آشنایی با جاذبه های گردشگری زیارتی مکه

خانه کعبه یا خانه خدا بنایی در میان مسجد الحرام در شهر مکه در کشور عربستان سعودی است. کعبه مقدس‌ترین مکان از نظر دین اسلام است. نام کعبه اشاره‌ به چهارگوش بودن این سازه دارد. در قرآن، کتاب مذهبی مسلمانان آمده که بنای کعبه توسط یکی از انبیاء خدا بنام ابراهیم و پسرش اسماعیل ساخته شده‌است.

بعضی هم بر این باورند که خانه خدا قبل از ابراهیم ساخته شده بود و نخستین سازنده آن آدم است. در اطراف بنای کعبه مسجدی بنام مسجد الحرام ساخته شده‌است. همه مسلمانان جهان در هنگام نماز رو به جهت کعبه می‌ایستند و به این نحو جهت گیری موقع نماز، رو به قبله ایستادن گفته می‌شود. بر اساس فروع دین در اسلام، هر مسلمانی در صورت برخورداری از استطاعت مالی و بدنی، می‌بایست در دوران زندگی اش لااقل یکبار به حج مشرف شده و مراسم دینی خاصی را به جا بیاورد. یکی از بخشهای اصلی مراسم حج، هفت دور طواف به گرد خانه کعبه است.

کعبه یکی از جاذبه های گردشگری مکه

کوه حرا به نام جبل النور، جبل القرآن و جبل الاسلام نیز معروف است این کوه که یکی از مکانهای مقدس مکه و از آثارباقیمانده از عصر رسالت به شمار می رود، در شمال شرقی مکه، در مسیر جاده ای واقع شده که به سمت عرفات می رود و در فاصله ۱.۵ کیلومتری سمت راست آن جاده قرار دارد در غار به سمت شمال است و فضای آن گنجایش تقریبی پنج نفر نشسته را دارد ارتفاع غار نیز به اندازه قامت یک انسان است غار حرا محل عبادت رسول خدا (ص) بوده و آن حضرت روزهایی از ایام سال ، به ویژه ماه مبارک رمضان را در آنجا بسر می برده است در همین غار بود که نخستین بار بر رسول خدا (ص) وحی نازل گردید این غار از جمله بهترین و متبرک ترین نقاط مکه محسوب می شود.

۳. کوه و غار ثور

کوه ثور، کوهی است بزرگتر از کوه حرا که در جنوب شرقی مسجد الحرام و در فاصله ای دورتر نسبت به مکه واقع شده است زمانی ک مشرکان مکه قصد کشتن رسول خدا (ص ) را داشتند، آن حضرت از شهر خارج شده و به غار ثور رفت و مدت سه روز در آن مخفی بودند به اعجاز الهی ، عنکبوتان تارهایی را بر در غار تنیدند تا مشرکانی را که در تعقیب حضرت بودند از رفتن به درون آن منصرف سازند.

۴. شعب ابی‌طالب

شعب ابی‌طالب، دره‌ای میان دو کوه ابوقبیس و خندمه در مکه است. در سال هفتم بعثت، رسول خدا(ص)، بنی‌هاشم و مسلمانان به سبب آزارهای مشرکان مکه به شعب پناه جستند و سه سال در محاصره اقتصادی و اجتماعی در این مکان به سر بردند. امام علی(ع) در نامه‌ای به معاویه به دشمنی قریش و محاصرۀ ۳ ساله شعب ابی‌طالب اشاره کرده است.این منطقه ملک عبدالمطلب بوده است.

خانه متعلق به خدیجه که پیامبر اکرم(ص) با او در آن زندگی می کرده و همه فرزندانشان در آنجا به دنیا آمد، در این محله واقع بوده است. این شعب که در قسمت شرق کعبه، و پس از مَسعیٰ قرار گرفته، به دلیل نزدیکی به کعبه بهترین نقطه مکه بوده است. به علت تولد پیامبر(ص) در این منطقه آن را “شعب مولد” نیز نامیده‌اند. فاطمه زهرا(س) نیز در این شعب به دنیا آمده‌ است. امروزه تنها بخشی از محلۀ شعب ابی‌طالب به نام سوق اللیل باقی مانده و سایر قسمت‌های آن در توسعه‌های مختلف در داخل مسجد الحرام قرار گرفته است.

۴. قبرستان ابوطالب

گورستان ابوطالب قبرستانی است که در میان فارسی زبانان به این نام مشهور است و نام‌های دیگر آن جنت المعلی و نیز گورستان حجونمی‌باشد. این گورستان در مکه واقع است که شامل قبور سرشناسان صدر اسلام می‌باشد از جمله:

• ابوطالب بن عبدالمطلب
• خدیجه بنت خویلد
• قاسم بن محمد
• آمنه بنت وهب

همچنین برخی شخصیت‌های پیش از اسلام از جمله:

• عبدمناف، پدربزرگ پدربزرگ محمد
• هاشم بن عبدمناف
• عبدالمطلب
• و نیز جسد عبدالله بن زبیر برای مدتی در این مکان به نمایش گذاشته و سپس در آن دفن شد.

قبور این قبرستان در ۱۹۲۵ همان سالی که آرامگاه‌ها در بقیع توسط ملک عبدالعزیز، شاه سعودی تخریب شدند، نابود شدند. این واقعه با وجود اعتراض جامعه جهانی اسلامی به وقوع پیوست. برخی شیعیان تا به امروز در روز تخریب حرم‌های بقیع به دست آل سعود مشهور به یوم غم به عزاداری می‌پردازند.

۵. صفا و مروه

صفا و مروه دو کوه کم ارتفاع در ضلع شرقی مسجد الحرام. فاصله بین این دو کوه مسعی نام دارد و محل انجام یکی از مناسک حج و عمره به نام سعی است. بنابر نقل‌های تاریخی، کوه صفا و مروه مکانی است که هاجر بین آن‌دو جهت یافتن آب برای اسماعیل(ع) جستجو می‌نمود. کوه صفا، نقطه شروع دعوت علنی پیامبر اسلام(ص) بود. همچنین در روز فتح مکه پیامبر بر فراز آن رفت و بشارت فتح مسلمانان را به مردم داد. نام این دو کوه یک‌بار در قرآن ذکر شده و در روایات اسلامی درباره علت نامگذاری آن‌ دو، بزرگداشت آنها به عنوان یکی از شعائر اسلامی، ثواب سعی بین این دو کوه و… مطالبی ذکر شده است.

۶. عرفات

صحرایی است به درازای ۱۲ کیلومتر در شش کیلومتر و نیم، در فاصله بیست و یک کیلومتری شمال مکه، بر سر راه طائف در جهت شمالی این دشت کوهی است که آن را جبل الرحمه یا جبل عرفات نامند صحرای عرفات در این سال ها درختکاری شده و هر حاجی باید از ظهر روز نهم ذی الحجه تا غروب شرعی آن روز در این صحرا به قصد قربت وقوف نماید.

۷. منا 

دره ای است به عرض تقریبا هفتصد متر و طول دو کیلومتر و نیم که حاجیان باید از طلوع خورشید روز دهم تا ظهر روز دوازدهم جز ساعاتی که اجازه داده شده آنجا را ترک کنند آن مکان بمانند آن را ملالانی، منی و ممنی هر سه در خوانده اند و برای هر یک وجه تسمیه ای نیز ذکر کرده‌اند.

۸. مسجد الجن

این مسجد مشهورترین و مسجد کهن مکه است موقعیت آن در پایین کوه حجون به سمت حرم ، حدود پنجاه متر بعد از پل حجون و در حاشیه قبرستان حجون است نقل شده که ، نامگذاری آن به مسجد جن به جهت رابطه ای است که با سوره جن (یکی از سوره های قرآن) دارد گویا این آیات در محلی که به نام مسجد جن شهرت دارد، نازل شده است.

 

پیشنهاد ستاره

اگر به مکه می‌روید و یا در آینده قصد عزیمت را دارید، بهتر است همیشه آب کافی و یا حتی چتر به همراه داشته باشید. سفرتان قبول حق.