گرفتگی قلب یا گرفتگی رگ قلب چیست و چگونه درمان می شود؟

ستاره | سرویس سلامت –  زمانی که رگ‌های اصلی قلب از فعالیت باز ایستند، قلب فعالیت خود را در آن قسمت از دست می‌دهد و این موضوع منجر به سکته قلبی می‌شود. در واقع سکته نتیجه‌ی بسته شدن یا گرفتگی رگ قلب به طور ناگهانی است. غالبا افراد اطلاعی از ابتلا به این بیماری در وجود خود ندارند، تا زمانی که دچار یک عارضه اورژانسی همانند حمله قلبی یا سکته مغزی شوند.

 

علت گرفتگی رگ قلب چیست؟

به مرور زمان و با بالا رفتن سن در تمام رگ‌های بدن رسوب تشکیل می‌شود که اصطلاحا به آن آترواسکلروز (Atherosclerosis) گفته می‌شود. این فرایند معمولا از دهه سوم و چهارم زندگی شروع شده و در ۱۰۰ سالگی رگ‌ها به طور کامل دچار رسوب گرفتگی شده و به طبع آن اعضای بدن از کار می‌افتند. اما از آنجایی که قلب عضو حساسی در بدن می‌باشد، ظهور علائم گرفتگی در رگ‌های قلب بیشتر از سایر اعضای بدن می‌باشد. عوامل مهمی که باعث تسریع در فرایند تشکیل رسوب در رگ‌های قلب می‌شوند عبارتند از:

• سن
• کلسترول بالا (بالا بودن‌ سطح‌ كلسترول‌ بد خون‌، يا پايين‌ بودن‌ سطح‌ كلسترول‌خوب‌ خون)
• چربی خون بالا
• دیابت
• پرخوری و کم تحرکی
• مقاومت به انسولین
• وجود سطح بالایی از نوعی پروتئین در بدن به نام پروتئین واکنشگر در خون که در هنگام التهاب در بدن افزایش می‌یابد.
• سطح بالای تری گلیسیرید در خون
• استعمال دخانیات
• زمینه‌های ژنتیکی
• استرس و نحوه زندگی و…

 

 

جالب است بدانید که مصرف هر گونه چربی‌ای باعث گرفتگی رگ قلب و دیگر عروق بدن نمی‌شود؛ بلکه فقط تكه‌های‌ بافت‌ چربی‌دار كه‌ حاوی‌ لیپوپروتئین‌ كم‌چگال‌ (همان‌ كلسترول‌ بد) می‌باشند و به‌ دیواره‌ سرخرگ‌ آسیب‌ می‌رسانند، اغلب‌ در محل‌ اتصال‌ و انشعاب‌ سرخرگ‌ها رسوب‌ می‌كنند و موجب انسداد عروق می‌شوند. تشكیل‌ این‌ رسوبات‌ شاید حتی‌ در اوایل‌ جوانی‌ شروع شود؛ به گونه‌ای که با تجمع‌ چربی‌های زائد‌، انعطاف‌پذیری‌ سرخرگ‌ها‌ كم‌ و فضای‌ داخلی‌ آن‌ تنگ‌تر ‌شود. در نتیجه‌ از مقدار عادی جریان‌ خون‌ کاسته می‌شود. از طرفی‌ این‌ رسوبات‌ ممكن‌ است‌ شكاف‌ برداشته یا پاره‌ شوند و روی‌ آنها لخته‌ خونی‌ تشكیل‌ شود كه‌ در نتیجه‌ رگ‌ بیشتر مسدود می‌شود. چربی‌های زائد آسیب رسان معمولا درساخت روغن‌های نباتی (مایع و جامد) صنعتی و غیر اورگانیک استفاده می‌شوند. بنابراین افرادی که به مدت طولانی از این نوع روغن‌ها استفاده می‌کنند، چربی بد خون آنان افزایش یافته و در نتیجه دچار گرفتگی عروق قلب می‌شوند.

 

راه های تشخیص گرفتگی قلب (گرفتگی رگ قلب) چیست؟

برای تشخیص این عارضه معمولا از تست ورزش استفاده می‌شود. در صورت وجود علائم غیراختصاصی از روش‌های دیگری همچون آنژیوگرافی (عكس‌برداری‌ از رگ‌ها با اشعه‌ ایكس‌ به‌ كمک‌ تزريق‌ ماده‌ حاجب‌ به درون‌ آن‌ها)، سیتی اسکن یا اسکن ایزوتوپ استفاده می‌شود.

 

علائم گرفتگی رگ قلب چیست؟

• احساس درد در ناحیه چپ قفسه صدری سینه در فعالیت‌های معمول روزانه
• احساس نفس تنگی
• احساس درد در کتف چپ، شانه چپ، دست چپ و سمت چپ گردن

احساس درد و ناراحتی در قفسه سینه الزاما ناشی از مشکلات قلبی نیست. احساس ناراحتی در سینه در صورتی که مربوط به تنگی عروق قلب باشد با مشخصات زیر همراه خواهد بود:

• غالبا با احساس فشار در قفسیه سینه و در ناحیه پشت جناق همراه می‌باشد.
• با شروع به انجام فعالیت درد و احساس ناراحتی افزایش یافته و با استراحت کاهش می‌یابد.
• با شروع درد ممکن است این درد به بازو، دست چپ و بعضا به فک شما انتشار یابد.

 

 

راه های درمان گرفتگی رگ قلب (گرفتگی قلب)

درمان این عارضه به سه شکل مختلف می‌باشد که انتخاب روش درمان بر اساس نظر پزشک و وضعیت بیمار صورت می‌گیرد:

• تغییر در سبک زندگی: ایجاد تغییر در سبک زندگی برای داشتن قلبی سالم شامل داشتن تغذیه‌ی مناسب، حفظ وزن مناسب، کنترل استرس و دوری از آن، انجام فعالیت‌های ورزشی و ترک سیگار می‌باشد.
• دارو درمانی: ممکن است صرفا ایجاد تغییر در سبک زندگی برای درمان این عارضه کافی نباشد؛ در این صورت ممکن است پزشک شما با تجویز داروهای استاتین به کنترل و یا کاهش کلسترول شما مبادرت ورزد. همچنین ممکن است پزشک برای درمان شما داروهایی در جهت کاهش فشار خون، کاهش سطح قند خون، جلوگیری از لخته شدن خون و… تجویز نماید. بخاطر داشته باشید که تمام داروها را به طور منظم و طبق تجویز پزشک مصرف کنید و هرگز مقدار یا دوز مصرفی داروی خود را بدون نظر پزشک خود تغییر یا کاهش ندهید.
• انجام عمل جراحی: گاهی اوقات انجام عمل‌های جراحی برای شما لازم است. انجام عمل بر روی عروق کرونر (به عروقی که خون را به قلب می‌رسانند عروق کرونر گفته می‌شود.) از راه پوست (PCI)، روشی برای باز کردن عروق کرونر مسدود یا تنگ شده‌ی قلب است. انجام این عمل می‌تواند جریان خون ورودی به قلب را بهبود بخشد و درد قفسه سینه را برطرف سازد. گاهی اوقات یک لوله فلزی توری کوچک به نام “استنت” در رگ قرار داده می‌شود تا آن را پس از عمل باز نگه دارد.

نکته مهم: در صورتي كه درد شديد در قفسه سينه با علائمي همچون تعريق سرد، تهوع و استفراغ همراه باشد و يا به مدت طولانی (بيشتر از ۳۰دقيقه) طول كشید با توجه به احتمال بروز حمله قلبی حتما سریعا به اورژانس مراجعه نمائید.