جایگاه زن در اسلام چیست؟

ستاره | سرویس مذهبی – پیش از بررسی جایگاه زن در اسلام بیایید نگاهی به جایگاه زن در میان سایر تمدن های قدیم بیاندازیم.

 

جایگاه زن در میان سایر تمدن های قدیم

در تمدن یونان قدیم آنها زن را زاده شیطان می دانند و به او اجازه دخالت در هیچ کاری را نمی دادند. تنها استفاده زن برای ارضای غریزه جنسی و خدمت گزاری بوده است. آنها به آسانی زن را مورد معامله قرار می دادند.

روم: رومی ها زن را به علت دارا نبودن روح انسانی لایق حشر در روز قیامت نمی دانسته اند. در نظر آن ها زن مظهر شیطان و انواع ارواح موذیه بوده است به همین دلیل اجازه خندیدن و سخن گفتن به او را نمی داده اند. زن در روم باستان همیشه تحت تکفل بوده و بعد از مرگ قیم خود همانند اشیا به ارث می رسیده است.

چین: آنها زمانی که دختری متولد می شد به والدین او تسلیت می گفتند. آنها دختران را می کشتند یا در صحرا رها می کردند یا به برده فروشان می دادند. آنها تصور می کردند که خداوند خالق پسران و شیطان خالق دختران است. از جمله رسم های آن ها قربانی دوشیزگان برای خدایان بوده است.

اعراب زمان جاهلیت: آنها دختران را در شمار حیوانات قرار می دادند و از بیم قحطی یا روز اول تولدشان سر می بریدند و یا از بالای کوه به پایین پرتاب می کردند. زنده به گور کردن دختران امری رایج در میان آن ها بوده است.

 

جایگاه زن در اسلام

• تقوا

اسلام تمام بی عدالتی هایی که در حق زنان می شد را از بین برد. از دیدگاه اسلام تنها ملاک برتری هر کس داشتن تقوا و فضائل اخلاقی بوده است. خداوند در آیه ۱۳ سوره حجرات می فرماید:

«يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَىٰ وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ»

«ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیره‌ها و قبیله‌ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید؛ (اینها ملاک امتیاز نیست) گرامی‌ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست؛ خداوند دانا و آگاه است»

• هدایت تشریعی

در اسلام هدایت تشریعی عام و گسترده است و به جنس خاصی اختصاص ندارد. خداوند در آیه ۳ سوره انسان می فرماید:

«إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا»

«ما راه را به او نشان دادیم، خواه شاکر باشد (و پذیرا گردد) یا ناسپاس»

بنابراین اختلاف در جنسیت نمی تواند مانعی برای تکامل باشد.

 

حقوق زنان در اسلام

با این که اسلام برای زنان در ابعاد فردی و اجتماعی قوانین ویژه ای را وضع کرده ولی در ازای آن حقوقی را برایشان تعیین کرده که موجب تعالی شخصیت آن ها شده است. دو نمونه از این حقوق به قرار زیر است:

احیای شخصیت زنان

اسلام با قوانینی که وضع نمود و با کلام تاثیر گذار پیامبر (ص) شخصیت از دست رفته زنان را احیا کرد و آن ها را مایه رحمت و برکت معرفی نمود. چنان چه حضرت محمد (ص) می فرمود: دخترها مایه رحمت، صلاح زندگی و برکت هستند.

حق مالکیت به زنان

اسلام بر خلاف بسیاری از تمدن های کهن حق مالکیت را برای زنان به رسمیت شناخت و به هیچ کس حق تصرف در اموال آن ها را نداد. در آیه ۳۲ سوره نسا می خوانیم:

«لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا ۖ وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ»

«ولی با این حال، مردان نصیبی از آنچه به دست می‌آورند دارند، و زنان نیز نصیبی (و نباید حقوق هیچ‌یک پایمال گردد)»

همچنین در دین اسلام برای زنان حق ارث تعیین شده است:

«لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ»

(آیه ۷ سوره نسا)

«برای مردان، از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان از خود بر جای می‌گذارند، سهمی است؛ و برای زنان نیز، از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان می‌گذارند، سهمی»

 

حضور زنان در اجتماع

در اسلام به شرط حفظ عفاف حق دخالت در امور اجتماعی، سیاسی و فرهنگی داده شده است. به گفته شهید مطهری: «اسلام در عین این که نهایت اهمیت را برای پاکی روابط جنسی به عمل آورده، هیچ گونه مانعی برای بروز استعدادهای انسانی زن به وجود نیاورده است، بلکه کاری کرده که اگر این برنامه ها دور از افراط و تفریط اجرا شود، هم روحیه ها سالم می ماند، هم روابط خانواده ها صمیمی تر و جدی تر می گردد و هم محیط اجتماع برای فعالیت صحیح مرد و زن آماده تر می شود.»