چگونه توجه طلبی کودک را کنترل کنیم؟

ستاره | سرویس روانشناسی – تایید و توجه طلبی کودک یک امر طبیعی است اما زمانی مشکل آفرین است که همیشه رخ بدهد و کودک در همه حال و همه وقت دنبال جلب توجه باشد. دلیل عمده بدرفتاری کودکان کم سن‌وسال جلب توجه می‌باشد که می‌تواند زمینه مشکلات تربیتی را در دوره نوجوانی و یا دوره‌های دیگر فراهم آورد. قرار نیست شما نیاز به کودک را به توجه از بین ببرید، بلکه باید نیازی را از بین ببرید که باعث توجه طلبی افراطی و غیرقابل قبول در کودک می‌شود.

 

انواع توجه طلبی

تایید و توجه بزرگسالان در بین پاداش‌های مختلف برای کودکان جزء پاداش‌های قوی محسوب می‌شود. متاسفانه به ندرت والدین به طور معمول از این مورد استفاده می‌کنند. سه نوع توجه وجود دارد: توجه مثبت، توجه منفی، بی توجهی

توجه مثبت: وقتی به خاطر رفتار خوب و شایسته به فرزندان خود توجه می‌کنید در واقع توجه مثبت به آنها می‌کنید. توجه مثبت یعنی توجه به رفتارهای خوب و شایسته کودک. توجه مثبت را می‌توان از طریق تشویق کلامی، بغل کردن کودک، تحسین کردن، نوازش کردن و غیره به کودک نشان داد. گذاشتن یک یادداشت کوچک کنار ظرف غذای کودک می‌تواند یک توجه مثبت به کودک محسوب شود. توجه مثبت رفتار خوب و شایسته کودک را افزایش می‌دهد.

توجه منفی: وقتی به خاطر سوء‌رفتار کودک او را مورد توجه قرار می‌دهید در واقع به او توجه منفی می‌کنید. توجه منفی اصولا زمانی که شما ناراحت و عصبانی هستید صورت می‌گیرد. در این جور مواقع از طریق تهدید و موعظه کودک خود را مورد توجه منفی قرار می‌دهید. توجه منفی تنبیه نیست بلکه نوعی پاداش است. توجه منفی به کودک بدرفتاری او را از بین نمی‌برد بلکه باعث افزایش آن می‌شود.

 

 

 

شیوه نادیده گرفتن بدرفتاری کودکان

وقتی سوء‌رفتار کودک را نادیده می‌گیرید در واقع نسبت به آن بی‌توجهی از خود نشان می‌دهید. از آنجایی که توجه به یک رفتار برای کودک یک نوع پاداش به حساب می‌آید لذا بی‌توجهی به آن هم در واقع یک نوع تنبیه موثر می‌باشد. بی‌توجهی به سوء رفتار می‌تواند باعث تضعیف آن شود. هرگاه کودک شما برای توجه طلبی به سوءرفتار رو آورد آن را نادیده گرفته و نسبت به آن بی‌توجهی از خود نشان دهید تا آن را خاموش سازید. بعضی از والدین باور کردن این موضوع را سخت می‌دانند آنها فکر می‌کنند که اگر کودکی بدرفتاری می‌کند بایستی تنبیه شود. این فکر فکر درستی نیست بلکه نادیده گرفتن خواسته کودک در خصوص توجه طلبی کودک بهترین راه اصلاح رفتار است.

وقتی به طور مرتب جلب توجه افراطی کودک را نادیده می‌گیرید در واقع به کودک خود یاد می‌دهید که این بدرفتاری‌ها به هیچ عنوان پاداشی در پی ندارند. کودک از طریق به پاک کردن قشقرق به دنبال توجه طلبی است و اگر توجه کننده‌ای نباشد از قشقرش به پا کردن هم دست برخواهد داشت. به کودک بگویید که به بدرفتاری‌های او برای جلب توجه، توجهی نخواهد شد و اگر به دنبال جلب توجه است باید از راه‌های مناسب این کار را انجام بدهد.

 

 

 

چه موقع باید توجه طلبی کودک را نادیده گرفت؟

نادیده گرفتن توجه طلبی کودک به معنای نادیده گرفتن مشکل کودک نیست بلکه به معنای نادیده گرفتن خواسته کودک در خصوص توجه منفی است. سوء‌رفتارهای زیادی هستند که نبایستی نادیده گرفته شوند. مشخص کردن اینکه چه سوء‌رفتاری باید تنبیه شود، کار آسانی نبوده و در این خصوص قاعده دقیقی هم وجود ندارد. اما وقتی کودک به خاطر توجه طلبی بدرفتاری می‌کند آن را نادیده بگیرید. اگر کودکتان ظرف دو یا سه دقیقه، بدرفتاری خود را متوقف نکرد تذکری به او بدهید. مثلاً به او بگویید: «من توجهی به گریه و زاری تو نخواهم کرد. هر وقت این بدرفتاری را متوقف کردی، می‌توانیم با من حرف بزنیم». اگر عصبانی شده و یا اجازه بدهید که کودک شما، شما را دیوانه کند در این صورت بازنده خواهید بود. اگر کودکتان باید تنبیه شود این کار را بدون خشم انجام بدهید. اما اگر خشمگین شوید کودک شما به خواسته خود که همان توجه منفی است دست می‌یابد. اگر احساس می‌کنید که دارید عصبانی می‌شوید کمی قدم بزنید و آرام بگیرید.

 

پدر و مادر خوبی برای فرزندانتان باشید

مهمترین کار شما این است که پدر یا مادر خوبی برای فرزندانتان باشید. وقتی بعد از کار به خانه می‌آیید ۳۰ دقیقه نخست خود را به کودکان خود اختصاص دهید. پدر یا مادری نباشید که صرفا یک ساعت در هفته خود را در عوض اینکه با دخترش سپری کند مجبور شود صرف سپری کردن در دفتر مدرسه یا کلانتری بکند. اسم بچه‌های خود را در دفتر یادداشت روزانه ثبت کنید و با هر کدام از فرزندان خود هر روز قرار ملاقاتی را ترتیب دهید. با آنها به قدم زنی رفته و به آنچه که در زندگی آنها رخ داده است توجه کنید. تلویزیون را به مدت یک ساعت خاموش کرده و با آنها حرف بزنید. رفتار خوب کودک را مسلم تلقی نکنید. رفتار خوب او را مورد توجه قرار داده و رفتار بد او را مورد توجه قرار ندهید. فهمیدن این موضوع راحت است اما عمل به آن کار راحتی نیست. شما ارزش آن را دارید پس متعهدانه به آن عمل کنید. کودکان شما نیز شایسته آن هستند.

 

منبع: چگونه با کودک خود رفتار کنیم؟