قوانین و روش بازی اسنوکر

 

ستاره | سرویس ورزش – اسنوکر به خاطر رشد و توسعه در چین و هند به یکی از مشهورترین بازی های ورزشی جهان تبدیل شده است، اما امروزه حرفه ای ترین اسنوکربازان انگلیسی هستند. رقابت های جهانی اسنوکر یکی از بزرگترین مسابقات ورزشی جهان است که علاقه مندان زیادی را به سمت خود جذب می کند. از طرفی، این بازی جذاب توسط جوانان و علاقه مندان در باشگاه های بیلیارد و اسنوکر انجام می شود.

اسنوکر از ورزش دیگر همین رشته یعنی بیلیارد مشتق گرفته شده است. بیلیارد در قرن ۱۶ و اسنوکر در قرن ۱۹ به دنیای بازی های ورزشی وارد شدند. اولین رقابت رسمی اسنوکر در سال ۱۹۱۶، و اولین رقابت بین المللی آن در سال ۱۹۲۷ برگزار شد. محبوبیت اسنوکر در طول تاریخ پیدایش آن فراز و نشیب های زیادی داشته، اما بین سالهای ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ بهترین دوران خود را تجربه کرده است.

 

هدف و طراحی بازی اسنوکر

هدف بازی این است که با ضربه زدن به توپ سفید سایر توپ های رنگی را به درون ۶ سوراخ موجود میز وارد کنیم. این کار دارای قوانین مشخصی است که در ادامه مطلب به آنها اشاره می کنیم. وارد کردن هر توپ به سوارخ ها امتیاز مشخصی دارد. در اسنوکر به یک ست بازی “فریم” می گویند و بازیکنی که بیشترین فریم را برنده شود، برنده کل مسابقه است. تعداد فریم های یک بازی اسنوکر یک عدد فرد است. شروع یک فریم تنها با چینش صحیح توپ ها امکان پذیر است. یک فریم زمانی به اتمام می رسد که تمای توپ ها وارد سوراخ شود و یا یکی از بازیکنان شکست را قبول کند – چون از نظر امتیازی عقب است. کل بازی وقتی تمام می شود که یک بازیکن برنده بیشتر فریم ها شود و بازیکن حریف نتواند با این تعداد برابری کند. برای مثال زمانی که یک بازی ۱۹ فریم دارد، اولین بازیکنی که به عدد ۱۰ برسد برنده کل بازی است.

 

بازیکنان و تجهیزات اسنوکر

اسنوکر یک بازی دو نفره است. اندازه توپ و میز اسنوکر مشخص و تعیین شده است. یک میز چوبی مستطیل شکل ۱۸۰ در ۳۷۰ سانتیمتری که با یک فلانل رومیزی سبز پوشیده می شود. میز اسنوکر ۶ سوراخ دارد، چهار سوراخ در چهار گوش و دو سوراخ در میانه و طرفین میز. در بازی اسنوکر میز یک قسمت بالایی و پایینی دارد. در انتهای میز،‌ جایی که توپ های سبز، قهوه ای و زرد قرار می گیرند، یک خط به نام Baulk (بالک) وجود دارد. در مرکز این خط نقطه D قرار دارد و از این نقطه یک نیم دایره به شعاع ۱۱.۵ اینچ ترسیم شده است. در این صورت، خط بالک قطر نیم دایره محسوب می شود.

 

 

توپ های سفت اسنوکر از فنولیک رزین ساخته می شوند. قطر هر توپ ۲.۷ اینچ – 52.5 میلیمتر – است. در بازی اسنوکر ۱۵ توپ قرمز، ۱ مشکی، ۱ صورتی، ۱ آبی، ۱ قهوه ای، ۱ سبز و ۱ زرد وجود دارد. علاوه بر آنها، یک توپ سفید نیز وجود دارد که بازیکنان فقط به آن ضربه وارد می کنند. برای شروع بازی توپ ها باید در نقاط مشخص شده قرار بگیرند. به ترتیب از چپ به راست؛ سبز، قهوه ای و زرد بر روی خط بالک انتهای زمین گذاشته می شوند. توپ آبی در مرکز زمین قرار می گیرد. در بالای میز، ۱۵ توپ قرمز به صورت یک مثلث به هم چسبیده اند، و توپ صورتی در نوک این مثلث بدون تماس با آنها قرار داده می شود. در آخر نیز، توپ مشکی در سمت ضلع پایینی مثلث با فاصله ۳۲.۵ سانتیمتر از انتهای میز قرار می گیرد.

 

امتیازگیری

با وارد شدن هر توپ قرمز به سوراخ میز ۱ امتیاز به بازیکن ضربه زننده تعلق می گیرد. بعد از آن، بازیکن باید توپ رنگی بعدی را انتخاب کند. ارزشمندترین توپ میز مشکی است که ۷ امتیاز دارد، بعد از آن، صورتی با ۶، آبی با ۵، قهوه ای با ۴، سبز با ۳ و زرد با ۲ امتیاز قرار می گیرند. توجه کنید که بازیکن ابتدا باید یک توپ قرمز را به سوراخ وارد کند تا بتواند به سراغ رنگ هایی به غیر از قرمز برود. بعد از اینکه بازیکن رنگ انتخاب شده بعدی خود را نیز وارد سوراخ کرد، دوباره باید به سراغ توپ قرمز برود. این روال تا جایی ادامه پیدا می کند که تمام توپ های قرمز وارد سوراخ ها شوند. سایر توپ های رنگی بعد از وارد شدن به سوراخ دوباره سر جای اول خود بر روی میز بر می گردند، اما توپ قرمز نه. بعد از اینکه همه قرمزها تمام شدند، بازیکن باید به صورت تصاعدی از امتیاز کمتر به سمت امتیاز بیشتر، توپ ها را وارد سوراخ کند؛ ابتدا زرد، سپس سبز و … .

 

 

یک بازیکن تا جایی بازی خود را ادامه می دهد که مرتکب خطا شود یا توپ مورد هدف بعد از اعمال ضربه به سوراخ وارد نشود. در اینجا اصطلاح “بریک” کاربرد دارد. بریک به تعداد ضرباتی گفته می شود که یک بازیکن اسنوکر بدون خطا و از دست دادن توپ ها به کار خود ادامه می دهد. ماکسیمم بریک ممکن برای یک بازیکن ۱۴۷ امتیاز است – زمانی که ۱۵ توپ قرمز به دنبال ۱۵ مرتبه توپ مشکی وارد سوراخ شده اند و بعد از آنها سایر توپ ها وارد می شوند. اگر یک بازیکن مرتکب خطا شود، ۴ امتیاز به بازیکن حریف داده می شود. بیشتر خطاها زمانی رخ می دهد که در ابتدا به رنگ های آبی، صورتی یا مشکی ضربه وارد شود، چراکه هدف اولیه اسنوکر تمام کردن توپ های قرمز است.

 

قوانین بازی اسنوکر

• بازیکنان برای شروع بازی خود که بریک نام دارد پشت میز قرار می گیرند. با انداختن سکه شانس بازیکن شروع کننده مشخص می شود. ضربه بریک شروع بازی از نیم دایره D بر توپ سفید به سمت توپ های قرمز زده می شود.
• ضربه ابتدای بازی و ضربات ادامه کار نباید بک “ضربه حمل” باشند. حمل کردن توپ با چوب اسنوکر خطاست. ضربه باید تمیز، در یک نقطه از توپ و دقیق باشد.
• بعد از انجام ضربه بریک، اگر توپ سفید به هدف برخورد نکرد، داور بازی اعلام خطا می کند و به بازیکن حریف  امتیاز داده می شود.
• بعد از ضربه اول، تمامی توپ ها باید ثابت در جای خود قرار بگیرند، سپس ضربه بعد انجام  می شود.
• همانطور که گفتیم، هدف ابتدا توپ قرمز است و عدم موفقیت در انجام این کار خطا محسوب می شود. همچنین، اگر توپ سفید از میان سایر توپ ها عبور کند و به هیچ توپی برخورد نکند، یک ضربه بی هدف بوده و باز هم خطا است.
• لمس توپ توسط بدن بازیکن خطاست. تنها راه ارتباطی با توپ ها چوس اسنوکر است. اما دست زدن به توپ سفید مانعی ندارد.
• پرتاب شدن یک توپ به خارج از محیط میز خطاست. در این حالت، توپ های قرمز جایگزین نمی شود اما سایر توپ ها به سر جای اول خود برمی گردند.
• اگر نقطه مشخص شده مختص یک توپ رنگی توسط توپ دیگری اشغال شده باشد، توپ در بالاترین نقطه ممکن میز در امتداد همان نقطه قرار می گیرد. اگر بازهم تمامی نقاط اشغال شده باشد، توپ در نزدیک ترین مکان نسبت به موقعیت اختصاصی خود قرار می گیرد؛ ما بین نقطه و قسمت بالای میز. یک توپ اسنوکر نباید در تماس با توپ دیگری قرار داده شود.
• وقتی توپ سفید قبل از ضربه زدن یک توپ دیگر را لمس کند، داور با اعلام “لمس توپ” به بازیکن اخطار می دهد که توپ را دورتر از موقعیت قبلی قرار دهد. اگر لمس توپ باعث حرکت توپ دیگر شود، خطا محسوب می شود.
• اگر یک بازیکن دچار خطا شود، و نوبت به بازیکن مقابل داده شود، و این بازیکن هم نتواند به هیچکدام از توپ های میز را مورد هدف قرار دهد (چون اگر اینکار را بکند احتمال خطا زیاد است)، یک ضربه آزاد یا “توپ آزاد” به بازیکن داده میشود. در این قانون بازیکن به انتخاب و اعلام قبلی خود، یک توپ را به سوراخ می اندازد. برای مثال: می تواند توپ مشکی را به عنوان یک توپ قرمز درنظر گرفت، اگر داخل سوراخ رفت، حال می توان به سراغ انتخاب رنگ بعدی رفت.
• بازیکن حین ضربه زدن حتما باید حداقل قسمتی از پای خود را بر روی زمین بگذارد.
• وارد شدن توپ سفید به سوراخ ها خطاست.