آشنایی با نگهداری و قلمه زدن «شفلرا»، گل آپارتمانی مقاوم و سمی!

گل شفلرا یا گل پنجه گربه ای یا پنجه گرگی یکی از گیاهان تزئینی بسیار زیبای نواحی استوایی است که اکنون جزئ گلهای آپارتمانی است. این گل علی‌رغم تمام مزایا، گیاهی سمی است که باید دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار گیرد و حتی هنگام تمیز کردن برگ‌های آن نیز باید از دستکش استفاده کرد. در این مقاله شما را با نحوه نگهداری و قلمه زدن گل شلفرا یا گل پنجه ای آشنا خواهیم کرد.

گل شفلرا

گیاه شلفرا مدت‌هاست که به عنوان یک گیاه گلدانی برای آپارتمان شناخته می‌شود و زیبایی خاص برگ‌های چتری شکل آن و همچنین رشد سریع و نحوه نگهداری آسان، آن را به یکی از محبوب‌ترین گیاهان آپارتمانی تبدیل کرده است.

 

مشخصات شفلرا

شفلرا سرده بزرگی از گیاهان استوایی است که دو گونه را شامل می‌شود:

  •  Schefflera actinophylla (که آن را گیاه چتر (Umbrella plant) یا درخت چتر (Umbrella tree) نیز می‌نامند) دارای برگ‌های سبز بلند، براق و بیضی شکل است که به زیبایی از ساقه مرکزی فرو می‌ریزند و شبیه چتر به نظر می‌رسند.

نوع بالغ این شفلرا ممکن است ۱۲ تا ۱۶ برگچه از یک ساقه داشته باشد، اما نابالغ آن به احتمال زیاد دارای ۴ تا ۶ برگچه خواهد بود. 

  • Schefflera arboricola (گاهی اوقات شفلرا کوتوله نامیده می‌شود) دارای برگ‌های کوچکتر و براق بوده و گاهی اوقات به غیر از اندازه کوچکتر، به نظر بسیار شبیه پسر عموی بلندتر خود است.

 

گل شفلرا

 

شفلرا معمولاً در اکثر اوقات سال در محیط‌های سرپوشیده در آب و هوای سردتر هم رشد می‌کند، اما می‌توان آن را برای ماه‌های گرمتر در فضای باز برد که مکانی شبیه آب و هوای گرمسیری داشته باشد و سایر گیاهان گرمسیری رشد می‌کنند. با این حال، اگر می‌خواهید گیاه شفلرای شما گل دهد باید در فضای باز پرورش داده شود تا گل‌های بلند قرمز، سفید یا صورتی شبیه شاخک‌ را به نمایش بگذارد. گیاهانی که در داخل خانه رشد می‌کنند به ندرت گل تولید می‌کنند.

گیاه شفلرا به سرعت رشد می‌کند، به خصوص اگر در فضای باز کاشته شوند، بقدری رشد آن زیاد می‌شود که هر سال تا حدود یک متر به ارتفاع آن افزوده می‌شود. گیاهان داخل خانه کندتر رشد می‌کنند، به خصوص اگر آن‌ها را تا حدودی در یک گلدان محدود و نسبتا کوچک نگه دارید. اگر می‌خواهید شفلرا را در باغ یا باغچه با آب و هوای گرم بکارید، بهتر است این کار را در بهار یا پاییز زمانی که هوا گرم نیست، انجام دهید.

 

گونه‌های مختلف گیاه شفلرا

از بسیاری از گونه‌های جنس Schefflera، دو گونه از گیاهان آپارتمانی رایج هستند:

۱. Schefflera actinophylla: رایج‌ترین گونه‌ی شفلرا دارای برگ‌های بیضی شکل است که در منزل می‌تواند تا حدود ۱۲۰ تا ۲۴۰ سانتیمتر رشد کند، اما در فضای باز این گیاه به درختی بسیار تنومند تبدیل می‌شود که ارتفاع آن گاه به ۱۵ تا ۲۰ متر هم می‌رسد!

۲. arboricola: این گونه‌ی کوچکتر که در باغ‌های خانگی محبوبیت دارد، دارای برگ‌های ۲.۵ تا ۵ سانتیمتری است که در دسته‌های تنگ رشد می‌کنند. گونه‌ای متنوع از این گیاه است که روی برگ‌هایش لکه‌های خامه‌ای رنگ وجود دارد. ارتفاع آن در فضای باز می‌تواند به ۷.۵ متر برسد، اما ارتفاع گیاهان آپارتمانی معمولا با هرس کردن سالانه به بیش از ۱۵۰ تا ۲۰۰ سانتیمتر بالغ نمی‌شوند.

 

روش نگهداری از شفلرا

این گل با توجه به این که یک گیاه استوایی است، اما اگر نور، گرما و رطوبت کافی و حتی غیرمستقیم دریافت کند، رشد دشواری نخواهد داشت. این گیاه را برای این که پرتر شود می‌توان هرس کرد تا در عوض ارتفاع زیاد حجم بیشتری را در گلدان به نمایش بگذارد. ضمن این که ارتفاع زیاد باعث می‌شود تا به قیم یا تکیه‌گاه نیاز داشته باشد.

نور

این گیاه گلدانی، نور روشن و غیر مستقیم را ترجیح می‌دهد. در تابستان، گیاهان گلدانی را به بیرون از فضای بسته که نور روشن دریافت می‌کنند، (اما نه نور مستقیم خورشید) منتقل کنید، زیرا احتمال دارد در محیط داخلی به اندازه نیاز نور دریافت نکند.

هرگز آن را در زیر نور مستقیم و کامل خورشید قرار ندهید زیرا آفتاب شدید می‌تواند برگ‌ها را بسوزاند.

 

گل زیبای شفلرا

 

خاک مورد نیاز

اگر این گل در داخل خانه رشد می‌کند، بهتر است خاک گلدان غنی، شل و با زهکشی خوب باشد. اگر در باغچه منزل آن را می‌کارید، یک خاک لومی شنی با زهکشی خوب با pH کمی اسیدی ایده آل است. از کاشت در مکانی در فضای باز که خاک خیلی مرطوب یا غرقابی است خودداری کنید.

آبیاری

در طول فصل رشد ضمن این که گیاه را به طور منظم آبیاری می‌کنید، به طور مرتب برگ‌های آن را با آب اسپری کنید. صبر کنید تا خاک گلدان خشک شود و سپس در هنگام آبیاری سعی کنید طوری گلدان را آب دهید تا خاک آن به طورعمیق و کامل خیس شود. 

در ماه‌های زمستان مصرف آب را کاهش دهید. آبیاری بیش از حد آن در نهایت باعث از بین رفتنش می‌شود. برگ‌های زرد و ریخته شده، ممکن است نشانه آبیاری بیش از حد باشد.

دما و رطوبت مورد نیاز

از آنجایی که این گیاه گرمسیری است، به رطوبت نسبتاً بالا و دماهای گرمسیری نیاز دارد. در دمای کمتر از ۱۵ درجه سانتی‌گراد رنج خواهد برد. این گیاهان را در معرض وزش باد یا وسایل تولید باد گرم و خشک قرار ندهید. 

اگر گیاه شما به سرعت شروع به ریزش برگ کرد، این مورد را جدی بگیرید و در صورت وقوع مشکل آن را رفع کنید. اگر گیاه تمام برگ‌های خود را از دست داد، می‌توانید در بهار آن را به فضای باز انتقال دهید و با آبیاری سخاوتمندانه گیاه را نجات دهید.

 

گیاه آپارتمانی شفلرا

 

کود مورد نیاز شفلرا

این گیاه را دو بار در هفته در طول فصل رشد با کود مایع تغذیه کنید یا از دو برنامه کود آهسته رهش (که به صورت آهسته تجزیه می‌شوند) استفاده کنید. این کودها تغذیه کننده‌های سنگینی هستند و گیاه از مواد مغذی اضافی بهره‌مند خواهد شد.

 

روش هرس کردن شفلرا

این گل نیاز به هرس گهگاهی دارد، به خصوص اگر نور کافی دریافت نکرده باشد. آنچه را که احساس می‌کنید بیش از حد رشد کرده، قطع کنید. این گیاه آپارتمانی پس از هرس، به سرعت به زحمت شما پاداش می‌دهد و نتیجه یک گیاه بسیار پرپشت‌تر و زیباتر خواهد بود.

 

هرس کردن شفلرا

 

نحوه تکثیر شفلرا

این گل را می‌توان از طریق قلمه تکثیر کرد. بهتر است آن را در بهار تکثیر کنید؛ انجام این کار باعث می‌شود گیاه فعلی شما بیش از حد بوته‌ای نباشد و گیاهان جدیدی در اختیار شما قرار دهد. به منظور قلمه گیری گیاه شفلرا مراحل زیر را انجام دهید

۱. ابتدا از ساقه های سالم و بدون آفت گیاه، قلمه های ساقه ای و یا انتهایی را به طول ۸ تا ۱۰ سانتیمتر، با قیچی باغبانی جدا کنید.

 

 نحوه قلمه زدن شفلرا

 

۲. برگ های اضافی و زائد قسمت پائین قلمه ها را جدا کنید.

۳. لازم است برای ریشهدهی آسانتر و سریعتر گیاه، انتهای قلمه ها را در پودر هورمون ریشه زایی قرار دهید.

۴. هر کدام از قلمهها را در گلدانی با قطر دهانه ۶-۹ سانتیمتر، حاوی ماسه بکارید. (قلمه زدن شفلرا در آب نیز امکانپذیر است اما در خاک گلدان بهتر ریشه می‌دهد.)

۵. روی گلدان‌ها را جهت حفظ رطوبت و ایجاد شرایط گلخانهای با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید.

۶. دمای محیط نگهداری گیاه را روی ۲۱ تا ۲۴ درجه سانتیگراد تنظیم کرده و قلمه‌ها را دور از تابش مستقیم نور خورشید بگذارید.

۷. در زمان قلمه زدن شفلرا، لازم است، خاک مرطوب باشد، البته توجه داشته باشید، خیس بودن زیاد از حد خاک و ایجاد حالت غرقابی، باعث فساد ریشه می شود.

۸. تا زمانیکه در بالای قلمه انتهایی ساقه یا زاویه بین برگ و ساقه در قلمه ساقه‌ای رویش جدید ظاهر شود، شرایط محیطی ذکر شده در بالا را حفظ کنید.

۹. بعد از گذشت یک ماه از قلمه زدن شفلرا، ساقهها شروع به ریشهدهی می‌کنند.

۱۰. پس از یک ماه که ریشه دهی انجام شد، کیسه پلاستیکی را از روی قلمه بردارید.

۱۱. گیاه را به گلدانی با خاک مناسب و قطر دهانه ۱۳ سانتیمتر منتقل کنید. در هنگام انتقال توجه داشته باشید، ریشههای گیاه آسیب نبیند.

۱۲. بهترین زمان برای قلمه زدن شفلرا اواسط بهار تا اوایل فصل تابستان می‌باشد.

 

روش تعویض گلدان شفلرا

گلدان این گیاه را (در صورت نیاز، که از میزان رشد گیاه می‌توانید حدس بزنید) هر سال تعویض کنید. گلدان جدید را با خاک جدید پر کنید. البته شما می‌توانید سرعت رشد گیاه را کاهش دهید تا از بزرگ شدن بیش از حد آن جلوگیری شود.

اگر می‌خواهید این گل را مجدداً بکارید، آن را از ظرف آن خارج کنید و به آرامی ریشه‌ها را شل کنید. ممکن است خیس کردن آن‌ها در آب کمک کند. برای کاشت مجدد، یک ظرف بزرگتر (سفالی یا پلاستیکی) که دارای سوراخ‌های زهکشی است انتخاب کنید، آن را با مخلوط خاک دارای زهکشی خوب، پر کنید.

 

آفات و بیماری‌های رایج گیاه شفلرا

هر دو لکه برگی باکتریایی و لکه برگ آلترناریا روی این گل تأثیر می‌گذارند. این بیماری‌ها را می‌توان به راحتی با اجتناب از آبیاری سربار، آبیاری نکردن در شب درمان کرد و اگر این روش‌های آبیاری موثر نبود، با استفاده از قارچ کش مسی مشکل را رفع کنید. 

این گیاه در داخل خانه مستعد جذب شته‌ها است که باعث ترشح عسلک شده و منجر به کپک دودی می‌گردد. شته‌ها را با اسپری صابون حشره کش درمان کنید. در فضای باز، این گیاه به آفات متعددی از جمله شپشک آردآلود، کنه عنکبوتی و حشرات فلس نیز حساس است.

 

مشکلات رایج شفلرا و روش حل آن

این گل، گیاهی است که به مراقبت بسیار زیاد و مداوم نیاز ندارد، اما گاهی اوقات ممکن است شما با مشکلاتی مواجه شوید که در ادامه به دو مورد اشاره می‌شود.

زرد شدن برگ‌ها

آبیاری بیش از حد اغلب علت زرد شدن برگ‌های این گل است. سعی کنید کمتر آبیاری کنید تا ببینید آیا این موضوع به رفع آن کمک می‌کند یا خیر. اگر مشکل رفع نشد گیاه شما نور کافی دریافت نمی‌کند، بنابراین آن را به مکان روشن‌تری منتقل کنید.

 

زرد شدن شفلرا

 

لکه های قهوه‌ای روی برگ‌ها

احتمالاً آبیاری بیش از حد، دلیل لکه‌های روی برگ‌های آن است. در این شرایط، در طول فصل رشد گیاه خود را به طور منظم آبیاری کنید. بهترین روش این است که گیاه را عمیقا آبیاری کنید و قبل از آبیاری عمیق دیگر، بگذارید تا خاک خشک شود و از آبیاری زودهنگام خودداری کنید.

 

تمیز کردن برگ‌های شفلرا و خاصیت سمی آن

برای تمیز کردن برگ‌های آن می‌توانید از یک دستمال مرطوب استفاده کنید، اما توجه داشته باشید که گفته شده این گیاه برای انسان و حیوانات خانگی سمی است و حتی تماس با شیره‌ی گیاه باعث حساسیت پوستی می‌شود. بنابراین ضمن این که هنگام تماس با این گیاه باید از دستکش استفاده کنید، باید در دسترس کودکان قرار نداشته باشد.

 

سخن نهایی

گیاه شفلرا گلی بسیار زیباست که به آن صورت نیاز به مراقبت و توجه زیادی هم ندارد. همین که میزان آبیاری و نوردهی آندر حد نیازی انجام شود کفایت می‌کند. اگر فرزند خردسال در منزل ندارید یا می‌توانید گیاه را از دسترس گودکان دور نگهدارید. 

شفلرا یکی از زیباترین و محبوب‌ترین گل‌های زینتی است؛ نظر شما چیست؟

یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

نظر خود را بنویسید