرگ خود که مسلمانی معتقد و مذهبی بود بزرگ شد و تحت تأثیر این محیط قرار گرفت. به همین خاطر به گفته‌ی خودش از هفت‌سالگی تا ۱۵ سالگی یک مسلمان واقعی شده بود و نماز و روزه‌اش ترک نمی‌شد. داریوش مهرجویی در مورد خود می‌گوید از زمانی که نماز و روزه‌ام به‌حساب می‌آمد و به سن تکلیف رسیدم شک به دلم نشست و کم‌کم چهره‌ی خدا در دلم کدر شد و ایمانم نسبت به خدا کمتر شد.
وی در سنین نوجوانی به موسیقی علاقه پیدا می‌کند و به همین خاطر به کلاس آموزش موسیقی آقای زندی می‌رود و در کنار پدرش که با موسیقی ایرانی آشنایی کامل داشت به یادگیری و نواختن ساز سنتور پرداخت. پس از مدتی وی با موسیقی کلاسیک غربی آشنا می‌شود و به نواختن پیانو می‌پردازد.
داریوش مهرجویی در ۱۷ سالگی به سینما علاقه پیدا می‌کند و به همین خاطر برای درک فیلم‌های روز ابتدا به یادگیری زبان انگلیسی می‌کند و تحصیلات مقدماتی خود را در تهران گذراند و در بیست‌سالگی برای ادامه‌ی تحصیل به کالیفرنیا در امریکا رفت. در ابتدا به خواندن سینما پرداخت اما بعد از مدت کوتاهی به تحصیل در رشته‌ی فلسفه پرداخت و در سال ۱۳۴۴ از دانشگاه ucla شهر لس‌آنجلس لیسانس فلسفه گرفت.
وی اولین فیلم خود را به نام الماس ۳۳ که فیلمی پرهزینه بود در سال ۱۳۴۶ ساخت و این فیلم در ۵ بهمن ۱۳۴۶ در تهران اکران شد و فروش خوبی داشت اما با توجه به هزینه‌ی تولید بالا، یک شکست تجاری محسوب می‌شد و توجه منتقدان را هم جلب نکرد.
داریوش مهرجویی دومین فیلم خود را بانام گاو در سال ۱۳۴۸ با همکاری غلامحسین ساعدی کارگردانی کرد، فیلم گاو در جشنواره‌های بین‌المللی جوایز متعدی را برای ایران به ارمغان آورد. این فیلم هم ازلحاظ هنری و هم تجاری فیلمی موفق از کار درآمد. علی نصیریان، عزت الله انتظامی، جمشید مشایخی و پرویز فنی‌زاده بازیگران اصلی فیلم هستند. گاو جز اولین فیلم‌های ایرانی بود که در غرب و اروپا مورد توجه و تحسین قرار گرفت.
داریوش مهرجویی یکی از معروف‌ترین و پرکارترین فیلم‌ساز ایرانی است و فیلم‌های مطرحی را کارگردانی کرده است.
ازدواج های داریوش مهرجویی
وی ابتدا با یکی از مهندسین معمار نامی به نام فریار جواهریان ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دو فرزند به نام‌های مریم و صفا بود. وی پس از مدتی از فریار جواهریان جدا شد و سپس با وحیده محمدی فر ازدواج کرد و پس از مدتی صاحب دختری به نام مونا شدند.
کارنامه‌ی هنری داریوش مهرجویی
کارگردان
- الماس ۳۳ (۱۳۴۶)
- گاو (۱۳۴۸)
- آقای هالو (۱۳۴۹)
- پستچی (۱۳۵۱)
- دایره مینا (۱۳۵۷)
- مدرسه‌ای که می‌رفتیم (۱۳۵۹)
- اجاره‌نشین‌ها (۱۳۶۵)
- شیرک (۱۳۶۶)
- هامون (۱۳۶۸)
- بانو (۱۳۷۰)
- سارا (۱۳۷۱)
- پری (۱۳۷۳)
- لیلا (۱۳۷۵)
- درخت گلابی (۱۳۷۶)
- داستان‌های جزیره (اپیزود اول، دختردایی گمشده) (۱۳۷۷)
- میکس (۱۳۷۸)
- بمانی (۱۳۸۰)
- مهمان مامان (۱۳۸۲)
- سنتوری (۱۳۸۵) (بانام نخستین تولدت مبارک)
- فرش و فرشته (فیلم کوتاه) از اپیزودهای فرش ایرانی (۱۳۸۵)
- طهران: روزهای آشنایی (اپیزود اول، طهران تهران) (۱۳۸۷)
- آسمان محبوب (۱۳۸۸)
- نارنجی‌پوش (۱۳۹۰)
- چه خوبه که برگشتی (۱۳۹۱)
- اشباح (۱۳۹۲)
مستند و کوتاه
- ایثار (۱۳۵۵)، فیلم مستند کوتاه برای سازمان انتقال خون ایران.
- الموت (۱۳۵۵)، فیلم بلند مستند داستانی دربارهٔ اسلام، تشیع و اسماعیلیان برای تلویزیون ملی ایران. تاکنون نمایش داده نشده است.
- انفاق (۱۳۵۶)، فیلم کوتاه مستند، ۱۰ دقیقه، برای مرکز انتقال خون.
- بخشش (۱۳۵۶)، فیلم کوتاه مستند، برای مرکز انتقال خون.
- پیوند کلیه (۱۳۵۷)، فیلم کوتاه مستند، برای وزارت بهداشت و درمان
- سفر به سرزمین رمبو (۱۳۶۲). فیلم مستند داستانی برای تلویزیون فرانسه. بر اساس زندگی آرتور رمبو
فیلم‌نامه
- الماس ۳۳ ۱۳۴۶
- گاو ۱۳۴۷
- آقای هالو ۱۳۴۸
- پستچی ۱۳۴۹
- دایره مینا ۱۳۵۲
- الموت ۱۳۵۴
- قنات ۱۳۵۵
- مدرسه‌ای که می‌رفتیم ۱۳۵۹
- تسخیرشدگان ۱۳۶۰
- سفر به سرزمین آرتور رمبو ۱۳۶۲
- اجاره‌نشین‌ها ۱۳۶۵
- شیرک ۱۳۶۶
- هامون ۱۳۶۸
- بانو ۱۳۶۹
- کارآگاه یحیی ۱۳۷۰
- سارا ۱۳۷۱
- پری ۱۳۷۳
- لیلا ۱۳۷۵
- درخت گلابی ۱۳۷۶
- میکس ۱۳۷۸
- مولوس کورپوس ۱۳۷۸
- بمانی ۱۳۸۰
- مهمان مامان ۱۳۸۲
- سنتوری ۱۳۸۶
- همه دانا ۱۳۸۹
- نارنجی‌پوش ۱۳۹۰
- چه خوبه که برگشتی ۱۳۹۱
- اشباح ۱۳۹۲
- سنتوری ۲ ۱۳۹۶
جوایز و افتخارات داریوش مهرجویی
جوایز و افتخارات به تفکیک هر فیلم ذکر شده است.
گاو
- ۱۹۷۰ – برنده جایزهٔ بهترین فیلم‌نامه از دومین جشنواره فیلم سپاس.
- ۱۹۷۰ – برنده جایزه دوم بهترین فیلم در فستیوال بین‌المللی فیلم تهران.
- ۱۹۷۱ – برنده جایزه فیپرشی سی و دومین دورهٔ جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز، ایتالیا.
- ۱۹۷۱ – نامزد هوگو طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو، آمریکا.
- ۱۹۷۲ – برنده جایزه بخش نگاه نو جشنواره فیلم برلین، آلمان.
- ۱۹۷۴ – جایزه بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم لاروشل، فرانسه.
- بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران، در رای‌گیری منتقدان سینمایی ایران سال‌های ۱۳۵۱، ۱۳۶۷، ۱۳۷۸.
آقای هالو
- ۱۹۷۱ – برنده جایزه بهترین کارگردانی، بهترین فیلم‌نامه و جایزهٔ اول به عنوان بهترین فیلم، جشنواره فیلم سپاس.
- ۱۹۷۱ – نامزد جایزه تندیس طلایی جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم مسکو، روسیه.
پستچی
- ۱۹۷۲ – برنده جایزه بخش نگاه نو جشنواره فیلم برلین، آلمان.
- ۱۹۷۲ – فیلم هفتم ار ده فیلم برگزیدهٔ جهان توسط منتقدان انگلیسی سالنامهٔ فیلم بولتن.
- ۱۹۷۳ – نامزد هوگو طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو، آمریکا.
- ۱۹۷۵ – برنده جایزه ویژه هیت داوران بخش بین‌الملل جشنواره بین‌المللی فیلم روتردام، هلند.
دایره مینا
- ۱۹۷۷ – برنده جایزهٔ بزرگ آنتن دو از جشنواره فیلم پاریس، فرانسه.
- ۱۹۷۸ – برنده جایزه ویژهٔ بین‌المللی کاتولیک‌ها، جشنواره فیلم برلین، آلمان.
- ۱۹۷۸ – برنده جایزهٔ فیپرشی سینمای نو از جشنواره فیلم برلین، آلمان.
- ۱۹۷۸ – نامزد هوگو طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو، آمریکا.
- ۱۹۸۰ – برنده جایزه بهترین فیلم، جشنواره فیلم پراد، فرانسه.
مدرسه‌ای که می‌رفتیم
- ۱۹۸۴ – برنده جایزه ویژه هیئت داوران و نمایش در بخش خارج از مسابقه در جشنواره سه قاره، فرانسه.
هامون
- ۱۹۹۰ – برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی و بهترین فیلم‌نامه جشنواره فیلم فجر.
- ۱۹۹۱ – برنده جایزهٔ برنز بهترین فیلم در بیست و چهارمین جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم هیستون، آمریکا.
- ۱۹۹۱ – نامزد جایزه بزرگ جشنواره بین‌المللی فیلم توکیو، ژاپن.
- برگزیده شده به عنوان بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران در شماره‌های ۱۰۰ و ۲۰۰ ماهنامهٔ سینمای فیلم، توسط خوانندگان.
بانو
- ۱۹۹۹ – برنده جایزه ذکر ویژه و جایزه دان کیشوت جشنواره فیلم برلین، آلمان.
- ۱۹۹۹ – نامزد قرقاول طلایی جشنواره فیلم کرالا، هند.
- ۱۹۹۹ – نامزد جایزه بهترین فیلم بخش بین‌المللی جشنواره بین‌المللی فیلم ماردل پلاتا، آرژانتین.
سارا
- ۱۹۹۳ – برنده جایزه صدف طلایی بهترین فیلم در چهل و یکمین جشنواره فیلم سن‌سباستین، اسپانیا.
- ۱۹۹۳ – برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه جشنواره فیلم فجر.
- ۱۹۹۳ – برنده جایزه بالن نقره‌ای بهترین فیلم جشنواره سه قاره، فرانسه.
- ۱۹۹۳ – برنده جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران در جشنواره سه قاره، فرانسه.
- ۱۹۹۳ – نامزد جایزه بالن طلایی بهترین فیلم جشنواره سه قاره، فرانسه.
- ۱۹۹۴ – برنده جایزه دوم بهترین فیلم منتخب تماشاگران در جشنوارهٔ فیلم رن، فرانسه.
- ۱۹۹۴ – برنده جایزه از هجدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم سائو پائولو، برزیل.
- ۱۹۹۵ – برنده جایزه هنری‌ترین فیلم از دوازدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم حراره، زیمبابوه.
پری
- ۱۹۹۵ – برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر.
لیلا
- ۱۹۹۵ – برنده جایزه بهترین کارگردانی اولین جشن بزرگ سینمای ایران.
- ۱۹۹۵ – برنده جایزه بهترین فیلم‌نامه اولین جشن بزرگ سینمای ایران.
درخت گلابی
- ۱۹۹۷ – برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم زنگبار، تانزانیا.
- ۱۹۹۷ – نامزد جایزه بهترین فیلم‌نامه دومین جشن بزرگ سینمای ایران.
- ۱۹۹۷ – نامزد جایزه بهترین فیلم شانزدهمین جشنواره فیلم فجر.
- ۱۹۹۸ – برنده هوگو نقره‌ای سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو، آمریکا.
بمانی
- ۲۰۰۳ – برنده جایزه ویژه جشنوراه فیلم بروکسل، بلژیک.
مهمان مامان
- ۲۰۰۴ – برنده جایزه بهترین فیلم بیست و دومین جشنواره فیلم فجر.
- ۲۰۰۴ – برندهٔ لوح زرین بهترین فیلم از دیدگاه منتقدان بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر.
- ۲۰۰۵ – نامزد جایزه بهترین فیلم و بهترین کارگردانی هشتمین جشن بزرگ سینمای ایران.
- ۲۰۰۵ – نامزد جایزه بهترین فیلم سیزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم فوکوئوکا، ژاپن.
سنتوری
- ۲۰۰۷ – برندهٔ جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر.
نارنجی‌پوش
- ۲۰۱۲ – برنده جایزه ویژه هیئت داوران سی‌امین دوره جشنواره فیلم فجر
شخصی
- ۱۳۸۵ – جایزه یک عمر فعالیت تأثیر گذار فرهنگی، جایزه یلدا، به همت انتشارات کاروان و ماهنامه جشن کتاب.
- ۲۰۰۷ – دریافت جایزه دست چاپ جشنواره فیلم بوسان.
- ۲۰۰۸ – تقدیر برای یک عمر فعالیت هنری جشنواره بین‌المللی فیلم زردآلوی طلایی ایروان.
- ۲۰۱۴ – دریافت نشان لژیون دونور درجه شوالیه از سوی سفیر فرانسه.
