آشنایی با خواص ماش، مصارف درمانی و ارزش غذایی

ستاره | سرویس خواص شناسی – ماش از حبوبات مغذی و پر خاصیت است که قادر به تامین بسیاری از املاح و ویتامین‌های مورد نیاز بدن انسان است. این دانه گیاهی ارزشمند، امروزه کمتر در پخت غذاها استفاده میشود در صورتی که متخصصان تغذیه مصرف آن را به عنوان یک منبع تامین پروتئین گیاهی به همه گروه های سنی توصیه میکنند. خواص ماش و کاربردهای درمانی آن شامل استفاده از آن در کمک به درمان سرماخوردگی، اسهال، سر درد، تقویت بدن و رفع ضعف میباشد. همچنین دانه های ماش، کالری کمی داشته و در عین حال حاوی بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز بدن است و به عنوان یک تغذیه سالم محسوب میگردد.

گیاه شناسی ماش

ماش گیاهی علفی، دارای ساقه زاویه‌دار به ارتفاع ۴۰ تا ۷۰ سانتی‌متر و برگهای منتهی به پیچک مرکب از ۴ تا ۷ زوج برگچه است. گاهی به علت داشتن پیچک از گیاهان مجاور خود بالا می‌رود و گلهایی زیبا به رنگ بنفش یا ارغوانی دارد. میوه ماش باریک، دراز و قهوه ای رنگ است و دانه های کوچک کروی به رنگ خاکستری، قهوه ای یا سبز در آن جای دارد. از برگ و گل این گیاه نیز در طب سنتی استفاده میشود.

خواص ماش (طبیعت و خواص درمانی)

طبع ماش از دیدگاه طب سنتی کمی سرد و خشک است. برخی از مهمترین خواص درمانی ماش به شرح زیر میباشد:

• استفاده از ماش به دلیل ویتامین های فراوان موجود در آن برای تقویت اعصاب و بینایی بسیار مفید میباشد.
• یکی از خواص ماش خاصیت ضد التهاب بودن آن است. این خاصیت باعث شده مصرف این دانه گیاهی مفید در کاهش خطر حملات قلبی مفید بوده و به بهبود جریان خون در سرخرگها کمک شایانی میکند.
• دانه ماش حاوی پروتئین گیاهی و فیبر است و مصرف آن به کاهش اشتها کمک میکند. بنابراین غذایی مفید برای افرادی که تمایل به کاهش وزن و رژیم های لاغری دارند محسوب میگردد.
• از خواص ماش پیشگیری از پیر شدن پوست است. دانه های ماش سرشار از فیتواستروژن است که از پیری زود هنگام پوست جلوگیری می کند. مواد مغذی موجود در ماش به ساخت کلاژن و الاستین که باعث جوان سازی پوست می شوند، کمک می کند.
• میزان و محتوای قند موجود در ماش بسیار پایین بوده، متخصصان تغذیه مصرف ماش را به بیماران مبتلا به دیابت توصیه میکنند.
• وجود پتاسیم در ماش باعث شستشوی كلیه‎ها و پایین آوردن درجه اسیدی خون و منظم كردن ضربان قلب می‎گردد.
• کمک به درمان سرطان از ویژگی های اصلی ماش بوده، به ویژه مصرف جوانه ماش به عنوان یک ماده ضد سرطان طبیعی شناخته شده است. سطح بالای اسیدهای آمینه، الیگوساکاریدها و پلی فنول موجود در ماش، می تواند از پیشرفت سرطان و رشد تومورها جلوگیری کند.
• ماش و جوانه‌های آن سرشار از آهن و فولات است و از این رو برای درمان کم خونی در کودکان و زنان بسیار موثر است.

ارزش غذایی ماش

دانه‌های ماش حاوی فولات، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و ویتامین آ و کا است. از همین رو علاوه بر تامین مواد مورد نیاز بدن از ویژگی های درمانی و دارویی بسیار نیز برخوردار است. همچنین جوانه ماش و ارزش غذایی آن چندین برابر خواص ماش بوده، به طور کلی فرآیند جوانه زدن در حبوبات باعث می شود همه مواد مغذی به خصوص آهن در دسترس افزایش یابد.

مضرات ماش (موارد احتیاطی و منع مصرف)

1. مصرف زیاد ماش ایجاد خلط میکند، بنابراین لازم است از زیاده روی در مصرف آن پرهیز گردد.
2. زیاده روی در خوردن ماش برای دندانها مضر میباشد.
3. با این وجود لازم به ذکر است مصرف متعادل ماش هیچگونه ممنوعیتی برای هیچ کس ندارد اما کسانی که اسیداوریک یا نقرس دارند، باید موادغذایی پروتئین‌داری را که پورین گیاهی دارند، محدود کنند. البته ترکیبات پورینی در ماش نسبتا کم است و لازم نیست این افراد نیز ماش را از برنامه غذایی خود کاملا حذف کنند؛ بلكه تنها محدودیت به خرج دادن در مصرف آن كفایت می كند.

منبع: کتاب خواص طبیعی و درمانی میوه‌ها و سبزیجات