روستای تاریخی میمند کجاست؟

ستاره | سرویس گردشگری – روستای تاریخی میمند در شهر بابک کرمان یكی از باستانی‌ترین سكونتگاه های بشر در جهان است كه از دوازده هزار سال پیش تا كنون همچنان پا برجاست و به حیات خود ادامه می‌دهد. نقوش ۱۰ هزار ساله و سفال‌های ۶۰۰۰ ساله از جمله مستندات مكشوفه ای هستند كه تاریخ میمند را گواهی می‌دهند. روستای میمند در مهر ماه ۱۳۸۵ به عنوان روستای نمونه ملی گردشگری معرفی شد و  با شماره ۴۱۳۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

ورودی روستای میمند

• نخست این که مجموعه میمند در قرون هشتم و هفتم پیش از میلاد همزمان با قوم ماد، که در غرب ایران آثار معماری صخره‌ای متعددی را به یادگار گذاشته‌اند، توسط گروهی از اقوام آریایی به وجود آمده است. این احتمال نیز وجود دارد که بناهای صخره‌ای میمند ناشی از اعتقادات آیین مهرپرستی بوده باشد چرا که یکی از ارکان این آیین مبتنی بر شکست ناپذیری و جاودانگی پدیده‌ها است و همین عقیده آنها را به سوی تقدیس کوه‌ها کشانده است و معماران و حجاران میمندی که شاید آیین مهرپرستی داشته‌اند، معتقدات مربوط به آیین خود را در معماری سکونتگاه‌های خود پیاده کرده‌اند.
• میمند شهربابک احتمالاً متعلق به قرون دوم و سوم میلادی است. در زمان اشکانیان در بخش جنوبی کرمان قبایل کوچ نشین به هر سو کوچ می‌کردند. این قبیله‌ها در دوره اشکانیان به طور کامل جابه‌جا نشده بودند و در اواخر دوره اشکانیان و اوایل دوره ساسانیان نقاط خوش آب و هوا را برای سکونت انتخاب می‌کردند. وجود محلی موسوم به دژ میمند، که در آن بیش از ۱۵۰ اتاق مدور سنگی ساخته شده که دخمه‌هایی برای قرار دادن اموات بوده است به این نظریه قوت می‌بخشد زیرا با توجه به موقعیت این استودان‌ها به نظر می‌رسد که گورستان یاد شده مربوط به دوران ساسانیان بوده است، چرا که طبق سنت آن زمان، دخمه‌ها در منطقه‌ای کوهستانی و به دور از شهر و محل سکونت ساخته شده بودند.

علاوه بر نظریه‌های فوق و بر اساس سنگ نگاره‌ها و نقوش صخره‌ای موجود در این منطقه، با صحنه‌های شکار که دلالت بر زندگی اهالی گذشته منطقه می‌نماید، قدمت میمند به چند هزار سال پیش بر می‌گردد. مطالعات انجام شده بر سفال‌های کشف شده در این منطقه نیز نشان می‌دهند که نمونه‌های یافت شده مربوط به دوره‌های مختلفی از جمله اشکانی، ساسانی و اسلامی می‌باشند.

حمام میمند که مثل خانه‌ های آن در دل سنگ کنده شده یکی از عجایب این خانه‌ ها است که به صورت حمام‌ های سنتی دارای خزانه بوده و طبق روایات مردمان آن جا که به خاطر دارند و شواهد موجود مسائل و نکات بهداشتی در آن رعایت می‌ شده‌ است.ساختمان این حمام بدین طریق است که‌ کوچه‌ های آن را به داخل دالانی وصل می‌کند. یعنی اول مانند دیگر حفره‌ های آن کوچه کنده شده و این کوچه در انتها به دالانی ختم می‌شود. 

پس از دالان یعنی در وسط آن دری است که به رختکن حمام متصل می‌شود. این رختکن دارای حوضی در وسط و سه سکو در اطراف است که درب دیگری آن را به صحن حمام وصل می‌کند.در پایین صحن خزانه‌ ای کنده شده که در سنگ است و منفذی هلالی شکل آن را به صحن وصل می‌کند که برای برداشتن آب بوده و در وسط خزانه گودالی است که جای قرار دادن دیگی برای گرم کردن آب بوده و در پایین و پشت این چاله دالانی است که درب آن به خارج حمام باز می‌شده که آتشخانه و محل برافروختن آتش در زیر حمام قرار داشته است.

برای گرم کردن حمام منفذی بوده که دود در آن می‌ پیچیده و آن را گرم می‌ کرده که پس از گرم شدن گرفته می‌شده ‌است‌ و اما در طرف راست خزانه حوضی بوده که محل شستن پا و آب کشیدن آن بوده ‌است و در طرف چپ حمام بریدگی کوچکی برای نظافت و دارو کشیدن بوده ‌است.از نکات عجیب در این حمام آن است که سوراخی در بالای صحن و رختکن می‌ باشد که سنگی مرمر بر روی آن گذاشته‌ اند که این سنگ به طرز عجیبی نور را در حمام منعکس می‌کند و در واقع منبع نور حمام است.علاوه بر این دیگر منابع روشنایی حمام عبارت‌اند از‌ روغن گیاهی به نام “کنتون” یا کنده خشک پوسیده‌ ای که کمتر دود می‌کند، ریشه گیاهی به نام “جلا” که نوعی خار بوده و از آن کتیرا به عمل می‌ آورند و “چراغ‌ موشی”‌ و اکنون هم حمام برق‌ کشی شده ‌است.

مدرسه قدیم روستا‌ به همان شیوه و طرح واحدهای مسکونی ساخته شده است‌ با این تفاوت که عرض و عمق کیچه و مسیر ورود آن بیشتر از واحدهای مسکونی است. به طور کلی هرچه از ابتدای کیچه به عمق آن می‌رویم ابعاد کلاس‌ ها گسترده تر می‌شود و این به دلیل افزایش ضخامت بوده است. در مجموع این مدرسه دارای پنج فضا به عنوان کلاس و دفتر است.در جلوه کیچه مدرسه، حیاط بزرگی قرار دارد که به سنگ خشکه چین محصور شده‌ است و درون آن درختی بنام «تایی» وجود دارد.

تصویری از داخل مسجد روستای میمند

علاوه بر این درب طرفین ورودی مسجد در بدنه دیوار طاقچه‌ هایی مخصوص قرار دادن کفش ایجاد کرده‌ اند.کف مسجد فاقد سنگفرش و یا هر پوشش ساختمانی بوده و با قالی‌ های دستباف میمندی فرش شده است این مسجد هیچ‌ گونه منفذی برای نورگیری ندارد و نور آن از طریق در ورودی مسجد تامین می‌شود و بنای این مسجد با توجه به اسناد موجود به سال ۱۲۴۰ هجری قمری بر می‌گردد.

حسینیه میمند در وسط روستا قرار دارد و دارای سه ایوانچه با طاق گهواره‌ های است که در انتهای آن ها ورودی‌ های حسینیه قرار دارند. بنای حسینیه از تجمع چند منزل مسکونی صخره‌ های ایجاد شده و تمام اجزای آن از سنگ تراشیده شده‌ اند.فضاهای داخلی حسینیه دارای پلانی نامنظم بوده و ۲۰۰ متر مربع مساحت دارد که چهار ستون قطور مستطیل شکل ایستایی آن را حفظ می‌کنند و در گذشته یک منبر سنگی چسبیده به زمین و متکی به نخستین ستون کنار ورودی حسینیه وجود داشته است که اخیرا آن را تراشیده و به جای آن منبر چوبی قرار داده‌ اند.حسینیه میمند همچون سایر بناهای صخره‌ های فاقد هرگونه تزیین و اندودی است و در آن کتیبه‌ ای که اشاره‌ ای به تاریخ حسینیه کرده باشد وجود ندارد این در حالی است که بنای حسینیه مدام در حال تغییر بوده و در دوره‌ های مختلف فضاهایی به آن اضافه شده تا مساحت داخلی آن جوابگوی ساکنین باشد.

مهمانسرا در محیطی به قدمت تاریخ به شیوه کاملاً سنتی و برگرفته از طبیعت و معماری تاریخی روستا برای اقامت گردشگران داخلی و خارجی مهیا است.

یکی از مکان‌های استراحت برای گردشگران در روستای میمند

در سفره خانه سنتی، مبلمان به شیوه کاملاً سنتی و برگرفته از طبیعت و معماری تاریخی روستا ساخته شده و میزهای رستوران از سنگ و پایه چوبی دارد و با غذاهای بومی و سنتی از میهمانان پذیرایی می‌شود در مبحث گردشگری نیز شرکت‌ های خصوصی برگزار کننده تورهای کوهنوردی و … در میمند هستند.

آب و هوای میمند از نوع معتدل کوهستانی است که از ویژگی‌ های آن زمستان‌ های سرد و تابستان‌ های معتدل است و روستای‌ تاریخی میمند در مرز مشترک دشت و کوهستان قرار دارد و این دشت در فاصله شهر بابک و میمند قرار داشته و در گذشته پوشیده از درختان‌ پسته و بادام‌ وحشی بوده که در حال حاضر محدود به دشت‌ های اطراف روستای میمند می‌شود.کمی نزدیک‌ تر به روستای‌ ‌میمند نیز درختان توت و شاه‌ توت به وفور یافت می‌شود.

دشت میمند همچنین مملو از جانوران بیابانی همچون مار، سوسمار، جوجه تیغی، لاک‌ پشت، خرگوش و … است. به علاوه در کوهستان‌ های‌ میمند نیز حیوانات ‌وحشی مختلفی مانند آهو، پلنگ، گرگ، روباه، بزکوهی، کبک و پرندگان شکاری یافت ‌می‌شود.چند رودخانه فصلی و تعدادی قنات به علاوه چند چشمه در میمند و اطراف آن وجود دارد که موجب رونق کشاورزی در این منطقه شده ‌است.کشاورزی در میمند مانند سایر آثار طبیعی جلوه ویژه‌ ای به این روستا می‌دهد در فصل بهار میمند زیباترین چهره را به خود می‌گیرد.

طراوت، شادابی و سرسبزی دشت میمند و آب و هوای مطلوب آن انبوهی از جمعیت شهرها و روستاهای اطراف را به سمت خود کشیده و مردم اوقات فراغت خود را در این روستا و یا در کنار چشمه‌ ها، قنات‌ ها و رودخانه میمند می‌گذرانند.

نمایی از روستای تاریخی میمند

روستای ۳ هزارساله میمند شهربابک تنها روستای تاریخی در جهان است که هنوز روابط سنتی زندگی در آن جریان دارد و می‌توان تعامل انسان و طبیعت در هزاره دوم میلادی را به خوبی در آن دید. بنابراین سفر به این روستای تاریخی را در اولویت‌های سفر خود قرار دهید.

منابع: ویکی پدیا، سیتی پدیا، کجارو و بیتوته