طریقه خواندن نماز اول ماه قمری + دعای اول ماه

در کتب دینی از جمله کتاب مفاتیح الجنان اعمالی را برای آغاز هر ماه قمری ذکر نموده اند و انجام آن را مستحب موکد دانسته اند. در ادامه این مطلب با طریقه خواندن نماز اول ماه و سایر اعمال روز اول ماه آشنا شوید.

 

نماز اول ماه قمری چگونه خوانده می شود؟

نماز اول ماه همانند سایر نمازهای مستحبی دو رکعت است. این نماز باید در روز اول ماه قمری خوانده شود.

در ركعت اول پس از خواندن سوره حمد ۳۰ مرتبه سوره توحيد:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم

قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ 

اللَّهُ الصَّمَدُ 

لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ 

وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَدٌ 

 

و در ركعت دوم بعد از قرائت سوره حمد، ۳۰ مرتبه سوره قدر خوانده شود:

 

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ 

وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ 

لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ 

تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ 

سَلَامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ 

 

در بعضی روایات و به سند معتبر از حضرت امام محمّد تقى منقول است که بهتر است پس از اتمام نماز، صدقه داده شود به آنچه برای فرد ميسّر است و دعای اول ماه را بخواند که چون چنين كند، سلامتى اش را در آن ماه از خدا خريده است.

 

دعای اول ماه قمری

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

وَ مَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلا عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا وَ يَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَ مُسْتَوْدَعَهَا كُلٌّ فِي كِتَابٍ مُبِينٍ

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

وَ إِنْ يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلا كَاشِفَ لَهُ إِلا هُوَ وَ إِنْ يُرِدْكَ بِخَيْرٍ فَلا رَادَّ لِفَضْلِهِ يُصِيبُ بِهِ مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْرا مَا شَاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ

حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ

لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ رَبِّ إِنِّي لِمَا أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ رَبِّ لا تَذَرْنِي فَرْدا وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوَارِثِينَ

 

به نام خدا كه رحمتش بسيار و مهربانی اش هميشگى است،

خدا به زودى پس از دشوارى آسانی قرار می دهد، آنچه خدا خواست همان شود، نيرويى نيست مگر به خدا، خدا ما را بس است و نيكو كارگشايى است،

كارم را به خدا وامى گذارم كه خدا بيناى به بندگان است، معبودى جز تو نيست، من از ستم كاران بودم، پروردگارا من به آنچه از خير برايم فرود آرى نيازمندم، پروردگارا مرا تنها مگذار، كه تو بهترين وارثانى.

 

 

وقت نماز اول ماه قمری چه زمانی است؟

وقت خواندن نماز اول ماه قمری، از اوّل طلوع فجر که اوّل روز شرعى می‏باشد، تا پایان غروب همان روز است.

 

اعمال اول ماه قمری

اعمال شروع هر ماه قمری بر طبق آنچه در روایات دینی آمده است شامل موارد زیر میگردد:

• هنگام حلول هلال ماه نو خواندن دعا و دعا کردن در حق خود و دیگران است و بهترین آنها دعاى چهل‏ وسوّم صحیفه کامله است. این دعا در ۷ فراز تنظیم شده و دعایی است کهامام سجاد(ع) هنگام رویتهلال ماه نو می‌خواند. متن و ترجمه دعا در ادامه آورده شده است.

 

أَيُّهَا الْخَلْقُ الْمُطِيعُ، الدَّائِبُ السَّرِيعُ، الْمُتَرَدِّدُ فِي مَنَازِلِ التَّقْدِيرِ، الْمُتَصَرِّفُ فِي فَلَكِ التَّدْبِيرِ.

آمَنْتُ بِمَنْ نَوَّرَ بِكَ الظُّلَمَ، وَ أَوْضَحَ بِكَ الْبُهَمَ، وَ جَعَلَكَ آيَةً مِنْ آيَاتِ مُلْكِهِ، وَ عَلَامَةً مِنْ عَلَامَاتِ‏ سُلْطَانِهِ، وَ امْتَهَنَكَ بِالزِّيَادَةِ وَ النُّقْصَانِ، وَ الطُّلُوعِ وَ الْأُفُولِ، وَ الْإِنَارَةِ وَ الْكُسُوفِ، فِي كُلِّ ذَلِكَ أَنْتَ لَهُ مُطِيعٌ، وَ إِلَى إِرَادَتِهِ سَرِيعٌ

سُبْحَانَهُ مَا أَعْجَبَ مَا دَبَّرَ فِي أَمْرِكَ! وَ أَلْطَفَ مَا صَنَعَ فِي شَأْنِكَ! جَعَلَكَ مِفْتَاحَ شَهْرٍ حَادِثٍ لِأَمْرٍ حَادِثٍ

فَأَسْأَلُ اللَّهَ رَبِّي وَ رَبَّكَ، وَ خَالِقِي وَ خَالِقَكَ، وَ مُقَدِّرِي وَ مُقَدِّرَكَ، وَ مُصَوِّرِي وَ مُصَوِّرَكَ: أَنْ يُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَنْ يَجْعَلَكَ هِلَالَ بَرَكَةٍ لَا تَمْحَقُهَا الْأَيَّامُ، وَ طَهَارَةٍ لَا تُدَنِّسُهَا الْآثَامُ

هِلَالَ أَمْنٍ مِنَ الْآفَاتِ، وَ سَلَامَةٍ مِنَ السَّيِّئَاتِ، هِلَالَ سَعْدٍ لَا نَحْسَ فِيهِ، وَ يُمْنٍ لَا نَكَدَ مَعَهُ، وَ يُسْرٍ لَا يُمَازِجُهُ عُسْرٌ، وَ خَيْرٍ لَا يَشُوبُهُ شَرٌّ، هِلَالَ أَمْنٍ وَ إِيمَانٍ وَ نِعْمَةٍ وَ إِحْسَانٍ وَ سَلَامَةٍ وَ إِسْلَامٍ.

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَرْضَى مَنْ طَلَعَ عَلَيْهِ، وَ أَزْكَى مَنْ نَظَرَ إِلَيْهِ، وَ أَسْعَدَ مَنْ تَعَبَّدَ لَكَ فِيهِ، وَ وَفِّقْنَا فِيهِ لِلتَّوْبَةِ، وَ اعْصِمْنَا فِيهِ مِنَ الْحَوْبَةِ، وَ احْفَظْنَا فِيهِ مِنْ مُبَاشَرَةِ مَعْصِيَتِكَ

وَ أَوْزِعْنَا فِيهِ شُكْرَ نِعْمَتِكَ، وَ أَلْبِسْنَا فِيهِ جُنَنَ الْعَافِيَةِ، وَ أَتْمِمْ عَلَيْنَا بِاسْتِكْمَالِ طَاعَتِكَ فِيهِ الْمِنَّةَ، إِنَّكَ الْمَنَّانُ الْحَمِيدُ، وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ.

 

‌ای آفریده مطیع،‌ ای – رونده کوشا و شتابان،‌ ای رفت – و آمد کننده در منازل معین شده،‌ ای متصرف در چرخ گردان تدبیر،

ایمان آوردم به آن کس که به سبب تو تاریکی‌ها را روشن کرد، و آنچه را که به سختی می‌توان یافت آشکار فرمود، و تو را علامتی از علائم چیرگی و استیلای خود، و نشانی از نشانه‌های قدرت خویش قرار داد، و تو را گاهی به نقص و گاهی به کمال، و وقتی به طلوع و زمانی به غروب، و حالتی پر نور و حالتی گرفته مسخر خویش نمود، در تمام این حالات فرمانبردار اویی، و به سوی اراده‌اش شتابانی،

منزه است او، چه عجیب است تدبیری که در حق تو به کار برده، و چه دقیق است آنچه درباره تو انجام داده، تو را کلید ماهی نو برای برنامه‌ای نو ساخته،

پس از پروردگار که ربّ من و توست، و آفریننده من و توست، و مهار مقدّرات من و تو در کف قدرت اوست، و صورتگر من و صورتگر توست می‌خواهم که بر محمد و آلش درود فرستد، و تو را ماه برکتی قرار دهد که گذشت روزگاران آن را از بین نبرد، و ماه پاکیی که گناهان آن را آلوده ننماید،

هلال ایمنی از آفات، سلامتی از زشتی‌ها، هلال خوش طالعی برکنار از نحسی، و میمنت بدون گرفتاری، و آسایش بدون دشواری، و خیر بدون شرّ، هلال ایمنی و ایمان، و نعمت و احسان، و سلامت و اسلام باشد.

بارالها بر محمد و آلش درود فرست، و ما را از خشنودترین (یاپسندیده‌ترین) کسانی قرار ده که این ماه برآنان طلوع کرده، وپاکیزه‌ترین کسانی که به آن نظر نموده، و سعادتمندترین کسانی که در آن به بندگی تو کوشیده، و ما را در این ماه توفیق توبه عنایت کن، و از گناه حفظ فرما، و از دست زدن به نافرمانیت بازدار،

و ادای شکر نعمتت را به ما ارزانی دار، و لباسهای عافیت و سلامت بر ما بپوشان، و به سبب انجام طاعت کامل نعمتت – را در این ماه بر ما کامل گردان، زیرا که تو بس بخشنده و ستوده‌ای، و درود خدا بر محمد و آل پاک و پاکیزه‌اش باد.

 

• خواندن هفت مرتبه سوره حمد براى دفع‏ درد چشم.
• اندکى پنیر خوردن که در این باره در روایات آمده است، هرکه خود را به خوردن آن در اول هر ماه مقیّد کند، امید است در آن ماه حاجتش ردّ نشود.
• در شب اوّل ماه، دو رکعت نماز بجا آورد، کیفیت نماز شب اول ماه به این صورت است که در هر رکعت پس از سوره حمد سوره انعام‏ را بخواند، و از خدا بخواهد او را از هر ترس و دردى ایمن گرداند، و در آن ماه حادثه ‏اى را نبیند که ناپسند او باشد.
• خواندن نماز اول ماه در روز اوّل و دعای روز اول ماه است که کیفیت آن در بالا ذکر گردید.

 

منابع: مفاتیح الجنان، صحیفه سجادیه