ستاره | سرویس سلامت – اگر قصد مصرف قرص اسپیرونولاکتون را دارید بهتر است با اطلاعات دارویی آن آشنایی کافی داشته باشید. هر دارویی اگر درست مصرف نشود ممکن است عوارض ناخواستهای را به فرد تحمیل کند
قرص اسپیرونولاکتون چیست؟
قرص اسپیرونولاکتون (Spironolactone) جهت درمان لنف ادم (در اصطلاح علمی ورم اندامها) در اثر بیماریهای کبدی، مشکلات کلیوی یا نارسایی قلبی تجویز میشود. اسپیرونولاکتون با افزایش حجم ادرار ،دفع آب را افزایش میدهد و در نتیجه ورم کاهش مییابد. اسپیرونولاکتون یک داروی ادرار آور حافظ پتاسیم میباشد و برخلاف سایر داروهای ادرار آور این دارو سبب کاهش پتاسیم بدن بیمار نمیشود.
این دارو به صورت قرصهای ۲۵ تا ۱۰۰ میلیگرمی موجود است. قرص اسپیرونولاکتون دارای نامهای تجارتی آلداکتون و کانرنول و لوویون میباشد.
موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی
موارد مصرف | درمان ادم (خیز یا ورم) درمان هایپرتانسیون (فشار خون بالا) درمان هیپرآلدوسترونیسم اولیه درمان هیپوکالمی ناشی از دیورتیکها درمان نارسایی احتقانی قلب، سیروز کبد یا اختلال کلیوی |
عوارض | سردرد، تهوع، استفراغ، بی اشتهایی، اسهال، کاهشتوانایی جنسی، بزرگ شدن پستانها، بینظمی قاعدگی، کسالت، اغتشاش شعور، بثورات جلدی، افزایش پتاسیم خون، کاهش سدیم خون، مسمومیت کبدی و نرمی استخوان |
تداخل دارویی | داروهایی که سبب سرگیجه یا کاهش فشار خون میشود، داروهای ضد درد، داروهای ضد اضطراب یا تشنج، مکملهای پتاسیم، داروهای حاوی پتاسیم مثل پنی سیلین، داروهای ضدهیپرتانسیون، داروهای بیهوشی، مهارکنندههای ACE |
مقدار و نحوه مصرف
میزان مصرف این دارو با توجه به نوع بیماری و همچنین خصوصیات فرد بیمار متفاوت است و حتما باید طبق نظر پزشک تعیین گردد. مقدار مصرف روزانه این دارو از ۲۵ تا ۲۰۰ میلیگرم متغیر است. اگر این دارو را به صورت یک بار در روز مصرف میکنید بهتر است آن را صبحها استفاده کنید تا از افزایش دفع ادرار در طول شب در امان باشید. به طور معمول میزان مصرف این دارو برای درمان بیماری ادم (خیز یا ورم) به شرح زیر میباشد:
- میزان مصرف دارو در بزرگسالان: روزانه ۲۵ تا ۲۰۰ میلیگرم به میزان ۲ تا ۴ دوز تا ۵ روز و ادامه میزان مصرف ۷۵ تا ۴۰۰ میلیگرم در روز در ۲ تا ۴ دوز تقسیم شده.
- میزان مصرف دارو در کودکان: مصرف روزانه این دارو را میتوانید با ۱ تا ۳ میلیگرم (به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن کودک) با ۲ تا ۴ دوز شروع کنید و سپس دوز دارو را بعد از ۵ روز میتوانید تا ۳ برابر مقدار دوز در مرحله شروع افزایش دهید.
توجه: نوشیدن الکل میتواند برخی از عوارض جانبی اسپیرونولاکتون را افزایش دهد.
توجه: مصرف بیش از حد میتواند موجب دهیدراسیون (کم آبی بدن) و اختلالات الکترولیت شود.
نکاتی که در ارتباط با مصرف این دارو باید بدانید
- مصرف این دارو را باید حتی بعد از احساس بهبودی ادامه دهید.
- قرص اسپیرونولاکتون را بهتر است همراه با غذا و یا بعد از وعده غذایی خود مصرف کنید.
- از آنجا که این دارو میتواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروساز خود قرار دهید. در صورت بارداری در صورت وجود مشکلات کلیوی و غدد آدرنال (فوق کلیوی)، پزشک خود را مطلع نمایید.
- سابقه هرگونه حساسیت دارویی را به پزشک خود اعلام کنید.
- در صورت فراموشی یک نوبت مصرف دارو به محض یادآوری، آن را مصرف نمایید اما در صورتی که از ساعت ۶ عصر گذشته باشد، دارو را مصرف نکنید و نوبت بعدی را طبق برنامه قبلی مصرف نمایید.
- به علت اینکه اسپیرونولاکتون حافظ پتاسیم در بدن میباشد درصورت مصرف طولانی با دوز بالا، مصرف غذاهای غنی از پتاسیم را مانند نمکهای حاوی پتاسیم یا کم سدیم، هندوانه، سیب زمینی، موز، سویا، کدو حلوایی، آلو و… را محدود کنید تا سطح پتاسیم خون افزایش نیابد.
- مصرف این دارو در خانمها ممکن است موجب تغییرات در دوره ماهانه و تغییرات هورمونی مربوط به آن از جمله نامنظم شدن قاعدگی، ریزش موهای زاید، دل پیچه، تغییر خلق و خو، قرمزی پوست و… شود. در صورتی که این مشکلات برای شما بوجود آمد، به پزشک خود اطلاع دهید.
- مصرف داروی اسپیرنولاکتون بر روی جنین، خصوصا جنین پسر عوارض بدی میتواند داشته باشد. لذا حتما باید حداقل ۳ ماه پیش از بارداری قطع شود. بنابراین خانمها در سنین باروری که تحت درمان با این دارو میباشند باید یک روش موثر پیشگیری از بارداری طبق نظر پزشک خود در پیش بگیرند.
- تا مشخص شدن پاسخ به دارو، از انجام فعالیتهای مخاطرهآمیز، مانند رانندگی، خودداری كنید.
- بیماران سالخورده به اثر مدر دارو مستعدتر بوده و برای جلوگیری از ترشح بیش از حد ادرار ممكن است به مقادیر كمتر دارو احتیاج داشته باشند.
- شیردهی در دوران مصرف این دارو توصیه نمیشود.
- این دارو میتواند نتایج غیر معمولی را با آزمایشهای پزشکی خاص ایجاد کند. به هر دکتری که مراجعه میکنید بگویید از قرص اسپیرونولاکتون استفاده میکنید.
- از جایگزینهای نمکی یا محصولات لبنی کم سدیم حاوی پتاسیم استفاده نکنید. این محصولات میتوانند باعث افزایش سطح پتاسیم شما در هنگام مصرف اسپرینولاکتون شوند.
- نمک زیاد بدن باعث حفظ آب در بدن میشود، که ممکن است اثر بخشی این دارو را کاهش دهد.
توصیهها و مراقبتهای پرستاری
- انجام آزمایشات خون برای بررسی نمکهای موجود درخون مانند سدیم و پتاسیم در مدت درمان با داروهای ادرار آور بسیار مهم است.
- مراقب اسیدوز متابولیک هیپرکلرمیک باشید.
- خاصیت تومورزایی دارو در حیوانات ثابت شده است.