نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 2 آذر 1400
ستاره | سرویس پزشکی – از لحاظ علم پزشکی، شنیدن صدایی غیر طبیعی در گوش و یا درک آن در مغز بدون وجود صدایی خارجی را وزوز گوش می‌گویند. این صداها معمولا ریشه ذهنی داشته و فقط توسط بیمار شنیده می‌شود. وزوز صدایی است که به خاطر درگیری های راه های عصبی و قشر مغز اتفاق می افتد، زمانی که سلول ها و نورون های مغز فعالیت اضافه پیدا می کنند. از هر پنج نفر یکی به وزوز گوش دچار می شود که می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای مانند کم شنوایی یا آسیب گوش باشد. برای تسکین و کاهش وزوز گوش باید عامل آن را شناخت و نسبت به برطرف آن اقدام کرد.
علائم وزوز گوش چیست؟
در این عارضه بیمار صداهایی که وجود خارجی ندارند را به‌طور آزار دهنده‌ای می‌شنود. این صداهای خیالی ممکن است از نظر گام صدا با یکدیگر متفاوت بوده و از غرش با فرکانس پایین تا جیغ با فرکانس بالا شنیده شود. در برخی از موارد ممکن است این صداها در حدی بلند باشند که در توانایی فرد برای تمرکز کردن و یا شنیدن صداهای واقعی اختلال ایجاد کنند.
علل وزوز گوش
وزوز گوش به تنهایی یک بیماری نیست بلکه علامت بسیاری از بیماری‌ها است. وزوز گوش می تواند به علت هر یک از موارد ( گوش خارجی، گوش میانی، گوش داخلی یا می توان آن را با توجه به اختلال در مغز ) باشد.
از مهمترین علل شایع وزوز گوش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیالات، عفونت یا بیماری های استخوان های گوش میانی یا طبل گوش ( پرده صماخ)
- آسیب میکروسکوپی به انتهای عصب شنوایی در گوش داخلی ( پیری پیشرفته که با مقدار مشخصی از شنیدن و اختلالات عصبی همراه است)
- قرار گرفتن در معرض سر و صدا با صدای بلند مانند ( صدای بلند از سلاح گرم و موسیقی بسیار شدید)
- داروها ( به عنوان مثال، آسپیرین)
- سندرم منیر
و در موارد نادر، این اختلال می تواند نشانه ای از مشکلات جدی از قبیل یک آنوریسم مغزی و یا تومور عصب شنوایی است. یکی از علل شایع بروز وزوز گوش، آسیب‌های سلولی گوش درونی است. پرزهای ریز و حساسی در گوش درونی شما برحسب فشار وارد شده در اثر امواج صوتی به حرکت درآمده و این حرکت باعث تحریک سلول‌های گوش و آزادسازی سیگنال‌های الکتریکی به درون عصب شنوایی می‌گردد.
مغز شما این سیگنال‌ها را به شکل اصوات مختلف درک می‌کند. اگر پرزهای گوش درونی شما خم‌شده و یا شکسته شده باشند، می‌توانند سیگنال‌های نامفهومی را به شکل تصادفی به مغز شما ارسال کنند که این سیگنال‌ها به شکل وزوز گوش درک می‌شوند.
درمان وزوز گوش به چه صورتی است؟
- داروهای وزوز گوش (TINNITUS MEDICATIONS)
در بسیاری از موارد، هیچ درمان اختصاصی برای وزوز گوش وجود ندارد. ممکن است به سادگی و به خودی خود حل و فصل و یا ممکن است که دچار معلولیت دائم در زندگی فرد شود . برخی از متخصیص گوش توصیه می کنند نیاسین به درمان وزوز گوش کمک می کند با این حال هیچ شواهد علمی وجود ندارد که نشان دهد نیاسین به کاهش وزوز گوش کمک می کند ولی سبب مشکلات گرگرفتگی پوست می شود.
داروی گاباپنتین در دوزهای بالا مورد مطالعه قرار گرفت و سبب کاهش سطح دلخوری از وزوز گوش در بعضی از بیماران شد اما سبب کاهش حجم زیادی از سر و صدا نمی شود.
در بیمارانی که از افسردگی مرتبط رنج می برند، نورتریپتیلین مفید ترین درمان است.
سرترالین در دوزهای ثابت و پاروکستین در دوزهای پایین می تواند مفید باشد.
پزشکان در مطالعه ای در سال ۲۰۰۹ از آلپرازولام ( زاناکس ) در بیماران مبتلا به وزوز گوش همراه با اختلالات اضطرابی یا افسردگی استفاده کردند.
به طور کلی داروها نمی‌توانند وزوز گوش را درمان کنند ولی در برخی از موارد می‌توان با کمک دارو، شدت و عوارض این عارضه را کاهش داد.
الف) درمان علل ذهنی تزریق لیدوکائین به گوش داخلی، تجویز بنزودیازپین‌ها و ضدافسردگی‌های سه‌حلقه‌ای، پرهیز از کافئین، نمک و نیکوتین، مصرف مکمل روی و… می‌باشد.
ب) درمان علل عینی رادیوسرجری با اشعه گاما (گاما نایف)، سم بوتولینیوم، پوشاندن حلزون شنوایی با کاشت تفلون، شستشوی گوش (در صورت وجود سرومن)، مصرف پروپرانولول و کلونازپام و … می‌باشد.
- لیزر درمانی
یکی از راهکارهای جدید برای حذف و یا کاهش شدت صدای زنگ گوش که اصطلاحا به آن وزوز گفته می شود استفاده از لیرز کم توان است. این لیزرها باعث افزایش سوخت و ساز و متابولیسم در حلزون شده و خون رسانی به حلزون را بیشتر می کند و باعث بهبود سلول های مویی آسیب دیده در حلزون گوش می شود. بدین ترتیب احتمال وقوع وزوز که در نتیجه ی آسیب به سلول های مویی است کمتر می شود.
- عمل جراحی
عمل جراحی برای درمان وزوز گوش شامل روش‌های تخریبی، نورکتومی، استاپدکتومی و تیمپانوسیمپاتکتومی می‌باشد. روش‌های ترانس لابیرنتین برای برداشتن تومورهای عصب شنوایی و قسمت قسمت کردن عصب هشتم برای از بین بردن سرگیجه، مشابه با عمل بریدن عصب هشتم به‌عنوان یک عمل جراحی برای درمان وزوز گوش می‌باشند. تومورهای عصب شنوایی که معمولاً باعث وزوز در یکی از گوش‌ها می‌شوند، معمولاً تحت عمل جراحی قرار نمی‌گیرند چراکه رشد آن‌ها بسیار کند بوده و در بسیاری از موارد اصلاً رشد نمی‌کنند.
- تحریک مغناطیسی
تحریک اعصاب با استفاده از روش تحرک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS)، یک روش بدون درد و غیرتهاجمی است که توانسته در برخی از افراد مؤثر واقع شود. در حال حاضر، تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال در حال گسترش در دنیاست. البته هنوز به‌درستی مشخص نیست که کدام بیماران می‌توانند از این روش سود ببرند
