بیوگرافی محمدرضا شجریان ، پیشکسوت موسیقی ایران

ستاره | سرویس چهره ها – بیوگرافی محمدرضا شجریان ، پیشکسوت موسیقی ایران را در ادامه بخوانید.

بیوگرافی محمدرضا شجریان

محمدرضا شجریان موسیقی‌دان، آهنگ‌ساز، خواننده و خوشنویس اهل ایران است که در تاریخ ۱ مهر ۱۳۱۹ در مشهد متولد شد. خواندن را از کودکی با همان لحن کودکانه آغاز کرد. از کودکی، با توجه به استعداد و صدای خوبش، تحت تعلیم پدر، که خود قاری قرآن بود، مشغول به پرورش صدای خویش شد. در سال ۱۳۳۱، برای نخستین بار، صدای تلاوت قرآن او از رادیو خراسان پخش شد.

تحصیلات

محمدرضا شجریان در سال ۱۳۳۸ به دانش‌سرای مقدماتی در مشهد رفت و از همان سال برای نخستین بار با یک معلم موسیقی آشنا شد. وی پس از دریافت دیپلم دانش‌سرای عالی، به استخدام آموزش و پرورش درآمد و به تدریس مشغول شد و در این زمان با سنتور آشنا شد و فراگیری این ساز را نزد جلال اخباری شروع کرد. وی تا سال ۱۳۴۷ در استخدام آموزش و پرورش بود و پس مدت زمانی تدریس و مدیریت مدارس، به وزارت منابع طبیعی انتقال یافت. وی در مدت خدمت در آموزش و پرورش در رادکان از توابع چناران به تدریس پرداخت و مدتی دراین شهر سکونت داشت.

ازدواج

شجریان در سال ۱۳۴۰ با فرخنده گل‌افشان ازدواج کرد که حاصل آن سه دختر با نام‌های فرزانه، افسانه، مژگان و یک پسر با نام همایون بود. وی همچنین از همسر دوم خود به نام کتایون خوانساری یک فرزند به نام رایان دارد.

تلاوت قرآن

محمدرضا شجریان اولین بار نزد پدرش (حاج مهدی شجریان) که خود از قاریان مشهد بود، قرائت قرآن را فرا گرفت. او برای اولین بار در ۱۲ سالگی به تلاوت قرآن در رادیو مشهد پرداخت. محمدرضا شجریان تا قبل از سال ۱۳۴۶ که به تهران مهاجرت کرد، به صورت افتخاری در رادیو مشهد قرآن می‌خواند. وی در سال ۱۳۵۶ در مسابقهٔ تلاوت قرآن کشوری، رتبهٔ نخست را به دست آورد. همچنین در مسابقات جهانی تلاوت قرآن در سال ۱۳۵۷ (تابستان ۱۹۷۹) در مالزی، هنگامی که قاری ایرانی قادر به شرکت در مسابقه نبوده، محمدرضا شجریان بدون هماهنگی و آمادگی قبلی، به‌عنوان نماینده ایران در مسابقه شرکت می‌کند و رتبه دوم جهان را به دست می‌آورد.

خوشنویسی

محمدرضا شجریان علاوه بر آوازخوانی، علاقهٔ زیادی به خوشنویسی ایرانی دارد. او از سال ۱۳۴۴ به فراگیری خط نستعلیق نزد ابراهیم بوذری و حسین میرخانی پرداخت. او در حال حاضر دارای درجه ممتاز در خط نستعلیق می‌باشد. محمدرضا شجریان در سال ۱۳۸۹ آثار خطاطی خود را در نمایشگاهی در تالار وحدت به همراه منتخبی از خوش‌نویسان معاصر به نمایش گذاشت. وی همچنین از سال ۱۳۴۷، خوشنویسی را نزد حسن میرخانی ادامه داد. وی در سال ۱۳۴۹، درجهٔ ممتاز را در خوشنویسی به دست آورد.

دعای معروف ربنا

محمدرضا شجریان در سال ۱۳۵۸ چهار آیه برگرفته از آیات قرآن را با صوت خواند و این آیات (که تمامی آنها با واژهٔ «ربنا» شروع می‌شدند)، در ماه رمضان در برنامه افطار پخش شدند و به نام دعای ربنای شجریان معروف شدند. دعای ربنا به همراه مناجات مثنوی افشاری باصدای شجریان به مدت ۳۰ سال از اصلی‌ترین برنامه‌های رادیو و تلویزیون برای ماه رمضان بودند. محمدرضا شجریان دعای ربنا را متعلق به مردم معرفی کرده و حتی هنگامی که صدا و سیما را از پخش آثار منع کرد، پخش دعای ربنا را به عنوان یک مورد استثناء منع نکرد.

فعالیت‌های محمدرضا شجریان

بیش‌تر آوازها و تصنیف‌های اجرا شده توسط محمدرضا شجریان گزیده‌ای از سروده‌های شاعران بزرگ ایران چون سعدی، حافظ، مولوی، باباطاهر، خیام، عطار و برخی تصنیف‌های قدیمی با مضامین عاشقانه و اجتماعی مانند اشعار رهی معیری بوده است. وی همچنین، در برخی کنسرت‌ها و کارهای جدیدتر خود از «شعر نو» شاعرانی چون فریدون مشیری، نیما یوشیج، سهراب سپهری، شفیعی کدکنی، مهدی اخوان‌ثالث و هوشنگ ابتهاج استفاده کرده‌ است.

 

از جمله کارهای مشترک او گزیده‌ای است از رباعیات خیام با صدای شجریان و رباعی‌خوانی احمد شاملو. همچنین، وی تعدادی از دعاهای قرآنی را در اثر مشهور به دعای ربّنا خوانده‌ است که در هنگام افطارهای ماه رمضان از صدا و سیمای ایران پخش می‌شد. همچنین بعد از درگذشت پدرش که از اساتید و قاریان مشهور قرآن در مشهد بود برخی از تلاوت‌های قرآن خود را با عنوان به یاد پدر در دو سی دی مجزا (به یاد پدر ۱ و به یاد پدر ۲) منتشر کرد.

بسیاری از ما با متن از خون جوانان وطن لاله به یاد شجریان می افتیم. اما در واقع با آهنگ های بسیاری از شجریان خاطره داریم. برخی آلبوم‌های زیر، آثار مشترکی بین محمدرضا شجریان با شهرام ناظری یا همایون شجریان می‌باشند. در بین این آثار آهنگ‌سازانی چون محمدرضا لطفی، پرویز مشکاتیان، حسین علیزاده و فرامرز پایور حضور دارند:

• چهره به چهره

• گلبانگ شجریان

• چاووش ۱ (به یاد عارف)

• چاووش ۲

• چاووش ۳

• چاووش ۶ (سپیده)

• چاووش ۷

• چاووش ۹ (جان جان)

• راز دل (خون جوانان وطن)

• خلوت‌گزیده

• انتظار دل

• پیوند مهر

• آستان جانان

• سرّ عشق (ماهور)

• نوا (مرکب‌خوانی)

• دود عود

• دستان

• ساز قصه‌گو و کنسرت بزرگداشت حافظ

• پیام نسیم

• دل مجنون

• سرو چمان

• آسمان عشق

• دلشدگان

• دیلمان

• رباعیات خیام

• چشمهٔ نوش

• بهاریه

• یاد ایام

• جان عشاق

• گنبد مینا

• پیغام اهل دل (همایون‌مثنوی)

• در خیال

• رسوای دل

• عشق داند

• شب وصل

• معمای هستی

• شب، سکوت، کویر

• آهنگ وفا

• آرام جان

• بوی باران

• زمستان است

• بی تو به‌سر نمی‌شود

• فریاد

• هم‌نوا با بم

• جام تهی

• ساز خاموش

• سرود مهر

• غوغای عشق‌بازان

• کنسرت محمدرضا شجریان و گروه آوا

• آه باران

• زبان آتش

• رندان مست

• مرغ خوش‌خوان

• کنسرت محمدرضا شجریان و گروه شهناز در دبی

• کنسرت محمدرضا شجریان و گروه شهناز (رندان مست و مرغ خوش‌خوان)

• رنگ‌های تعالی

• طریق عشق

خوانندهٔ تیتراژ فیلم

• دلشدگان (۱۳۷۰)
• ابجد (۱۳۸۱)
• زمستان است (۱۳۸۴)

شجریان برنامه‌های متعددی در برنامه‌های گل‌ها، گل‌های رنگارنگ، گل‌های تازه، گلچین هفته، برگ سبز، یک شاخه گل و برنامهٔ موسیقی ایرانی اجرا کرده است.

شجریان در هفتم شهریور ۱۳۹۴ در بیمارستان کسری بستری شد. وی در پیام ویدیویی برای تبریک نوروز ۱۳۹۵ با چهره‌ای دگرگون و موهای بسیار کوتاه حاضر شد. برخی سایت‌ها از ابتلای او به سرطان خبر دادند.

به منظور دریافت آخرین اخبار و تصاویر محمدرضا شجریان به صفحه رسمی او در اینستاگرام بروید.

وب سایت رسمی محمدرضا شجریان