نگاهی به حمام علیقلی آقا در اصفهان

ستاره | سرویس گردشگری – حمام برای گذشتگان ما، چیزی فراتر از محل شست و شو بود. مردمان آن زمان در حمام های عمومی، اقوام و دوستان را می دیدند و از وضعیت اجتماعی، سیاسی باخبر می شدند. مقدمات و آشنایی برخی ازدواج ها در آن جا میسر می شد و حمام محل بخشی از جشن های مرتبط با عروسی و زایمان ها و حتی محل شست و شوی عزیزان شان هم پس از مرگ بود.

حمام علیقلی آقا در اصفهان

سال ها از آن دوران می گذرد و دیگر حمام های عمومی نه تنها کارکردهای سابق را ندارند که معدودی از آن ها سرپا مانده اند. در میان حمام های عمومی شهرها، تنها آن هایی که از خطر نابودی نجات یافتند که از هنر زمانه بهره برده بودند و حالا در شکل موزه مردم شناسی یا حتی سفره خانه و اقامتگاه مورد استفاده قرار می گیرند. 

یکی از این نمونه های زیبا «حمام علیقلی آقا» در محله بیدآباد اصفهان در شمال زاینده رود است. این حمام بخشی از مجموعه ای شامل مسجد، حمام، بازارچه، چهارسوق و کاروانسرا بوده که «علیقلی آقا» از خواجگان حرم شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی برای امور عام المنفعه آن را ساخت.

جزئیات بنای حمام علیقلی آقا در اصفهان

۱. سربینه

ورودی حمام بزرگ یک محوطه هشت ضلعی است که پس از عبور از دو راهروی عمود بر هم به «سربینه» یا رختکن متصل می شود. برای تامین روشنایی این جا در سقف گنبدی شکل حمام، روزنه هایی معروف به «جام گاه» تعبیه شده که داخل آن ها شیشه های محدبی و عدسی شکل قرار گرفته اند. این شیشه ها نه فقط از اتلاف انرژی جلوگیری می کنند که با شکستن نور، روشنایی را در محوطه پخش می کنند. ضمن آن که به خاطر همین حالت شیشه ها، کسی از پشت بام، نمی تواند داخل حمام را ببیند. 

در فضای سربینه، چهار حوض درون سکوها تعبیه شده تا مراجعان قبل از ورود به سکو، پاهایشان را در آن ها بشویند. سربینه به وسیله یک راهرو به گرمخانه متصل می شود. یک نکته جالب در این حمام، آن است که در چند جای حمام در کنار حوضچه ها، سنگ های یک تکه و سفید رنگی به اندازه یک متر خواهیددید که سطح ان ها آجدار است و برجستگی های ملایمی دارد. سنگ ها مثل تکیه گاه صندلی و عمود بر حوضچه ها طراحی شده بودند که احتمالا نقش ماساژور داشته است.

۲. گرمخانه

۳. سیستم گرمایشی

کلام آخر

منابع: ویکی پدیا، برترین‌ها، تریپ یار