نگاهی به حرم کاظمین در عراق

ساختمان کنونی حرم از ساخته‌های دوره آغازینِصفویه و اضافات دوره‌های بعدی است. معماری و هنر دوره صفویه از ایوان‌های زیبا و کاشی‌کاری‌های معرق نفیس و آینه‌کاری‌های بدیع در آن به وضوح قابل مشاهده است. حرم دارای دو گنبد طلایی است که هر یک بر روی یکی از دو قبر قرار گرفته است.

در زیر دو گنبد فضای مربع مستطیل است که میانه دو دیوار شرقی و غربی را دو ستون عظیم دربرگیرنده گنبدها اشغال کرده است؛ یک ضریح نقره‌ای قبر ها را با دو صندوق خاتم نفیس در بردارد؛ با ورود از ایوان جنوبی به نخستین رواق و سپس به درون حرم و گنبدخانه نخست در برابر قبر موسی بن جعفر قرار خواهیم گرفت و در پشت سر او قبر جواد قرار دارد. پیرامون حرم چهار شبستان بزرگ قرار گرفته و رواق‌های جنوبی و غربی هر یک به ایوانی زیبا و بزرگ راه دارد.

مجموعه حرم و رواقها را سه صحن وسیع دربردارد که صحن غربی به نام «صحن قریش» می‌باشد. برج و بارو و دروازه‌های هفت‌گانه صحن با معماری زیبای آن و کاشی‌کاری نفیس پراکنده در سردرها و کتیبه‌ها چشم بیننده را می‌نوازد. برج و بارو و دروازه‌های هفت‌گانه صحن که با توجه به معماری زیبای آن و کاشی‌کاری نفیس پراکنده در سردرها و کتیبه‌ها چشم بیننده را می‌نوازد، از ساخته‌های فرهاد میرزای قاجار (عموی ناصرالدین شاه) می‌باشد.

برخی بیوت و ضمایم حرم مطهر مسجد صفوی؛ این مسجد از ساخته‌های شاه اسماعیل صفوی است که پس از تسخیر عراق آن را به سبک ساختمان‌های عراقی ساخت. مسجد از زیبایی خاصی برخوردار است که حس تحسین بیننده را در برابر عظمت ستون‌های ضخیم و طاق‌های قوسی آن برمی‌انگیزد و دارای گنبد کاشی‌کاری بسیار کوتاهی است که به زحمت می‌توان آن را از درون صحن دید. در جنب محراب و منبر کهن مسجد، پنجره‌ای به درون رواق شمالی حرم باز شده است که از میان آن، ضریح قابل مشاهده است.

ضریح امام موسی کاظم در حرم کاظمین 

• ابن قولویه قمی
• شیخ مفید
• خواجه نصیرالدین طوسی
• ابو سبحه از نوادگان امام کاظم (ع)
• معزالدوله دیلمی از سلاطین آل بویه
• فرهادمیرزا معتمدالدوله عموی ناصرالدین شاه

نمایی از داخل حرم کاظمین